تلفیق شیوه‌های سنتی و مدرن در تبلیغات اسلامی/ عملکرد قم در سال ۹۳

به گزارش خبرنگار مهر، نهالی که بنیانگذار انقلاب اسلامی در اول تیرماه ۶۰ غرس کرد، امروز درخت تنومندی است که مهم‌ترین نهاد تبلیغی نظام محسوب می‌شود.

سازمان تبلیغات اسلامی از دهه ۸۰ علاوه بر بهبود شیوه‌های سنتی تبلیغات دینی، پای در مسیر تبلیغات مدرن و تبلیغ با فناوری‌های نوین نهاد و با راه‌اندازی موسسات فرهنگی و اطلاع رسانی به منظور تهیه و نشر محتوای دینی، آثار و برکات زیادی بر جای گذاشت.

نامگذاری روز تبلیغ و اطلاع رسانی دینی و سالروز تاسیس سازمان تبلیغات اسلامی انگیزه‌ای شد تا گفتگویی با حجت‌الاسلام والمسلمین عباس اسکندری مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم و معاون سابق فرهنگی سازمان تبلیغات اسلامی درباره فعالیت‌های این نهاد داشته باشیم.

حجت‌الاسلام اسکندری مبنای فکری سازمان تبلیغات اسلامی را برگرفته از منظومه فکری حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری دانست و گفت: عملکرد و فعالیت‌های سازمان تبلیغات اسلامی در طول بیش از سه دهه گذشته هیچ گونه انحرافی از این رویکرد فاخر نداشته است.

وی اضافه کرد: این سازمان در دهه اول پیروزی انقلاب اسلامی بر اساس مقتضیات زمان به صورت سنتی اداره می‌شد اما در دهه دوم با شكل گیری معاونت‌های مختلف و تدوین طرح و برنامه، توسعه یافت.

به گفته وی سازمان تبلیغات اسلامی در دهه سوم انقلاب اسلامی با بهره گیری از تكنولوژی مدرن و فناوری‌های نوین، تحول عظیمی از نظر كمی و كیفی در فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی ایجاد كرد.

اما قم به دلیل واقع شدن در مرکز علمی و اعتقادی کشور و جذابیت‌های مذهبی همچون حرم حضرت معصومه(س) و حوزه پرفروغ علمیه، از نگاه سازمان تبلیغات اسلامی موقعیت حساس‌تری یافته است.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم به تشریح عملکرد این اداره کل در سال گذشته پرداخت و از راه اندازی دبیرخانه مرکزی مدیریت جهادی به عنوان یک فعالیت ملی یاد کرد.

راه‌اندازی دبیرخانه مدیریت جهادی

این دبیرخانه در راستای تحقق شعار سال ۹۳ با پیشنهاد حجت‌الاسلام اسکندری در اولین جلسه شورای معاونان سازمان تبلیغات اسلامی، راه اندازی و مسئولیت آن از سوی حجت‌الاسلام والمسلمین خاموشی به وی واگذار شد.

حجت‌الاسلام اسکندری گفت: پس از تشکیل دبیرخانه، از معاونان فرهنگی ادارات کل تبلیغات اسلامی استان‌های کشور خواسته شد طرح‌های پیشنهادی متناسب با نامگذاری سال «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» را به اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم ارسال کنند.

به دنبال این فراخوان، تعداد قابل توجهی طرح‌های فرهنگی ارسال شد و با بررسی‌های دقیق ۳۷ طرح از میان آنها انتخاب و به تصویب رسید و برای اجرا به ادارات کل تبلیغات اسلامی استان‌های کشور ارسال شد.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم راه اندازی این دبیرخانه را پاسخ عملی به ندای مقام معظم رهبری دانست و گفت: علاوه بر اجرای طرح‌های جهادی در استان‌ها، ۹ دوره آموزشی برای معاونان فرهنگی استان‌ها برگزار شد.

توسعه فعالیت‌های قرآنی مهم‌ترین اولویت کاری

حجت‌الاسلام اسکندری فعالیت‌های قرآنی را یکی از مهم ترین عرصه‌های کاری اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم ذکر کرد و با تشریح خدمات قرآنی این اداره کل در سال ۹۳ اظهار کرد: در سال گذشته ۶۰۰ کلاس صحیح خوانی قرآن کریم با شرکت ۱۱ هزار و ۹۴۰ نفر و ۶۲ دوره تربیت متخصص قرآن کریم با حضور هزار و ۳۱۵ نفر برگزار شد.

برگزاری ۴۸ دوره آموزش حفظ قرآن کریم، برگزاری جلسات تفسیر قرآن کریم در ۱۶۰ مسجد استان قم، برپایی ۱۰ محفل انس با قرآن و ۳۳ جلسه ترتیل خوانی قرآن کریم در ماه مبارک رمضان از دیگر فعالیت‌های قرآنی اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم است.

حجت‌الاسلام اسکندری از برگزاری سه مسابقه قرآنی تسنیم، تلاوت و نورالهدی در سال گذشته خبر داد و افزود: برگزاری مسابقات قرائت، حفظ و مفاهیم ویژه مناطق روستایی، برگزاری دوره مدیریت قرآن ویژه مؤسسات قرآنی، برپایی ۳۰ جلسه هفتگی آشنایی با معارف قرآن کریم ویژه مناطق روستایی، برگزاری آزمون اعطای مدرک تخصصی به حفاظ قرآن کریم با شرکت ۴۴۵ نفر و آموزش ۳۵۰ نفر از کارگزاران حج و زیارت از دیگر خدمات قرآنی اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم در سال گذشته است.

به گفته مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم در سال ۹۳ به بیش از ۸۸۸ هزار جلد قرآن کریم از سوی سازمان دارالقرآن الکریم مجوز نشر داده شد.

برگزاری ۴۲ دوره و کارگاه آموزشی

حجت‌الاسلام اسکندری آموزش و پژوهش را بستر مناسبی برای حصول اهداف و آرمان‌های فرهنگی ذکر کرد و افزود: واحد آموزش و پژوهش اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم در سال گذشته یکی از پرکارترین سال خود را تجربه کرده است.

وی از برگزاری ۴۲ عنوان کارگاه و دوره آموزشی در سال گذشته خبر داد و افزود: این کارگاه‌ها و دوره‌های آموزشی شامل روش‌های بیان احکام، روانشناسی جذب مخاطب، ابزار تبلیغ در فضای مجازی، آسیب‌های اجتماعی، فقه مداحی، مهارت‌های زندگی، سبک زندگی دانشجویی و آرامش معنوی، شبکه های اجتماعی در فضای مجازی، مقتل خوانی و مقتل شناسی، سبک زندگی بر اساس آموزه‌های دینی، تبلیغ کاربردی، نرم افزارهای تلفن همراه، تربیت مبلغ دانش آموزی و دانشجویی، تربیت مدرس رسانه و... است.

به گفته مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم برنامه‌های آموزشی این اداره کل اقشار تاثیرگذار جامعه از جمله طلاب برادر و خواهر، دانشجویان، مسئولان هیئت‌های مذهبی، مداحان، فعالان فرهنگی و... را تحت پوشش قرار داده است.

تبلیغ سنتی

اگرچه در سال‌های اخیر به دلیل گسترش فناوری‌های نو، روش‌های تبلیغ دین متحول شده و گرایش به تبلیغ مدرن متناسب با شرایط جامعه فزونی یافته، اما تبلیغ سنتی هنوز مورد نیاز بخش قابل توجهی از جامعه است.

حجت‌الاسلام اسکندری در این زمینه معتقد است که روش تبلیغ چهره به چهره تاثیر زیادی در انتقال آموزه‌های دینی دارد و روحانیون در کنار ارائه خدمات فرهنگی و تبلیغی، سیره عملی زندگی و رفتار خود را در معرض افکار عمومی قرار می‌دهند.

وی از استقرار دائم روحانی در روستاهای پرجمعیت به عنوان یکی از تاثیرگذارترین طرح‌های سازمان تبلیغات اسلامی یاد کرد و گفت: در سال گذشته ۲۷ روحانی در روستاهای قم استقرار دائم داشتند و فعالیت‌های این افراد از برپایی نماز جماعت و سخنرانی به برپایی جلسات تفسیر قرآن و نهج البلاغه، آموزش قرآن، ارائه مشاوره دینی در مراکز آموزشی، اجرای گفتمان دینی، توسعه فرهنگ عفاف و حجاب، تشویق مردم به پرداختن زکات، حمایت و نظارت بر تشکل های دینی و... توسعه یافته است.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم گفت: این اداره کل در سال ۹۳ اقدام به اعزام نزدیک به ۳ هزار و ۸۰۰ مبلغ عمومی برادر و خواهر در مناسبت‌های مذهبی و انقلابی و اعزام هزار و ۲۰۰ مبلغ تخصصی به برنامه‌های ویژه کرده است.

برگزاری ۳۰۳ گفتمان دینی

گسترش فرهنگ دینی مهم‌ترین هدف نظام اسلامی و مأموریت بنیادی دستگاه‌های فرهنگی است، به ویژه در ارتباط با نسل جوان و نوجوان که اهمیتی فراتر می‌یابد. گفتمان‌های دینی یکی از برنامه‌های فاخر سازمان تبلیغات اسلامی است که نزدیک به یک دهه در میان دانشجویان، طلاب و دانش آموزان جایگاهی برای خود یافته است.

این گفتمان‌ها که بر اساس نیازسنجی مخاطبان طراحی می‌شوند بخش مهمی از شبهات و سئوالات نسل جوان را پاسخ می‌دهد.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم در بیان برخی موضوعات این طرح اظهار کرد: دانشجو و آسیب‌های اجتماعی (اعتیاد)، ازدواج موفق، آسیب‌شناسی شبکه‌های اجتماعی اینترنتی و موبایلی، آینده پژوهی در فضای مجازی، چالش‌های تربیت دینی در آموزش و پرورش، تحلیل روابط دختر و پسر، تغذیه و سلامت، جایگاه اقامه نماز، کارگاه آسیب‌شناسی بازی‌های رایانه‌ای و... از جمله موضوعاتی است که در گفتمان‌های دینی مورد توجه قرار گرفته است.

به گفته حجت‌الاسلام اسکندری در سال گذشته ۳۰۳ جلسه گفتمان دینی در استان قم برگزار شد که از این تعداد ۲۱۱ مورد در مدارس، ۴۷ گفتمان در حوزه و دانشگاه و ۴۵ جلسه در مساجد استان بوده است.

حدود ۲۳ هزار نفر از جوانان در این گفتمان‌های دینی شرکت کردند.

ارتباط مستمر با مساجد و اجرای برنامه‌های مختلف

وی در تشریح فعالیت‌های امور مساجد اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم اظهار کرد: امور مساجد علاوه بر اجرای برنامه‌های مناسبتی، در طول سال ارتباط مستمری با فعالان مساجد از جمله ائمه جماعات دارد.

امور مساجد این اداره کل در نوروز ۹۳ اقدام به برپایی ۲۲ پایگاه پاسخ به شبهات و سئوالات زائران نوروزی در اطراف حرم حضرت معصومه(س) و مکان‌های پرتردد کرده است.

تهیه و توزیع کتاب و ادعیه و هدایای فرهنگی، برگزاری مسابقه بزرگ فرهنگی بهار طبیعت با شرکت ۵ هزار نفر و اهدای جوایز به برترین‌ها و برپایی نماز جماعت در بوستان‌ها از دیگر فعالیت‌های نوروزی این واحد است.

برگزاری مسابقه خطبه فدکیه با شرکت حدود ۶ هزار نفر در ۲۰۰ حوزه امتحانی مساجد استان در ایام فاطمیه، برگزاری مسابقه کتابخوانی از آثار شهید مطهری در ۱۷۲ مسجد، همکاری در برگزاری مراسم اعتکاف در ۵۶ مسجد شهری و روستایی، غبارروبی و تجهیز ۶۰ مسجد بین راهی، تهیه اقلام مورد نیاز تعداد زیادی از مساجد، اهدای کتاب به ائمه جماعات از دیگر فعالیت‌هایی است که مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم بیان کرد.

حجت‌الاسلام اسکندری از برگزاری جلسات تفسیر جزء ۳۰ قرآن کریم در ۶۰ مسجد قم در ماه مبارک رمضان خبر داد و افزود: برگزاری همایش آموزشی و مسابقه کتابخوانی کوثر کربلا برای ائمه جماعات و خانواده آنها، تقدیر از ائمه جماعات در چهار مرحله، پشتیبانی از مساجد فعال در فضای مجازی، برگزاری دو مورد اردوی طبیعت شناسی ویژه ائمه جماعات و... از دیگر فعالیت‌های امور مساجد بود.

راه‌اندازی ۶۵ پرتال برای مساجد

اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم چندین طرح فرهنگی - تبلیغی برای حمایت و پشتیبانی از فعالیت‌های مساجد و هیئات مذهبی در برنامه‌های خود قرار داده که از جمله این طرح‌ها، طرح تجهیز مساجد به اینترنت و ابزارهای نوین ارتباطی بوده که به شبکه محراب نامگذاری شده و در حال خدمات دهی به مراجعان به مساجد استان است.

پروژه شبکه محراب در صدد است با ایجاد بستر سخت افزاری و نرم افزاری مورد نیاز، فرهنگ سازی مناسب و تربیت نیروهای انسانی زمینه ساز دستیابی مساجد به جایگاه مؤثر خود در محوریت فرهنگی - مذهبی کشور باشد.

حجت‌الاسلام اسکندری از راه اندازی ۶۵ پرتال برای مساجد خبر داد و اظهار کرد: در سال گذشته بیش از ۲۰ هزار مطلب توسط مساجد بر روی خروجی وب سایت‌ها قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه حداقل ۱۸۰ نفر از فعالان مساجد منتخب در این طرح مشارکت دارند، گفت: در حال حاضر بیش از ۶۰۰ نفر در وب سایت‌های مساجد عضویت دارند و بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار بازدید از این وب سایت‌ها انجام شده است.

ساماندهی تشکل‌های دینی

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم ساماندهی و نظارت بر تشکل‌های مذهبی را یکی از ماموریت‌های این اداره کل برشمرد و با تشریح بخشی از فعالیت‌های کانون مداحان و شاعران آئینی و شورای هیئات مذهبی اظهار کرد: در سال گذشته سومین دوره انتخابات کانون مداحان و شاعران آئینی با رقابت ۲۲ کاندیدا برگزار شده و ۱۰ عضو اصلی و ۵ عضو علی البدل این کانون مشخص شدند.

برگزاری جشن انقلاب، برگزاری شب شعر پیام آور کربلا، عصر شعر فاطمی و سوگواره شعر فاطمی با همکاری نهادهای استان، برگزاری دوره آموزشی مسئولان هیئات مذهبی، برپایی کارگاه پیشگیری از اعتیاد و... از دیگر فعالیت‌های تشکل‌های دینی در سال گذشته بود.

ایجاد ۷۳ پایگاه هسته فرهنگی و بوستان معرفت

حجت‌الاسلام اسکندری از ایجاد ۷۳ هسته فرهنگی جوان و بوستان معرفت در تابستان ۹۳ خبر داد و افزود: از این تعداد ۲۶ هسته فرهنگی جوان و ۴۷ بوستان معرفت بوده که برنامه‌های اوقات فراغت این پایگاه‌ها با شرکت حدود هزار و ۲۵۰ نوجوان و جوان اجرا شد.

وی ادامه داد: در سال گذشته ۳۱ گردهمایی و همایش ویژه ائمه جماعات، روحانیون مستقر، هیئات مذهبی و مداحان و شاعران آئینی برگزار شد.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم از بارگذاری ۴ هزار و ۷۰۰ مطلب در سایت تبیان استان قم خبر داد و افزود: این سایت در راستای تشویق و حمایت از تولید محتوا و ترویج مفاهیم اسلامی و افزایش محتوای فرهنگی - دینی در فضای مجازی راه اندازی شده است.

ساماندهی مبلغات سنتی

امور فرهنگی بانوان اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم نیز در سال گذشته برنامه‌های متنوعی برای بانوان طراحی و اجرا کرده که برگزاری دوره‌های آموزشی نهادینه شدن رفتارهای دینی در خانواده و اجتماع، تربیت مربی مهارت‌های زندگی پس از ازدواج، اهمیت فرزندآوری و تربیت فرزند، آموزش خانواده، نقش تغذیه در دینداری خانواده، اخلاق و نماز در قرآن و هدف از خلقت انسان و هستی از جمله آنهاست.

جمعیت بانوان فرهیخته که در این واحد تشکیل شده با برگزاری جلسات مستمر، آسیب‌های استان را رصد کرده و اعضای این کارگروه برای رفع یا کاهش آسیب‌ها و پیشگیری از بروز آسیب‌ها، طرح‌های خود را ارائه می‌دهند. این طرح‌ها در جلساتی مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد و به رکن اجرایی اتاق فکر بانوان فرهیخته ارسال می شود و در آنجا پس از بررسی و تصویب به مرکز ارسال می‌شود.

به گفته حجت‌الاسلام اسکندری، اعزام مبلغات به مراکز مختلف در مناسبت‌های دینی و انقلابی، اعزام مشاور و مبلغه به صورت هفتگی به مناطق آسیب خیز و مورد نیاز روستاها و حاشیه شهر، اعزام مشاوران و کارشناسان با همکاری اداره بهزیستی و بهداشت و درمان، ساماندهی مبلغات سنتی و... از دیگر فعالیت‌های امور فرهنگی بانوان است.

برنامه‌های متنوع فرهنگی در نیروگاه

مجتمع فرهنگی و تبلیغی نور که در منطقه نیروگاه واقع شده زیر نظر اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم فعالیت می‌کند و حجت‌الاسلام اسکندری در تشریح فعالیت‌های این مجتمع گفت: در سال گذشته ۴۰ دوره آموزشی قرآن و معارف اسلامی، مداحی، رایانه، هنر و... با شرکت ۴ هزار و ۸۰۰ نفر در مجتمع فرهنگی تبلیغی نور اجرا شد.

آموزش مهارت‌های زندگی به ۱۴ هزار نفر، ارائه مشاوره به ۴ هزار نفر، برای مسابقات متنوع قرآنی، کتابخوانی، سرود، تئاتر، ورزشی و هنری از دیگر فعالیت‌های این مجتمع است.

حجت‌الاسلام اسکندری افزود: در سال گذشته ۶۰ همایش و نمایش مذهبی و عروسکی با حضور ۲۰ هزار نفر در سالن آمفی تئاتر و ۸۰ جشنواره و همایش با حضور ۳۰ هزار نفر در سالن شهید آوینی این مجتمع برگزار شد.

مدیرکل تبلیغات اسلامی استان قم اسکان نزدیک به ۹ هزار نفر از استان‌های مختلف، بهره مندی ۱۹۰ هزار نفر از خدمات استخر نور، فعالیت مهد شکوفه‌های قرآنی با حضور ۱۰۷ کودک، عضویت ۷۱۴ نفر در کتابخانه و... را از دیگر خدمات این مجتمع برشمرد.

فعالیت‌های ورزشی بخش دیگری از عرصه‌های کاری مجتمع فرهنگی تبلیغی نور را تشکیل می‌دهد. ورزشکاران این مجتمع در رقابت‌های ورزشی جایگاه خوبی داشته به گونه‌ای که در سال گذشته ۶۶ عنوان جهانی، ملی و استانی کسب کردند.

استقبال از دبيرستان صدرا

دبيرستان علوم و معارف اسلامى صدرا در سال تحصيلى ۸۵-۸۶ زير نظر سازمان تبليغات اسلامى با همكارى اداره آموزش و پرورش فعاليت خود را آغاز کرد.
رشته تحصيلى اين دبيرستان دروس تخصصى علوم و معارف اسلامى بوده كه معادل دو سال تحصيلى علوم حوزوى است. در اين دبيرستان دروس عمومى همگام با رشته‌هاى انسانى و برنامه‌هاى فوق برنامه در دستور كار قرار دارد.

اشتیاق خانواده‌ها برای ثبت نام فرزندان خود در این دبیرستان به گونه‌ای زیاد است که امکانات و فضای دبیرستان پاسخگوی نیاز متقاضیان نیست.

روابط عمومی برتر استان

روابط عمومی اداره کل تبلیغات اسلامی استان قم در سال گذشته با توجه به عملکرد مطلوبی که داشته به عنوان روابط عمومی برتر استان معرفی شده و مسئول روابط عمومی این اداره کل از سوی استاندار قم مورد تقدیر قرار گرفت.

حجت‌الاسلام اسکندری در تشریح فعالیت‌های روابط عمومی گفت: بخش قابل توجهی از فعالیت‌های روابط عمومی به تبلیغات محیطی اختصاص دارد. در سال گذشته ۲۰ هزار تراکت و بروشور و پلات، ۹۸ بنر پرتابلی و ۲۰۵ بنر آویزی در سطح شهر قم توزیع و نصب شده است.

فراهم نمودن زمینه برگزاری مصاحبه اختصاصی خبرنگاران با مدیرکل  و مسئولان اداره کل، برگزاری ۳۲ مراسم مذهبی و انقلابی ویژه پرسنل، برگزاری ۳ نمایشگاه مناسبتی، تهیه اخبار اداره کل و ارسال آنها به رسانه‌های جمعی، ارسال هزار و ۶۸۳ خبر به سایت سازمان تبلیغات اسلامی و... از جمله عملکرد این واحد است.

حجت‌الاسلام اسکندری گفت: در سال گذشته تقویم مناسبت‌های مذهبی و انقلابی توسط روابط عمومی اداره کل تهیه و به روابط عمومی نهادهای استان ارسال شده که مورد استقبال آنها قرار گرفت.