سالن‌های تئاتر بسامان شوند/ جلوگیری از تصمیمات غیرتخصصی

به گزارش خبرنگار مهر، سال ۹۴ برای خانواده تئاتر سالی است که انتظار می‌رود برخی از خواسته‌ها و نیازهای رها شده تئاتر ایران طی چند سال اخیر، برطرف شوند و هنرمندان هنرهای نمایشی شاهد محقق شدن برخی از حقوق بدیهی و لازم خود و تئاتر باشند.

مشخص شدن وضعیت مجموعه تئاتر شهر
سال ۹۳ برای مجموعه تئاتر شهر سال پرباری نبود و این مجموعه تئاتری که از همان ابتدای سال با اخبار اجرای فاز دوم بازسازی خود مواجه شد، در نیمه دوم سال گذشته وارد بازسازی شد. این بازسازی که قرار بود تا پیش از سی و سومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به پایان برسد تا سال جاری ادامه پیدا کرده است. همچنین نحوه برنامه‌ریزی و فعالیت تئاتر شهر در سال جاری به دلیل هویت بخشی سالن‌های مجموعه که اخبار آن در روزهای پایانی سال ۹۳ منتشر شد نیز مشخص نیست.

احیای ساختمان قدیمی اداره برنامه‌های تئاتر
ساختمان قدیمی اداره برنامه‌های تئاتر که چندین سال است به بهانه بازسازی تخریب و تبدیل به مخروبه‌ای برای حضور معتادان شده، در روزهای پایانی سال ۹۳ طی بازدید مدیرکل هنرهای نمایشی و سرپرست دفتر طرح‌های عمرانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با نوید احیای مجدد در سال جاری مواجه شد. به دلیل مخروبه شدن بنای قدیمی اداره تئاتر، هنرمندان تئاتر در مکانی استیجاری که میلیون‌ها تومان هزینه ماهانه آن می‌شود، به تمرین می‌پردازند.

به سرانجام رسیدن وضعیت بازسازی تالار مولوی
تنها سالن تئاتر دانشجویی و یکی از مهمترین سالن‌های تئاتری ایران طی سال‌های گذشته شرایط مناسبی نداشت و سال ۹۳ نیز وارد بحث تخریب و بازسازی شد. البته قرار بود این سالن تئاتری نیز سال گذشته بازسازی خود را پشت‌سر بگذارد و بازگشایی مجدد شود اما این امر به طور کامل میسر نشد.

رونق گرفتن تماشاخانه سنگلج
خاستگاه تئاتر ملی که چند سالی بعد از پشت‌سر گذاشتن بازسازی خود، رونق و مورد توجه قرار گرفته بود، به دلیل تغییر مدیریت در سال ۹۳ با برنامه‌ریزی مشخصی به فعالیت خود ادامه نداد. این در حالی است که تماشاخانه سنگلج تنها سالن اختصاصی تئاتر ایران برای اجرای نمایش‌های ایرانی است.

حمایت از مجموعه‌های تئاترشهر در استان‌ها
طرح احداث و راه‌اندازی مجموعه‌های تئاتر شهر در استان‌های مختلف کشور با هدف حمایت از تئاتر شهرستان‌ها، طی سال‌های اخیر مطرح و اجرایی شد اما حمایت از این مجموعه‌های راه‌اندازی شده از سوی اداره‌کل هنرهای نمایشی به درستی انجام نشد. متعهد نبودن اداره‌کل هنرهای نمایشی در دوره های مختلف مدیریتش به تعهدات خود باعث به صدا درآمدن زنگ خطر برای برخی از این مجموعه‌ها نظیر مجموعه تئاتر شهر تبریز بود.

​متعهد بودن اداره‌کل هنرهای نمایشی به قرارداد تیپ
با وجود نظرات متفاوت و مختلف هنرمندان تئاتر نسبت به قرارداد تیپ تصویب شده از سوی خانه تئاتر، این قرارداد مورد تأیید و حمایت اداره‌کل هنرهای نمایشی قرار گرفت اما بعد از گذشت یک سال از اجرای قرارداد تیپ دستمزدهای عوامل تولید و اجرای آثار نمایشی، اداره‌کل به توافق خود متعهد نماند و این قرار نادیده گرفته شد. 

شفاف شدن نحوه پرداخت بودجه به گروه‌های تئاتری
طی سال‌های اخیر وضعیت انعقاد قرارداد با گروه‌های نمایشی به صورت مستمر، شفاف نبوده است. برخی مواقع و با حضور برخی مدیران وضعیت انعقاد قراردادها و پرداخت مبلغ توافق شده در قرارداد، مشخص و شفاف بود ولی در اکثر مواقع این روند از شفافیت لازم برخوردار نبوده است.

تعریف و اجرای صحیح تئاتر خصوصی 
در سال‌های اخیر بحث تئاتر خصوصی در بدنه دولتی بارها و بارها مطرح شده و برخی هنرمندان نیز در راستای تعریف دولتی تئاتر خصوصی، فعالیت‌هایی داشته‌اند اما هیچگاه تئاتر خصوصی در ایران به دلیل تعاریف و تعابیر غیر تخصصی از سوی برخی مدیران و برخی هنرمندان، به سرانجام مشخصی نرسیده است.

بسته شدن راه‌های ارائه نوبت اجرا به گروه‌های سفارشی از سوی مدیران
طی سال‌های اخیر و بر خلاف سخنان برخی مدیران تئاتری، گروه‌های نمایشی مختلفی بوده‌اند که بدون داشتن نوبت اجرایی برای سالن‌های مهم تئاتری، آثاری را به صحنه برده‌اند. این روند باعث شده تا برخی گروه‌های خارج از نوبت اجرا و تنها با مراجعه به مدیران و مسئولان هنری از فرصت اجرای آثار خود بهره‌مند شوند.

بسامان شدن وضعیت تالار حافظ
تالار حافظ بنیاد فرهنگی و هنری رودکی با وجود ارائه شعار حمایت از گروه‌های تئاتری به عنوان هدف از احداث و راه‌اندازی این سالن، در زمان انعقاد قرارداد با گروه‌های نمایشی مبالغی را در قالب چک‌های بانکی به عنوان ضمانت اجرایی از گروه‌های نمایشی دریافت می‌کند. این امر برای بسیاری از گروه‌ها که از حمایت و توان مالی مناسبی برخوردار نیستند، مشکل‌ساز شد. از دیگر مشکلات تالار حافظ این است که این سالن از زمان احداث و راه‌اندازی هنوز از وضعیت آکوستیک استانداردی بهره‌مند نشده است. 

مشخص شدن وضعیت بیمه طلایی هنرمندان تئاتر
یکی از نگرانی‌ها و دغدغه‌های جدی ایجاد شده در سال ۹۳، بی‌اعتبار شدن بیمه طلایی هنرمندان بود. به دلیل متعهد نبودن دولت به تعهدات خود بیمه طلایی هنرمندان فاقد اعتبار شد و این امر برای بسیاری از هنرمندان بخصوص هنرمندان مبتلا به بیماری‌های خاص مشکل‌ساز شد.

بسامان شدن وضعیت انتخاب و معرفی دبیر جشنواره‌های تئاتری
یکی از معضلات تئاتر ایران که طی سال‌های گذشته پر رنگ‌تر از پیش شده، روند انتخاب و معرفی دبیر جشنواره‌های مختلف تئاتری بخصوص جشنواره تئاتر فجر، تئاتر عروسکی و تئاتر کودک و نوجوان است. انتخاب و معرفی دبیر این جشنواره‌های مهم تئاتری با تأخیر همراه بوده و این امر باعث بروز مشکلات متعددی بر سر راه برگزاری این رویدادهای تئاتری شده‌اند.

مشخص شدن میزان استقلال مدیران تئاتری
یکی از مشکلات سال‌های اخیر تئاتر ایران نبود استقلال لازم مدیران تئاتری و اعمال نظر مدیران بالادستی در برنامه ریزی‌ها و فعالیت‌های تئاتری حتی در خصوص اجرای آثار نمایشی یا نحوه انعقاد قراردادهای گروه‌ها بوده است.

جلوگیری از تصمیم‌گیری و انتصاب‌های غیر تخصصی
سال‌های اخیر تئاتر ایران از برخی انتصاب‌های غیر تخصصی و همچنین تصمیم‌ گیری‌های غیر تخصصی در بدنه مدیریت خود، آسیب‌هایی جدی دیده است که برای ترمیم برخی از این آسیب‌ها زمان، انرژی و هزینه بالایی باید صرف شود.

نگاه تخصصی و جدی در حمایت از تئاتر در شهرهای مختلف کشور
تئاتر شهرستان‌ها همواره به دلیل نبود حمایت جدی و نگاهی تخصصی از سوی مدیران تصمیم‌گیرنده، با مشکلات فراوانی مواجه بوده است. حمایت‌هایی هم که برخی مواقع از سوی اداره‌کل هنرهای نمایشی در قبال تئاتر شهرستان‌ها وجود داشته، مقطعی بوده‌اند.

مشخص شدن وضعیت اداره‌کل هنرهای نمایشی در قبال تئاتر دانشجویی
تئاتر دانشجویی به عنوان یکی از مهمترین و پایه‌ای‌ترین حوزه‌های تئاتری همواره بلاتکلیف بوده و متولی مشخصی نداشته است. وزارت علوم و وزارت ارشاد هیچگاه وضعیت مشخصی را در خصوص تولیت تئاتر دانشجویی ایجاد نکرده‌اند.

شفافیت در نظارت و ارزشیابی آثار نمایشی
طی چند سال اخیر برخوردهای سلیقه‌ای و توقیف برخی اجراهای نمایشی، بیانگر شفاف نبودن وضعیت نظارت و ارزشیابی آثار تئاتری از سوی اداره‌کل هنرهای نمایشی و نپذیرفتن مسئولیت مجوز صادر شده از سوی شورای نظارت و ارزشیابی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.

صداقت و صراحت مدیران 
مدیران تئاتری و هنری در بدو آغاز مسئولیت خود شعارهایی را در جهت حمایت و رونق تئاتر ایران ارائه می‌دهند اما به مرور زمان به دلیل مختلف اکثر این شعارها محقق نمی‌شود. این در حالی است که مدیران هیچگاه درباره دلایل محقق نشدن این شعارها با جامعه تئاتری پاسخ شفافی نمی دهند.

برنامه‌ریزی و مدیریت روند رایزنی با مجلس برای افزایش بودجه و حمایت از تئاتر
مجلس شورای اسلامی به عنوان خانه ملت، در اکثر مواقع اطلاعات مناسب از وضعیت تئاتر، میزان فارغ التحصیلان، امکانات و نیازها و همچنین تأثیرگذاری بر مخاطبان و اقشار مختلف جامعه ندارد. این امر به دلیل نبود برنامه‌ریزی و مدیریت صحیح از سوی مدیران و تصمیم‌گیرندگان تئاتری برای رایزنی با کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی و همچنین سیاستمداران تصمیم‌گیرنده فرهنگی جهت ارائه تعریف و نگاه درستی از وضعیت و جایگاه تئاتر ایران بوده است. این امر همواره باعث شده تا بودجه تئاتر، بودجه‌ای کم و ناچیز باشد.