به گزارش خبرنگار مهر، مراسم گرامیداشت روز خبرنگار ویژه خبرنگاران حوزه کتاب و ادبیات ظهر امروز شنبه ۱۷ مرداد با حضور سیدعباس صالحی معاون فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مجتمع باغ زیبا برگزار شد.
صالحی در این برنامه گفت: از وقتی که وارد دنیای مدرن شدیم، حوزه رسانه و خبرنگاری اهمیت زیادی پیدا کرده است. درک اینکه زندگی اجتماعی بدون مویرگ‌هایی که احیاگر سیستم افقی و سیستم عمودی جامعه باشند ممکن نیست، امروز وجه تازه‌تری پیدا کرده است و اجتماع اینقدر بزرگ و متنوع شده که مویرگ‌ها هم در سطح افقی و هم در سطح عمودی نقطه‌های اتصال هستند. بخشی از الزامات و اقتضائاتی که پذیرفته‌ایم یا مجبوریم بپذیریم، وارد جامعه شده است و به نظر می‌آید با این نگاه مقولاتی از قبیل روز رسانه و خبرنگاری می‌تواند مورد اهتمام قرار بگیرد و همچنین مسائلی از این دست که چگونه می‌شود مویرگ‌های اجتماعی را فعال‌تر کرد.
وی افزود: اینکه خبرنگاران رکن چهارم زندگی توسعه‌یافته هستند، اینکه حلقه واسط مردم و مسئولان هستند و جوانب دیگر این نگاه باعث می‌شود که در این عصر به این مویرگ‌های اجتماعی محتاج باشیم، اما در مقوله فرهنگ و به طور خاص حوزه کتاب این تعلق به طور مضاعف وجود دارد. اگر در اجتماع به ویژه در حوزه فرهنگ به این مسئله توجه کنیم متوجه می‌شویم که ضرورت مسائل فرهنگی، ضرورتی مضاعف است و در حوزه کتاب و کتاب‌خوانی اهمیت موکدتری پیدا می‌کند.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد ادامه داد: گرچه بخش‌های متنوع زندگی اجتماعی جدید پراهمیت هستند، اما هیچ‌کدام به اندازه فرهنگ از پیچیدگی مضاعف برخوردار نیست، به همین دلیل رسانه‌ها و به ویژه رسانه‌های فرهنگی اهمیت و تاکید بیشتری پیدا می‌کنند.
وی ادامه داد: در حوزه کتاب این بحث سنگین‌تر و جدی‌تر است. حوزه نشر و کتاب نقش‌های جدی‌تر و کارکردهای ویژه‌تری را داشته و دارند و به نحوی باید در اجتماعات امروزی فرصت‌سازی کنند؛ برای توجه به اینکه چگونه می‌توانیم حوزه پایا و مانای کتاب را به صورت پرتاثیرتر دنبال کنیم.
کتاب متصل‌کننده بخش‌های مختلف فرهنگ است
صالحی افزود: بخش فرهنگ نسبت به دیگر بخش‌ها تنوع گسترده‌ای دارد و کتاب هم در میان حوزه‌های فرهنگی بخش متصل‌کننده است، بنابراین اگر این هسته مرکزی بماند، بخش‌های دیگر فرهنگ نیز می‌توانند بمانند. در این زمینه دغدغه‌های متنوعی وجود داشته و دارد که یکی از آنها کارکردهایی است که رسانه و خبرنگاران می‌توانند در آن نقش داشته باشند و توجه به مخاطرات جدی این عرصه است و حساسیت‌های که امروزه پیدا کرده است.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد گفت: نشر و کتاب حداقل با چند مخاطره جدی روبرو است؛ کیفیت‌زدایی و کیفیت‌های نازل و همچنین غلبه کمیت بر کیفیت. عملا روندهای نیم‌سوادی و فضای کم‌سوادی و گسترش حوزه‌های چاپ و نشر فرصت‌هایی را برای این حوزه فراهم کرده است، اما اینکه چگونه می‌توان بر این بحران‌ها غلبه پیدا کرده، رابطه چندجانبه نهادهای مرتبط با همت این مویرگ‌ها را می‌طلبد. واقعیت این است که این مسئله با بحث کیفیت عرصه نشر به طور جدی درگیر است.
وی گفت: مسئله دیگر، اقتصاد نشر است و به خصوص بحران تیراژ، البته این بحث فرصت مفصل‌تری را می‌طلبد، اما به طور اجمالی اشاره کنم به اینکه چطور می‌توانیم با کمک هم به سمت کم کردن بحران‌ها برویم، حوزه اصلی بحث است. در این زمینه راهکارهایی از جمله فعال کردن کتابخانه‌های عمومی مطرح است، ولی باید به یک کف مطمئن در تیراژ برای کتاب‌های کیفی‌مان برسیم که رسانه‌ها می‌توانند در این زمینه نقش موثری داشته باشند. حوزه سرانه مطالعه و چند مسئله دیگر از جمله نکاتی هستند که قصد طرح‌شان را داشتم، گفتگوی مسئولان با اهالی رسانه می‌تواند در این زمینه موثر باشد که چطور این چند مخاطره اصلی حوزه نشر را با کمک مویرگ‌های اجتماعی فعال کنیم.
صالحی در ادامه گفت: نکته دیگر فعال‌سازی ظرفیت نهفته سازمان‌های رسمی و غیررسمی کشور است. در مورد کتاب، سازمان‌های ما ظرفیت‌های کشف نشده‌ای دارند که این ظرفیت‌ها هم در زمینه تولید، هم توزیع و هم مصرف وجود دارد. این مسائل در هفته کتاب هم مطرح شد که چگونه سازمانی مثل محیط زیست یا بهداشت می‌تواند در این حوزه همکاری داشته باشد و اینکه سازمان‌ها چه ظرفیت‌های نهفته‌ای دارند.
معاون فرهنگی وزیر ارشاد افزود: مطالبه‌گری می‌تواند سازمان‌های اجتماعی ما را در حوزه کتاب و نشر گسترش دهد. نکته بعدی دیپلماسی فرهنگی نشر است. هم آنچه از بیرون به داخل می‌آید و هم آنچه از داخل به بیرون می‌رود، این امکان را پدید می‌آورد که جوامع در سطح فرهنگی به برقراری ارتباط برسند، به عبارت دیگر ما هم آثار خارجی را ترجمه کرده‌ایم و هم ظرفیت ترجمه شدن آثارمان برای بیرون و خارج از کشور را داریم و همین نکته‌ای است برای تعامل فرهنگی ما با جهان، تعاملات فرهنگی مانا است و در راستای مدگرایی نیست. رسانه‌ها و خبرنگاران هم در زمینه این تعاملات مانا نقش اساسی دارند.
وی در پایان سخنانش گفت: اما مطالبات ما از اهالی رسانه و خبرنگاران در سه محور مطرح است، ۱: ارتقای منزلت خبرنگاران به ویژه خبرنگاران حوزه کتاب، ۲: ارتقای دانش و مهارت خبرنگاران حوزه کتاب، ۳: ارتقای همبستگی و هویت خبرنگاران کتاب و اهالی فرهنگ.
نظر شما