سید عباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس بیست و هشتمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران صبح امروز دوشنبه (چهاردهم اردیبهشت ماه) در نشست خبری این نمایشگاه در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر در مورد علت اینکه کمیته‌های نظارت و ارزشیابی کتاب‌ها در بخش ناشران داخلی و نیز ناشران بین‌المللی همچنان در اختیار دولت است و به تشکل‌های نشر واگذار نشده است، گفت: واقعیت این است که گاهی اوقات بحث‌‌های واگذاری در صورت عدم رعایت برخی مسائل، به ضد خودشان تبدیل می‌شود.
وی در توضیح بیشتر گفت: ما فرآيند سه ساله‌ای را برای واگذاری کل امور نمایشگاه کتاب تهران به تشکل‌های نشر طراحی کرده‌ایم و مصمم هستیم که در عین رعایت اصول حاکمیتی و حکومتی و صیانت از آنها، امور نمایشگاه را به بخش خصوصی و تشکل‌های نشر واگذار کنیم.
رئیس نمایشگاه کتاب تهران ادامه داد: ما البته آماده واگذاری حداکثری امور نمایشگاه به تشکلها بودیم و اعلام کرده بودیم که هر میزان تشکل‌های نشر پیش بیایند، ما هم جلو خواهیم آمد. در همین راستا چهار کمیته ناشران داخلی، ناشران بین‌الملل، اطلاع‌رسانی و کمیته علمی سرای اهل قلم به طور کامل به تشکل‌های نشر واگذار شدند.
صالحی ادامه داد: اما ما به اعتبار وظایف حاکمیتی که در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موظف به رعایت آنها هستیم و همچنین اینکه الان در یک دوره انتقالی به سر می‌بریم، سه کمیته نظارتی را از واگذاری مستثنی کردیم که البته این کار هم با هدف انتقال آرام تجارب و اطلاعات از بخش برگزارکنندگان دولتی نمایشگاه به تشکل‌های خصوصی بوده است.
وی افزود: یکی از این کمیته‌ها، کمیته نظارت بر کتاب‌های ناشران داخلی و خود این ناشران است. کمیته دوم، کمیته نظارت بر نشست‌ها و اطلاع‌رسانی و کمیته سوم هم کمیته نظارت بر ناشران حوزه بین‌الملل است. همانطور که گفته‌ام، این تصمیم با هدف انتقال تجربه‌ها و اطلاعات به بخش خصوصی و همچنین اعمال نظارت در حوزه وظایف حاکمیتی است.
رئیس نمایشگاه کتاب تهران در پایان تاکید کرد: ما عمیقاً معتقدیم که واگذار کردن امور به طور کامل و بدون رعایت برخی موازین و استانداردها به ضد خودش تبدیل می‌شود؛ شروع از نقطه صفر در امر خصوصی‌سازی، ضربه زدن به خصوصی‌سازی است.
صالحی همچنین در نشست خبری نمایشگاه کتاب، این رویداد را از جهات مختلف فرصت‌هایی برای حوزه فرهنگ مکتوب توصیف کرد و با اعلام اینکه امسال حدود 2450 ناشر داخلی در 2160 غرفه حضور پیدا می‌کنند، گفت: این ناشران حدود 300 هزار عنوان کتاب را عرضه خواهند کرد.
به گفته وی، در بخش بین‌الملل این نمایشگاه هم حدود 165 هزار عنوان کتاب خارجی عرضه خواهد شد.
رئیس نمایشگاه کتاب تهران همچنین از تقویت دیپلماسی فرهنگی بر محور کتاب با حضور ناشران از آن سوی مرزها و همچنین میهمانان ویژه خارجی در دوره بیست و هشتم این رویداد فرهنگی سخن گفت و نمایشگاه کتاب تهران را یک آکادمی سیار پرتپش برای اهل فرهنگ و حوزه نشر و همچنین پاتوقی برای دید و بازدید اهالی فرهنگ نامید.
صالحی همچنین در ادامه به برخی رویکردهای بعضاً تاسیسی و بعضاً تکمیلی اتخاذ شده در نمایشگاه بیست و هشتم اشاره کرد و گفت: امسال تلاش شده است وجه بین‌المللی نمایشگاه پررنگ‌تر شود. نمایشگاه کتاب تهران باید از عنوان بین‌المللی خود صیانت کند و عارضه‌ای که در چند سال اخیر موجب تضعیف این بخش شده بود، برطرف شود.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد انتخاب عٌمان را به عنوان کشور میهمان ویژه نمایشگاه کتاب تهران، اقدامی در جهت توسعه ارتباطات منطقه‌ای با کشورهای عربی و همچنین تقویت روابط فرهنگی با کشور عٌمان توصیف کرد و همچنین از حضور روسای نمایشگاه‌های کتاب پاریس، بولونیا و مسکو و همچنین وزرای فرهنگ چندین کشور خارجی در این دوره خبر داد.
وی در خصوص بخش بین‌الملل نمایشگاه کتاب تهران هم از عرضه حدود 100 هزار عنوان کتاب غیرتکراری که نزدیک به 50 درصد آنها چاپ سال 2013 به این طرف هستند، خبر داد و گفت: با توافقنامه‌هایی که با وزارت بهداشت، وزارت علوم و دانشگاه آزاد امضا شده است، زمینه تجهیز دانشگاه‌های کشور به منابع روز دنیا در حوزه‌های مختلف فراهم آمده است.
صالحی اتخاذ رویکرد عدالت فرهنگی را یکی دیگر از تصمیمات کلیدی این دوره از نمایشگاه کتاب تهران توصیف کرد و گفت: بارها گفته‌ام ایران، تهران نیست بلکه باید باور کنیم که کشوری است با بیش از 70 میلیون نفر جمعیت و دارای یک تنوع فرهنگی گسترده. نمایشگاه کتاب تهران هم نمایشگاه ملی کتاب ایران است. در این راستا امسال هر روز از 10 روز نمایشگاه به نام یکی از استان‌ها نامگذاری شده که هر کدام در روز مربوط به خود، برنامه‌های مربوط به حوزه نشر و کتاب خود را اجرا می‌کنند.
همچنین به گفته صالحی، اهواز پایتخت کتاب ایران، امسال در یک سالن مستقل برنامه‌های خود را اجرا خواهد کرد.
وی واگذاری تصدی‌گری‌های اجرایی در حوزه برگزاری نمایشگاه کتاب تهران را از دیگر تصمیمات مهم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت تدبیر و امید ذکر کرد و گفت: کار دولت‌ها، برگزاری نمایشگاه‌ها و جشنواره‌ها نیست و نباید جایگاه خود را به این امور تقلیل دهند. ما در این خصوص سال گذشته تجربه‌های خوبی اندوختیم و قصد داریم از صفر تا صد نمایشگاه را طی چند سال آینده به تشکل‌های نشر و بخش خصوصی واگذار کنیم.
رئیس نمایشگاه کتاب تهران از امضای تفاهمنامه‌ای میان اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران به نمایندگی از بخش خصوصی و موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی ایران به نمایندگی از دولت در جهت واگذاری امور به تشکلها با هدف اعتمادسازی بیشتر و انتقال تجربه‌ها و اطلاعات به بدنه نشر ظرف چند سال آینده خبر داد.
رویکرد چهارمی که صالحی به عنوان یکی از رویکردهای کلیدی برگزاری نمایشگاه امسال کتاب تهران از آن نام برد، توجه به حوزه نشر دیجیتال و الکترونیک بود و در این خصوص گفت: امسال شاهد حضور قابل توجه ناشران الکترونیک در نمایشگاه خواهیم بود. نشر کاغذی نمی‌تواند بی‌توجه به نشر الکترونیک به بقای خود ادامه دهد و نشر الکترونیک هم نمی‌تواند بدون کسب تجربه از نشر کاغذی رشد کند.
صالحی همچنین گفت: تقویت وجه نمایشگاهی نمایشگاه کتاب تهران از دیگر رویکردهای اتخاذ شده در این دوره بود. همچنین در این دوره به هویت اسلامی و ایرانی در جلوه نمایشگاهی نمایشگاه کتاب ایران توجه بیشتری خواهد شد.
وی ساخت 70 هزار متر سازه، بکارگیری حدود 100 پیمانکار، مشارکت‌گیری از 70 دستگاه و نهاد و برقراری 6000 خط تلفن و دهها کیلومتر کابل برق را نشان‌دهنده اقدامات سخت صورت گرفته برای برپایی نمایشگاه بیست و هشتم کتاب تهران دانست و در پایان هم از رسانه‌ها به جهت همراهی با برگزارکنندگان این نمایشگاه، قدردانی و ابراز امیدواری کرد در سال «دولت و ملت، همدلی و همزبانی»، همدلی و همزبانی رسانه‌ها و مجریان نمایشگاه بیشتر شود.
رئیس نمایشگاه کتاب تهران همچنین در پاسخ به سئوالی در مورد امکان نمایش قرآن‌های تازه چاپ در سالن کارنامه نشر، گفت: در این سالن بیش از 20 هزار عنوان کتابی که برای اولین بار در سال 93 چاپ شده‌اند، به صورت طبقه‌بندی موضوعی نمایش داده خواهند شد که در میان آنها هم کتاب‌های قرآن چاپ اول عرضه شده است.
صالحی همچنین با بیان اینکه من می‌پذیرم که وجه فروشگاهی نمایشگاه کتاب تهران بر وجه نمایشگاهی آن قالب شده است، گفت: اما این مساله نباید ما را به این سمت ببرد که از ناشران حمایت نکنیم. درواقع درست است که نباید فقط از ناشر حمایت کرد، اما این هم درست است که از ناشر باید حمایت کرد.
وی تاکید کرد: تا زمانی که شبکه توزیع کتاب در کشور با مشکل مواجه است، اقتصاد نشر همچنان با رویدادهایی مانند نمایشگاه کتاب تهران گره خورده است و نمی‌توان این پیوند را یکباره قطع کرد. ممکن است این حیات، حیاتی نباتی باشد و نه طبیعی؛ اما باید تلاش کرد تا اقتصاد نشر را سرپا نگه داشت.
رئیس نمایشگاه کتاب تهران همچنین درباره جمع‌آوری برخی از آثار از سطح نمایشگاه از سوی برخی افراد که هویتشان هم معمولا مشخص نیست که در هر دوره اتفاق می‌افتد، گفت: نمایشگاه کتاب تهران صاحب دارد و متولی آن هم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و هیچ مجموعه‌ای حق ورود به این نمایشگاه را دارد مگر با اجازه وزارت ارشاد و در ارتباط و هماهنگی با متولی اصلی نمایشگاه.
صالحی گفت: همه کتاب‌هایی که مجوز ارشاد را دارند، تبعاً حق حضور در نمایشگاه را خواهند داشت و همه ناشرانی هم که ثبت‌نام کرده‌اند، امکان فعالیت در نمایشگاه را دارند و اگر تخلفی هم صورت بگیرد، در یک ساز و کار مشخص و قانونی با آن برخورد می‌شود. ما تلاش می‌کنیم نمایشگاهی آرام برپا کنیم.
معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین در مورد تضمینی که برگزارکنندگان نمایشگاه برای آرایی که در دوره قبلی برای ناشران متخلف و در ارتباط با محرومیتشان از حضور در نمایشگاه امسال صادر شده است، گفت: همه احکامی که سال گذشته صادر شده است، به قوت خودشان باقی هستند. ما باید پایه‌ای بگذاریم که یک نظام قانونی در این زمینه شکل بگیرد که ناشری که تخلفی مرتکب می‌شود و از حضور در نمایشگاه آتی محروم می‌شود، احساس نکند که می‌تواند این رای را دور بزند و در نمایشگاه بعدی شرکت کند. متخلف باید بداند که در مقابل تخلفی که انجام داده است، مجازات می‌شود. البته آیین‌نامه‌ای که در این خصوص وجود دارد، قابل بازبینی است.
نظر شما