به گزارش خبرنگار مهر، ابن حوقل در کتاب صوره الارض درباره شهر ساوه آورده است: ساوه شهری است در سی فرسنگی همدان بسیار پاکیزه و نیکو حال، به طریق عراق است. منطقه آوه این شهرستان از نقاط مهم شیعی ایران بوده است و علماء و مشاهیر زیادی در زمان های مختلف از این منطقه برخاسته و در احیای مذهب شیعه جعفری تلاش و مجاهدت بسزایی داشته اند.
مغول ها در سال ۶۱۷ هجری قمری شهرساوه را غارت کردند و کتابخانه عالی آن را که دارای آلات نجومی نیز بوده آتش زدند، اما پس از آن خواجه ظهیرالدین علی بن ملک شرف الدین ساوجی و فرزندش در قرن ۸ ه. ق برج و باروی شهر را تکمیل نمودند.
سوغات ساوه را میوه هایی چون انار، طالبی، خربزه، خیار چنبر و مشتقات آنها و امروزه پسته، زیتون و زعفران و صنایع دستی از قبیل کوزه های سفالی و فرش دستباف تشکیل می دهد.
غذای محلی این شهرستان شامل ترخنه ها و دکو می شود و از شیرینی های محلی می توان به نان قندی (آرد، شکر، تخم مرغ، مواد افزودنی، شیرینی و مغز گردو)، روح افزا(مغز بادام، مغز پسته و شکر)، نان پنجره ای و باسلوق اشاره کرد.
گویش مردم ساوه، فارسی با لهجه خاص ساوه ای و ترکی، درآوه است. ایل شاهسون تنها ایلی است که ترک زبانند و در منطقه ساوه زندگی می کنند.
شهرستان ساوه با جمعیتی بالغ بر ۲۳۸ هزار نفر در شمال استان مرکزی واقع است و وسیع ترین شهرستان این استان به شمار می رود. شهرستان ساوه از شمال به شهرستان زرندیه ازغرب به استان همدان از جنوب به شهرستان های تفرش و کمیجان و از شرق به استان قم محدود می شود این شهرستان با مرکزیت شهرساوه در ارتفاع ۹۹۵ متری از سطح دریا قرار گرفته است و با مرکز استان ۱۵۲ کیلومتر فاصله دارد.
شهرستان ساوه دارای دو بخش به نام های مرکزی و نوبران، سه شهر به نام های ساوه، غرق آباد و نوبران، هفت دهستان به نام های طراز ناهید، قره چای، نور علی بیگ، شاهسون کندی، آق کهریز، بیات و کوهپایه است.
غار آقداش:
این غار در کوه های شمالی روستای آقداش از دهستان کوهپایه بخش نوبران شهرستان ساوه قرار دارد. این غار دارای آثار و نقوشی از سکونت انسان در عصر کشاورزی است. راه دسترسی تا روستا مناسب وتا غار صعب العبور
روستای آوه در میان راه ساوه به قم واقع شده است. قرار گرفتن در این محدوده و توجه به حاصلخیزی دشت وسیع آن باعث شده است که از دیرباز این منطقه به عنوان یکی از مناطق تاریخی ایران شناخته شود. م
حوطه تاریخی آوه در شمال این روستا با ۲۲۰هکتار عرصه بزرگترین محوطه تاریخی استان به حساب می آید. این محوطه دارای شواهدی از سکونت بشری از هزاره چهارم قبل از میلاد تا پایان دوره ایلخانی است. در کنار محوطه یاد شده امامزاده فضل بن سلیمان از یادمان های تاریخی دوره سلجوقی و بنای کاروانسرای شاه عباسی مربوط به دوره صفوی قرار دارد. این عوامل در کنار هم این امکان را فراهم ساخته تا روستای آوه و مناطقی از شهرستان ساوه را بتوان در زمره مناطق نمونه گردشگری استان قرار داد.
قیزقلعه:
قیزقلعه یا قلعه دختر در ۲۳ کیلومتری جنوب غربی ساوه و مجاورروستای قیزقلعه برروی صخره ای بلند قرار دارد. قسمتی از بنا در صخره تعبیه شده است و از آن با نام دژ یا قلعه یاد می شود. محوطه و فضای طبیعی و کوهستانی آن به همراه چشمه ای زیبا فضایی مناسب جهت ورزش های کوهنوردی و جذب گردشگران است.
از آن جاییکه شهر ساوه بر سر راه های مهم و باستانی قرار داشته و پایتخت ها و مناطق مهم را به یکدیگر وصل می نموده و زمانی نیز بخشی ازجاده مهم ابریشم به حساب می آمده است از اهمیت بسزایی برخورداربوده است.
وجودکاروانسراها و پل های متعدد در این شهرستان نشان از نقش عظیم اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی این شهر در زمانهای مختلف بوده است. بدین جهت سیاحان و مستشرقین بسیاری از جمله مارکوپولو از این منطقه دیدن کرده اند و در نوشته های خود به آن اشاره کرده اند. از میان آثاری که نشان از عمق هنر و فضای معماری و فرهنگی هر زمانی است مساجد آن دوره را می توان نام برد.
مسجد در دوره اسلامی مرکز و محور اصلی هر منطقه بوده است. و صاحبان هنر سعی می کردند که تمام هنر و خلاقیت خود را در بنای آن به کار ببرند. از این جهت توجه به معماری و هنر مساجد می تواند به فهم بسیاری ازمسائل فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی درازمنه های مختلف بپردازد.
مسجد جامع در جنوب شهر ساوه و در سمت چپ خیابان سلمان ساوجی قرار دارد. بنای این مسجد را باید بخشی از یک مجموعه معماری شامل بناهای مذهبی، فرهنگی، اقتصادی به شمار آورد که بی تردید آثار ویرانه های سایر بخش ها را در کنار و اطراف آن جستجو کرد. بنایی با این شکوه و عظمت قطعا نمی توانسته بدون ارتباط و پیوستگی با بناهای همجوار خود چون آب انبار، حمام، و کاروانسرا و راسته بازار باشد.
مسجد جامع ساوه را از نظر معماری و هنر به کار رفته در ان می توان با مساجد قدیمی موجود در شهریزد و شوش مقایسه کرد.
نظر شما