جام نوشت: در دهه اخیر زبان انگلیسی متعاقب پدیده جهانی شدن و آنچه پیشرفت علمی غرب خوانده می شود، به طور بی سابقه‌ای گسترش یافته و چالشی جدید برای کشورهای غیر انگلیسی زبان ایجاد کرده است.
دراین میان مناسبات بین المللی ایجاب می‌کند که این زبان مورد توجه دیگر جوامع قرار گیرد تا در عرصه مناسبات سیاسی- اقتصادی از دیگران عقب نمانند؛ از سویی دیگر تاثیرات فرهنگ غربی که از طریق زبان انگلیسی به جوامع تحمیل می‌شود نیز گریزناپذیر است، به گونه ای که هویت ملت‌ها سخت تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
شبکه "بی بی سی" (BBC) که برای ارتباط با مخاطبان فارسی زبان، بیش از 6 سال است اقدام به راه اندازی بخش فارسی خود کرده است، در راستای پروژه استعماری دولت انگلیس مبنی بر حذف نمادهای تمدن بزرگ ایران، که پس از اسلام گسترش چشمگیری در حوزه دانش و فرهنگ داشته، اقدام به تخریب زبان فارسی کرده است.
چندی پیش صادق صبا که در برنامه دیدبان حاضر شده بود، در پاسخ به انتقادات مخاطبان فارسی زبان که چرا بی بی سی فارسی گروه "انصارالله" یمن (حوثی‌ها) را با عنوان "شورشی" خطاب می کند؟ با ضعیف دانستن زبان فارسی، گفت: «اصولا در زبان فارسی گویا یک مشکلی هست که شما بتوانید واژگانی را پیدا کنید که خنثی باشند و همه رویش توافق کنند و بتوانید از آن استفاده کنید.»
بعد از این توجیه و سخنان قابل تأمل صادق صبا، شبکه بی بی سی برای تکمیل این اهانت به ایرانیان، برنامه ای به سردبیری و اجرای "داریوش کریمی" -که به صورت میزگرد برگزار می‌شود- را روی آنتن می فرستد و با اختصاص یک برنامه به موضوع زبان و خط فارسی، به ناکارآمدی خط فارسی و انتخاب خط جایگزین برای خط کنونی می پردازد.
سردبیر این برنامه با انتخاب متنی سنگین از ادبیات کهن فارسی، با ثقیل دانستن زبان فارسی، خط کنونی فارسی را ناکارآمد دانست. برخی از سخنان مجری و کارشناسان پرگار در ادامه می‌آید:
«کریمی: "در فصل ربیع که صولت برد آرمیده بود و عوان دولت ورد رسیده"،
-این جمله را اگر زیر و زبر آن آشکار نباشد می توانید بخوانید؟
- وقتی به اینگونه جملات بر می خورید از خط کنونی فارسی عاصی نمی شوید؟
-آیا این نارضایتی نباید ما را به سوی خط جدیدی هدایت کند؟
-این خط را کی پذیرفتید و آیا با جهان کنونی و تکنولوژی های معاصر سازگار است؟
- خط فارسی اینقدر سخت است که اول باید خط را بفهمید و کلی کلنجار بروید تا بعد برسید به زبان، یعنی انگار این خط یک سدی است!
- با این پیشنهاد رادیکال موافق هستید که ما یکی دوتا خط دیگر هم داشته باشیم مثل متون علمی و مثل پیامک ها و این خط اصلی را هم نگه داریم وگاهی با هم تلفیق کنیم؟
بعد از این مقدمه چینی مجری شبکه انگلیسی بی بی سی فارسی، افرادی که با عنوان کارشناس به این برنامه دعوت شده بودند، این خط تخریب را دنبال کردند:
- "محمود فلکی" کارشناس برنامه: من فکر می کنم که خط اصلی رو میشه با لاتین (پرسیک، فینگلیشی) نوشت! این [فینگلیشی] خط اصلی باشه و در کنارش خط فارسی در مدارس هم تدریس بشه!
- "داریوش آشوری" کارشناس برنامه: من گمان نمی کنم که ترکیه اگر امروز می خواست این کار را بکند [نوشتار ترکی با خط انگلیسی] این کار ممکن بود، همچنان که اگر در زمان رضاشاه هم با تقلید از پروژه آتاترکی و با زور دیکتاتوری این کار شده بود [رسم الخط ایران فینگلیشی شده بود]، ایران هم مثل ترکیه شده بود و مسئله خط ما یک بار برای همیشه حل می شد!»
حال این نکته مطرح است که شبکه بی بی سی فارسی که پیش از این انواع دشمنی ها را علیه کشورمان و مردم ایران بکار گرفته و حتی عنوان "جعلی" را برای ایران استفاده کرد، این بار توطئه دیگری علیه فرهنگ کشورمان در سر دارد.
خط فارسي مانند زبان فارسي يكي از اركان اصلی هويت ايرانی است، از این‌رو بی بی سی می کوشد تا به این واسطه، زمينه‌‌ای برای غربزدگی و کنار گذاشتن ميراث ملي ایرانیان -كه پیش از این در تركيه نمونه استعمار و سلطه فرهنگی آن اتفاق افتاده است- آماده کند.
اما باید به یاد داشت که اين دو ميراث رسمي و ملي، هويتي بسيار فراتر از فلات ايران دارند كه به همين دليل تغييرات عصر ارتباطات و دهكده جهاني نمي‌تواند اصالت آنها را تغيير دهد.
در پایان خاطر نشان می کنیم زبان فارسی که از ظرفیت های بیشماری برخوردار است -با توجه به تنوع قومیتی در ایران با زبان ها و گویش های متنوع- نقش بسزایی در همگرایی ملی دارد و این زبان است که به عنوان مجموعه ای از نمادها، منتقل کننده اندیشه است و اندیشه نیز بر زبان سوار می‌باشد.
از این رو برای دستیابی به هر اندیشه‌ای باید با آن زبان ارتباط برقرار کرد و از این رو است که زبان فارسی ظرفیت مهمی در همگرایی بین المللی و نیز انتقال اندیشه و تمدن اسلامی دارد.
گفتنی است که رهبر انقلاب در دیدار با اعضای بنیاد ملی نخبگان و تنی چند از نخبگان علمی کشور در مهر ماه سال 92 فرمودند: «كاری كنید كه در دنیا دیگران محتاج دانش شما باشند، مجبور باشند زبان شما را یاد بگیرند تا به دانش شما دست پیدا كنند؛ این كار ممكن است.»
نظر شما