کالای ایرانی یا کالای خارجی؟

مجله مهر- عطیه همتی: تشویق به خرید و استفاده از محصول داخلی و حمایت از تولید ملی همواره یکی از مهم ترین تاکیدات مقام معظم رهبری بوده است. با اینکه حمایت مردم کشور از تولیدات داخلی یکی از مهم ترین عواملی است که می تواند  به چرخه صنعت و اقتصاد کشور کمک کند و حتی نرخ بیکاری را جابه جا کند اما با این حال  عده ای از ما ترجیح می دهیم صرفا به دلیل خارجی بودن به جای کالای ایرانی از کالای خارجی خریداری کنیم . اما مرغوبیت کدام کالاهای ایرانی شهرت جهانی دارد؟

چای ایرانی

چای ایرانی همواره با نام بهترین، سالم ترین و مرغوب ترین چای جهان شناخته می شود؛ اما این محصول که حاصل مدتها رنج کشاورزان چای‌کار شمال کشور است همواره با بی مهری مسئولین و مردم کشور مواجه شده است. کیفیت چای ایرانی به گونه ای است که رئیس سازمان چای کشور می گوید: «چای ایرانی تنها چای تولیدی در دنیا است که در فرآیند کشت آن قطره‌ای سم مورد استفاده قرار نمی‌گیرد و کاملا ارگانیک است.» اما با این حال بی مهری به این محصول خوش عطر باعث شده که سطح زیر کشت چای که در سال ۷۸ حدود ۳۴ هزار هکتار بود امروز به حدود ۱۸ هزار هکتار تنزل پیدا کند. به طوری که میزان تولید چای خشک کشور از ۷۶ تن به حدود ۱۴ هزار و ۸۰۰ تن برسد و طبق این آمار یعنی چای ایرانی که پیش از این ۶۵ درصد از مصرف داخلی را تامین می کرد هم اکنون فقط به ۱۳درصد رسیده است. به گفته «محمدولی روزبهان» رئیس سازمان چای کشور سالانه حدود ۶۰۰ میلیون دلار صرف واردات چای می شود؛ در حالی که کشتزارهای شمال کشور با مبلغ بسیار پایین تری حتی بیشتر از این میزان را می تواند تولید کند.

چرم ایرانی

کیف و کفش از جمله پوشاک و وسایلی است که هر فردی به آن نیاز دارد و میزان دوام و عمر این محصول مرغوبیتش را مشحص می کند. متاسفانه بازار کیف و کفش ایران چندسالی است که در قبضه محصولات چینی با نازل ترین کیفیت است و خریداران با توجه به قیمت پایین این محصولات تن به خرید آن می دهند. از سوی دیگر نیز مشتریان بازار چرم برای انتخاب جنس مرغوب تر سراغ چرم های ترک و ایتالیایی می روند. این در حالی است که چرم ایرانی که در بازارهای جهانی طرفداران خاص خود را دارد؛ در بازارهای داخلی با بی توجهی روبرو می شود.

برنج ایرانی

تبلیغ برنج دانه بلند خارجی در تبلیغات تلویزیونی باعث شد مدتی برنج ایرانی در سایه برنج های خارجی قرار گیرد تا متر و معیار مرغوبیت برنج به جای عطر و کیفیت به قد و قامت و دانه بلندی برنج محدود شود. هجمه تبلیغات وسیع برنج هندی و طبخ ساده آن گرایش ها به سمت این نوع برنج را بیشتر کرد تا مسئولین بارها در سخنرانی های خود از کیفیت برنج داخلی  و مرغوبیت آن در مقابل برنج های وارداتی دفاع کنند. این در حالی است که برنج خوش عطر و طعم ایرانی تفاوت قیمت چندانی با برنج های وارداتی ندارد. به گفته دبیر انجمن حمایت از برنج ایران در یک سال گذشته حدود دو میلیون تن برنج وارد کشور شده؛ در حالی که نیاز سالانه کشور به برنج وارداتی ۵۰۰ هزار تن است.

گندم

پایین بودن قیمت خرید تضمینی گندم از کشاورزان داخلی توسط دستگاه های دولتی همواره باعث دلگیری و کاهش انگیزه کشاورزان کشور شده است. این در حالی است که سالانه ارز مرجع برای وارادت گندم به کشورهایی مانند روسیه تخصیص داده می شود و هزینه گندم وارداتی بسیار بالاتر از  هزینه گندم داخلی تمام می شود. به گفته برخی کارشناسان این موضوع می تواند به راحتی زمینه قاچاق گندم به کشورهای همجوار به خصوص عراق را فراهم کند. اما می توان با بالابردن قیمت خرید تضمینی و کاهش هزینه های جانبی کشاورزان انگیزه کاری قشر زحمت کش جامعه را بالا برد و با تولید گندم مرغوب از دل خاک کشور درهای مرزی را برای واردات گندم برای همیشه بست.

صنایع دستی

شهرت جهانی کشور ما علاوه بر تمدن چندین هزارساله و وجود اماکن تاریخی، به اقلیم متفاوت و فرهنگ های گوناگون و صنایع دستی نیز مشهور است. صنایع دستی هر کدام از شهرهای کشور وابسته به شرایط اقلیمی، فرهنگی و جغرافیایی است که بسیاری گردشگران ایرانی و خارجی مجذوب خود می کند. صنایع دستی هر منطقه یکی از مهم ترین عوامل اشتغال زایی و کسب درآمد در هر منطقه است. متاسفانه چندسالی است که در اصلی ترین بازارهای صنایع دستی کشور در شهرهای شمالی کشور، اصفهان، لاله جین همدان اجناس خارجی به خصوص چینی با کیفیت بسیار پایین به عنوان صنایع دستی به فروش می رسد که علاوه بر نداشتن سود، چهره این بازارهای سنتی و فرهنگی را به هم می زند.

چینی و بلور

بازار چینی و بلور کشور همواره میزبان اجناس ژاپنی، چینی، و چک است. اما به گفته عباسعلی قصاعی رئیس انجمن صنایع چینی کشور، ایران دومین تولید کننده چینی در دنیا است و مرغوبیت چینی ایرانی به حدی است که برخی کشورها، چینی ایرانی را با برند خود به بازارهای دنیا عرضه می کنند. قضاعی همچنین ادامه می دهد: «مرغوبترین چینی تولید ایران به دلیل بالاترین درجه سپیدی، بیشترین درجه سختی و شفافیت و نورگذری توانسته اقبال بازار را به خود جلب کند؛ این در حالی است که این محصول مشابه خارجی ندارد. بر روی این چینی، ده سال کار پژوهشی انجام شده است و ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار یورو هزینه شده است.  این در حالی است که اشتغال به کار صنعت ظروف چینی حدود ۲۰ هزار نفر است.» کریستال ایرانی نیز در سالهای اخیر پیشرفت چشمگیری کرده که توانسته رقیب سرسختی برای همتایان خارجی خود به خصوص ژاپن و چک باشد اما این چینی باید در بازار داخلی حمایت شود و باید مردم به این باور برسند که می توانند به جای هزینه بیشتر برای خرید کالای خارجی به کالاهای وطنی خود با هزینه کمتر اعتماد کنند.

کالاهای ایرانی هرچند هم مرغوب باشند باز نیازمند اعتماد ملی هستند تا بتوانند چه در بازار داخلی و چه در بازارهای جهانی با رقبای خود رقابت کنند و تا زمانی که در داخل کشور حمایت نشوند نمی توانند در بازارهای جهانی قد علم کنند.