به گزارش خبرنگار مهر، ۲۰فروردین ماه سال ۱۳۸۵ خبر دستیابی ایران به فناوری غنی سازی اورانیوم و راه اندازی یک زنجیره کامل غنی سازی در نطنز اعلام شد. در پی این خبر با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، به پاس قدردانی از تلاش های افتخار آمیز دانشمندان جوان ایران اسلامی، بیستم فروردین ماه، مقارن با تکمیل چرخه سوخت هسته ای در تقویم رسمی ایرانیان روز ملی فنآوری هسته ای نام گرفت.
این فناوری در برگیرنده بسیاری از علوم مهندسی و پایه است و در حال حاضر منحصراً در اختیار تعداد کمی از کشورهای جهان است. اهمیت کسب این فناوری موجب جهش علمی و در همه زمینه های علمی و صنعتی در کشورمان شده است.
با توجه به اینکه موضوع فناوری هسته ای در کشور با فعالیت و تلاش دانشمندان و محققان ایرانی ارتباط مستقیم دارد، به سراغ یکی از اساتید محققان عرصه هسته ای کشور رفته ایم تا نظر ایشان را در خصوص تحقیقات هسته ای کشور جویا شویم.
دکتر حسین آفریده از اعضای هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر در رشته فیزیک و علوم هسته ای و مجری طرح کلان ملی «سیکلوترون» (شتابگر هسته ای) است. وی دارای درجه استاد تمامی است.
آفریده در گفتگو با خبرنگار مهر درباره جایگاه فعلی ایران در تحقیقات هسته ای گفت: ایران یکی از کشورهایی است که در منطقه حداکثر استفاده از انرژی هسته ای را انجام داده است. تقریبا ما در زمینه علوم و فنون هسته ای در رشته های مختلف و رادیو داروها جزء بهترین ها درسطح منطقه هستیم و در زمینه های پزشکی هسته ای، کشاورزی هسته ای و علوم و تحقیقات کاربردی نیز فعالیت های خوبی داشتیم.
استاد دانشگاه امیرکبیر با بیان اینکه در کشورهای دیگر سرمایه گذاری های بیشتری بر روی علوم و فنون هسته ای می کنند، گفت: با وجود اینکه وضعیت خوبی در زمینه علوم و فنون هسته ای داریم ولی باید فاصله خود را با کشورهای جهان صنعتی کمتر کنیم و بیشتر بر روی این موضوع در کشور سرمایه گذاری کنیم.
نیازمند همکاری با سایر کشورها در فناوری هسته ای هستیم
آفریده عنوان کرد: اکنون این فضایی که به واسطه مذاکرات هسته ای در کشور در حال ایجاد شدن است، بستری را برای محققان و دانشمندان ایرانی فراهم می کند تا به پروژه های بزرگتری راه پیدا کنند.
به گفته وی با انجام توافقات هسته ای، خلاء تحقیقاتی در حوزه هسته ای نیز از بین می رود و منجر به دستیابی تکنولوژی های بزرگتر و قوی تر می شویم.
وی با بیان مثالی خلاء تحقیقاتی را توضیح داد و افزود: انجام برخی تکنولوژی ها با شتاب بالا در توان تنها یک کشور نیست و باید کشورها گرد هم بیایند تا بر روی آن کار کنند و به نتیجه درستی برسند.
امیدواری برای انجام تحقیقات هسته ای در نمونه های بزرگ
وی با اشاره به مذاکرات هسته ای افزود: توافقات تقریبا فضایی را برای دانشمندان ایرانی جهت تعامل در عرصه های بین المللی ایجاد می کند تا در این راستا بتوانند در پروژه های بزرگ هسته ای شرکت کنند. همچنین، علوم و فنون هسته ای، نه تنها در نمونه کوچک بلکه در نمونه بزرگ اتفاق می افتد و باعث می شود تا در مرز دانش حرکت کرده و تحقیقات دست اولی داشته باشیم.
مجری طرح کلان ملی «سیکلوترون» در دانشگاه امیرکبیر یادآور شد: ایران از لحاظ نیروی انسانی در فناوری هسته ای کارامد است و توانسته به اندازه کافی نیرو تربیت کند ولی باید این امکان را برای آنها فراهم کنیم تا بتوانند در پروژه های بزرگ مشارکت جدی داشته باشند. امیدواریم با توافقات هسته ای انجام چنین تعاملاتی برای کشور مهیا شود تا بتوانیم فضای جدیدی برای تحقیقات و دانش هسته ای خود ایجاد کنیم.
آفریده با بیان اینکه اگر تعاملات بین المللی ایجاد شود و ما بتوانیم آزمایشگاههای بزرگی داشته باشیم، می توانیم در مرزهای دانش کار کنیم، اظهار داشت: تحقیقات گداخت هسته ای مانند پروژه های هیتر نیازمند مشارکت با کشورهای دیگر است. کشورهای دیگر به دنبال کاربردی کردن انرژی گداخت هسته ای هستند تا نیروگاههای گداخت را راه بیاندازند.
وی افزود: اکنون در اروپا پروژه بزرگی به نام هیتر وجود دارد که کشور ما با تمام توانمندی هایش نمی تواند این پروژه بزرگ را به ثمر برساند و این موضوع نشان می دهد که اکثر پروژه های بزرگ به مشارکت چند کشور نیاز دارد.
به گفته استاد دانشگاه امیرکبیر، اگر ما بخواهیم به تحقیقات روز دست یابیم و از قافله عقب نمانیم، باید با کشورهای دنیا مشارکت کنیم که این موضوع در سایه تعاملات با کشورهای دیگر اتفاق می افتد. همچنین در زمینه شتاب دهنده ها نیز باید این تعاملات انجام گیرد تا مطالعات به نتیجه مطلوب برسد.
ورود به پروژه های کلان هسته ای
وی در ادامه با بیان اینکه اگر قرار باشد فوردو به یک مرکز تحقیقات اتمی پیشرفته تبدیل شود، لازم است در ارتباط با مراکز تحقیقاتی دیگر کار کند، گفت: توافقات هسته ای، بستری را برای دانشمندان و محققان ایرانی فراهم می کند تا بر روی پروژه های کلانی که انجام آن از عهده یک کشور خارج است، با کشورهای دیگر همکاری کند.
به گفته وی همکاری محققان هسته ای با محققان کشورهای دیگر و فعالیت آنها در عرصه های بین المللی، صددرصد در پیشرفت هسته ای کشور تاثیر می گذارد.
استاد دانشگاه امیرکبیر با اشاره به اینکه تا کنون ما در زمینه های سوخت هسته ای و شتاب کار کرده ایم، بیان کرد: ولی دانش هسته ای تنها مختص به این ها نیست، بلکه زمینه های دیگری نیز دارد که تحریم ها دست دانشمندان ایرانی را از آنها کوتاه کرده بود.
آفریده تاکید داشت: اگر تعامل با کشورهای دیگر وجود داشته باشد، این امکان را برای دانشمندان هسته ای به وجود می آورد تا به دانشگاههای کشورهای دیگر ورود پیدا کنند و همکاری های خود را در زمینه های هسته ای و علوم دیگر آغاز کنند.
زمینه برای حضور دانشمندان ایرانی در تحقیقات گداخت هسته ای ایجاد می شود
وی با بیان اینکه اکنون تحقیقات گداخت هسته ای در عرصه بین المللی بدون اینکه دانشمندان ایرانی در آن حضور داشته باشند، انجام می گیرد، گفت: با توافقات هسته ای، زمینه برای حضور محققان و دانشمندان ایرانی در عرصه گداخت هسته ای فراهم می شود.
آفریده عنوان کرد: در حال حاضر سیستم الکترونی جدید در دیتا برداری برای واکنش ها و آزمایش های هسته ای برروی الکترون ها در کشورهای دیگر وجود دارد که این در کشور ما تا به حال استفاده نشده است و افزایش تعاملات ما با کشورهای دیگر می تواند زمینه ورود این سیستم را در کشور ایجاد کند.
نظر شما