شانتال آکرمن هنرمندی که ديدگاهی نادر و خلاقانه داشت

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از گاردین، كارگردان‌های معدودی هستند كه به واقع هم به عنوان هنرمند و هم فیلمساز بتوان توصیف شان کرد اما شانتال آكرمن كه دو روز قبل در ۶۵ سالگی درگذشت قطعا یكی از این چهره‌ها بود. كسی كه دیدگاه خلاقانه اش  واقعا بر هر دوی این جهان‌ها، تاثیرگذار بود. شاید ژان لوک‌گدار كه نخستین بار آكرمن از او الهام گرفت، مثالی نادر از افرادی باشد كه همانند او هستند و كارشان به طوری موثر و احتمالا ناخواسته جایی بین سینما و ویدئو آرت قرار می‌گیرد.

«ژان دیلمان» شاهكار آكرمن عمیقا اسرارآمیز و عمیقا درونی و حماسی است و در آن حد از اهمیت قرار می‌گیرد كه او را در سطح گدار، لوییس بونوئل و انیس واردا قرار می دهد.

در فیلم «ژان دیلمان، شماره ۲۳ که دو کومرس، ۱۰۸۰ بروکسل» كه بیش از سه ساعت و ۲۰ دقیقه است، آكرمن سه روز از زندگی ظاهرا پیش پا افتاده بیوه‌ای تنها و مضطرب را تصویر می كند كه نقشش را دلفین سیریگ بازیگری بازی كرد كه برای نقش آفرینی‌اش در «سال گذشته در مارین باد» شناخته شده است. او در واقع روح آثار آلن رنه را وارد شاهكار خودش كرده است. پرتره شخصی از این زن كه در برابر مخاطب قرار داده می‌شود چیزی شگفت انگیز و حتی تكان دهنده است و با وجود شكست تدریجی روانی این زن با حركتی آهسته، بدون پرش‌ها و ادیت‌های معمول و متداول، پیش می رود.

با این  حال آكرمن سعی می‌كند تا حسی از زمان واقعی را به مخاطب ارایه دهد: با شات‌های بی‌وقفه طولانی كه بیشتر از فاصله‌ای متوسط گرفته شده اند ما می‌توانیم ببینیم كه ژان چطور یک سیب زمینی را زمین می اندازد و آكرمن اجازه می‌دهد تا ما افتادن آن را حس كنیم. چگونگی تصویر موضوع و امپرسیونیسم موجود در این فیلم بخشی حیاتی از دیدگاه آكرمن است.

فیلم «اسیر» او محصول سال ۲۰۰۰ است که اقتباسی به همان اندازه مبهم از جلد پنجم كتاب مارسل پروست با عنوان «در جستجوی زمان از دست رفته» به حساب می آید. مارسل پروست در این کتاب زندانی را خلق كرده كه مهمان یک زن جوان است كه وسواسی از روی حسادت در رفتارشان موج می‌زند. آكرمن در این فیلم حسی را به ارمغان می‌آورد كه انگار او نیز یک اسیر است.

آکرمن یکی از برجسته‌ترین فیلمسازان تجربی و آوانگارد سینمای اروپا و جهان بود که تاثیر بسیار بر سینماگران تجربی، آوانگارد، فمینیست و مینی مالیست جهان گذاشت. او در گسترش فیلمسازی زن محور و سینمای آوانگارد نقش پررنگی داشته است.

در نظرخواهی سال ۲۰۱۲ نشریه سایت‌اند ساوند از منتقدان سینمایی، تنها نام دو فیلمساز زن در لیست ۱۰۰ فیلم برتر منتقدان قرار گرفت که یکی از آن‌ها کلر دنی بود و دیگری شانتال آکرمن که با فیلم «ژان دیلمان» در جایگاه سی و پنجم قرار گرفت.

از آكرمن مجموعه آثار درخشانش به جای مانده است.