صف‌آرایی دکل‌های ایران در مرز عراق/ رکوردزنی نفتی در غیاب چینی‌ها

به گزارش خبرنگار مهر، با گذشت نزدیک به یک سال از اخراج غول نفتی چینی‌ها «شرکت سی. ان. پی. سی» از طرح توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان جنوبی، رقابت دکل‌های حفاری ایران و عراق در این میدان مشترک نفتی بالا گرفته است.

طرح توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان جنوبی در طول حدود ۱۹ ماه فعالیت شرکت سی. ان. پی. سی چین که حدود ۹ درصد پیشرفت اجرایی داشته است حالا در طول ۱۱ ماه فعالیت شرکت ها و دکل‌های حفاری ایرانی پیشرفتی بیش از ۲۰ درصدی را تجربه می کند.

در حال حاضر هفت دستگاه دکل حفاری ایرانی در طرح توسعه آزادگان جنوبی به طور همزمان مشغول به فعالیت هستند که پیش بینی می‌شود در سال جاری تعداد دکل های حفاری در طرح توسعه این میدان مشترک نفتی با عراق افزایش یابد.

از سوی دیگر گزارش های ارائه شده توسط شرکت ملی نفت ایران نشان می دهد که در غیاب فعالیت شرکت چینی سی. ان. پی. سی رکوردهای جدیدی در حفاری این میدان عظیم و مشترک نفتی ایران به ثبت رسیده است.

همزمان با ثبت رکوردهای جدید حفاری ایران در توسعه این میدان مشترک نفتی، در طول سه سال گذشته با ادامه تاخیر و وقت کشی‌های پیمانکار چینی، عراق موفق به افزایش تولید نفت از این میدان مشترک با ایران شده است.

عاصم جهاد سخنگوی وزارت نفت عراق اخیرا از آغاز تولید نفت از میدان مجنون (آزادگان جنوبی) خبر داده و تاکید کرده است: تولید نفت از میدان مجنون عراق به ١٧٥ هزار بشکه در روز افزایش یافته است.

دولت بغداد پیش بینی کرده است که با توجه به پیشرفت اجرایی طرح توسعه میدان مشترک نفتی مجنون تولید نفت این کشور از این میدان مشترک با عراق به زودی به حدود ٤٠٠ هزار بشکه در روز افزایش یابد.

از سوی دیگر با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده توسط عراق به عنوان مهمترین رقیب نفتی ایران در اوپک تولید نفت از میدان مجنون تا چند سال آینده به یک میلیون بشکه در روز افزایش می یابد.

ثبت رکوردهای جدید نفتی در آزادگان جنوبی

منوچهر اسدی با ارائه گزارشی در تشریح آخرین وضعیت حفاری میدان مشترک نفتی آزادگان جنوبی، گفت: هم اکنون پیشرفت عملیات حفاری در این حوزه مشترک نفتی به بیش از ۲۰ درصد رسیده است.

مدیر پروژه حفاری میدان آزادگان جنوبی در شرکت ملی حفاری ایران گفته است که با دستور بیژن زنگنه وزیر نفت حفاری ٤٠ حلقه چاه توسعه ای نیمه نخست سال گذشته از سوی شرکت نفت به شرکت ملی حفاری واگذار و عملیات اجرایی آن با تدارک امکانات و انتقال نخستین دکل از مردادماه سال ٩٣ آغاز شد.

این مقام مسئول با اعلام اینکه هم اکنون به طور همزمان ٧ دکل حفاری شامل دستگاه‌های حفاری ٢٦، ٢٧، ٣٢، ٣٣، ٦٥، ٨١ و ٨٩ فتح در میدان مشترک نفتی آزادگان جنوبی مشغول به کار هستند، اظهار داشت: به زودی تعداد دکل های حفاری در این میدان نفتی افزایش می یابد.

وی با اشاره به اینکه پیش از آغاز حفاری ٤٠ حلقه چاه، توسط شرکت ملی حفاری ٢ حلقه چاه در میدان آزادگان جنوبی حفاری و تکمیل شده بود، بیان کرد: در هشت ماه گذشته تاکنون ٧ حلقه چاه حفر شد که ٣ حلقه آن تکمیل و ٤ حلقه در مراحل تکمیل قرار دارد و حفاری ٦ حلقه چاه دیگر در دست اجراست و با جابه جایی دکل ٣٢ فتح، حفاری هفتمین چاه در مرحله دوم و به عبارتی چهاردهمین چاه از کل پروژه شروع خواهد شد.

اسدی با بیان اینکه برای حفر ٧ حلقه چاه ٣٤ هزار و ٨٠٠ متر حفاری صورت گرفته است، تبیین کرد: با راه اندازی کمیته بازرگانی حدود ٨٠ درصد مناقصات تامین کالا انجام و بخش عمده سفارش های خرید نهایی شده و این موجب شتاب بخشیدن به اجرای پروژه در سال ٩٤ خواهد شد.

این مقام مسئول در شرکت نفت با یادآوری اینکه به موازات حفاری ٤٠ حلقه چاه در این میدان از سوی شرکت مهندسی و توسعه مهندسی نفت تعمیر ٢ حلقه چاه دیگر در قالب پروژه مجزا به این شرکت محول شده است، تاکید کرد: با توجه به حفاری ٢ حلقه چاه در گذشته مجموع چاه هایی که توسط ملی حفاری در این میدان حفر و تولیدی می شود به ٤٤ حلقه افزایش می یابد.

وی در زمینه کاربست شیوه های ابتکاری برای شتاب بخشی به اجرای پروژه توضیح داد: روی برنامه حفاری بعضی چاه‌ها به پیشنهاد شرکت ملی حفاری و موافقت شرکت مهندسی و توسعه نفت ایران، تغییراتی به عمل آمد که ضمن کاهش هزینه ها موجب افزایش سرعت حفاری شده است.

مدیر پروژه حفاری میدان آزادگان جنوبی خاطرنشان کرد: این پروژه عظیم نفتی به صورت کلید در دست (EPDS) اجرا و  در این پروژه همه مراحل اجرایی از جمله طراحی، مدیریت، اجرا، تامین کالا و مواد و ارائه خدمات فنی و جانبی حفاری از سوی شرکت ملی حفاری ایران ارائه می‌شود.

تاریخچه توسعه میدان مشترک نفتی آزادگان جنوبی

به گزارش مهر، اولین چاه میدان نفتی آزادگان در سال ۱۳۵۵ شمسی حفر شد اما این میدان با حفر دومین چاه در سال ۱۳۷۸ کشف شد. در شرایط فعلی میدان آزادگان به عنوان بزرگترین اکتشاف میدان نفتی جهان در ۳۰ سال گذشته از ذخیره نفت درجای بیش از ۴۲ میلیارد بشکه برخوردار است.

این میدان مشترک با عراق در ۸۳ کیلومتری جنوب غربی اهواز قرار دارد که با احتساب بخش شمالی و جنوبی وسعت آن به بیش از ۹۰۰ کیلومتر می رسد.

در روزهای پایانی فعالیت دولت هشتم مذاکراتی با شرکت اینپکس ژاپن به منظور توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی انجام شد و در نهایت کنسرسیوم شرکت‌های ژاپنی به رهبری اینپکس از سال ۱۳۸۵ به بهانه تحریم از حضور در طرح توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی کناره گیری کردند.

از این رو با قطعی شدن خروج ژاپنی‌ها، غلامحسین نوذری وزیر وقت نفت در سال ۱۳۸۶ با صدور دستوراتی طرح توسعه زودهنگام میدان نفتی آزادگان را به طور مشترک به شرکت ملی حفاری ایران و شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب واگذار کرد.

با صدور این دستور در غیاب شرکت‌های خارجی، فاز نخست طرح تولید زودهنگام میدان نفتی آزادگان جنوبی با ظرفیت تولید روزانه ۲۰ هزار بشکه نفت و با تعمیر و تکمیل ۶ حلقه چاه، ساخت حدود ۹۰ کیلومتر خط لوله جریانی، ۲ دستگاه تفکیک کننده نفت و گاز و ۱۰۰ کیلومتر خط لوله ۱۰ اینچ در سال ۱۳۸۶ به پایان رسید.

 از سوی دیگر با تکمیل توسعه فاز دوم طرح تولید زودهنگام این میدان نفتی در مجموع ۲۴ حلقه چاه در دولت نهم حفاری شد که از ۱۷ حلقه چاه فعال در این میدان روزانه به طور میانگین حدود ۵۱ هزار بشکه نفت برداشت می شود.

با اجرای دو طرح توسعه زودهنگام و استخراج روزانه ۵۱ هزار بشکه نفت، ایران موقتا از رقیب عراقی جلو افتاد با این وجود دولت بغداد قراردادهای با شرکت‌های شل انگلیس و پتروناس مالزی، برای توسعه این میدان مشترک مرزی با ایران امضا کرد.

در طول مدت ۷ سال گذشته و با وجود برنامه‌ریزی منسجم شرکت‌های خارجی در عراق برای توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی (مجنون) اما شرکت ملی نفت ایران کماکان مشغول مذاکره با شرکت‌های چینی بوده است.

همزمان با آغاز فعالیت دولت دهم، قراردادی بین شرکت ملی نفت ایران و شرکت CNPC چین امضا شد که هم اکنون با گذشت حدود چهار سال وزارت نفت هیچگونه گزارشی از پیشرفت طرح توسعه میدان نفتی آزادگان جنوبی ارائه نکرده است.

با این وجود در میدان نفتی آزادگان شمالی که با سازندهای مشترک نفتی با نقاط مرزی عراق فاصله دارد تاکنون ۳۶ حلقه چاه حفاری شده و پیش بینی می شود با حفاری ۶ حلقه چاه دیگر در پائیز سالجاری امکان برداشت حدود ۷۰ هزار بشکه ای نفت در آینده‌ای نزدیک فراهم شود.

میدان نفتی مجنون مشترک با آزادگان جنوبی ایران، یکی از مهمترین منابع عراق برای دستیابی به تولید روزانه ۱۲ میلیون بشکه نفت است و از این رو، قرارداد طرح توسعه این میدان سال گذشته به کنسرسیومی متشکل از پتروناس مالزی و شرکت انگلیسی – هلندی شل واگذار شد.

از این رو در سال‌های اخیر قراردادی بین این کنسرسیوم خارجی و شرکت هالیبرتون آمریکا برای حفاری ۱۵ حلقه چاه برای توسعه این میدان با ذخیره چهار میلیارد و یکصد میلیون بشکه ای امضا شده است.