جایگاه گمشده یاقوت سرخ ساوه در بازار جهانی

خبرگزاری مهر-گروه استان ها: اهمیت و نقش صادرات غیرنفتی در رشد و توسعه اقتصادی کشور همواره به عنوان یکی از موضوعات مهم، مورد بررسی قرار گرفته و کشور ما در این عرصه از ظرفیت های خوبی برخوردار است.

یکی از ظرفیت های مناسب در توسعه صادرات غیرنفتی بخش کشاورزی است و موقعیت اقلیمی کشور ما هر یک از مناطق را خاستگاه یک محصول خاص کرده که در صورت توجه می‌تواند تولید این محصولات علاوه بر تامین نیازهای داخلی سهمی را در بازارهای جهانی داشته باشد.

از میان این خاستگاه‌ها سهم ساوه نیز تولید انار بوده؛ به طوری که از گذشته دور تا کنون در کشور این محصول را با نام ساوه می‌شناسند اما با توجه به ظرفیت بالای تولید این شهرستان چه در بحث کمی و کیفی این امر رضایت بخش نیست چرا که ساوه باید جایگاه خود را در بازار جهانی این محصول پیدا کند.

محصول انار شهرستان ساوه می‌تواند نبض بازار جهانی این محصول را در کشورهای منطقه به راحتی به دست گیرد، ولی متاسفانه اقدامات کارآمدی در این راستا صورت نگرفته است؛ لذا شناسایی و رفع موانع موجود در این بخش ضروری است و با توجه به زیر ساخت های شهرستان ساوه در این زمینه لازم است که این محصول با برند ساوه در بازارهای هدف منطقه عرضه شود.

هم اکنون سالانه بیش از ۱۴۰ هزار تن انار در این شهرستان تولید و جدای از تامین نیاز بازار کشور به اقصی نقاط جهان نیز ارسال می‌شود.

یوسف خانی، ملس تبریزی و ملس ترش ساوه؛ از مهم‌ترین انواع انار شناسایی شده در باغ‌های این شهرستان هستند و ساوه با ۹ هزار هکتار باغ انار بارده، بیشترین سطح زیر کشت انار کشور را به خود اختصاص داده است.

کم آبی و نبود پایانه صادراتی آفت انار ساوه

یکی از باغداران انار ساوه در این باره گفت: کم آبی مهم‌ترین مشکل باغداران این خطه است که مسئولان باید برای رفع آن چاره اندیشی کنند، چرا که ساوه خاستگاه تولید انار مرغوب کشور است و کمبود آب باعث کاهش کیفیت و کمیت این محصول تولیدی خواهد شد.

وی اظهار کرد: نبود پایانه صادرات در این شهرستان از دیگر مشکلات باغداران انار ساوه است که راه‌اندازی آن علاوه بر از جلوگیری از فساد این میوه، سود بیشتری را نصیب باغدار می‌کند و توسعه صادرات و معرفی انار این شهرستان به جهان در گروی راه اندازی این پایانه است.

این باغدار ابراز داشت: زمین پایانه صادراتی محصولات کشاورزی ساوه با محوریت انار در ۲۰ هکتار مساحت مشخص شده است و در صورت بهره‌برداری از آن بسیاری از کمبودهای فعلی از جمله نبود سردخانه نگهداری میوه، بسته‌بندی و حمل و نقل داخلی و خارجی رفع می‌شود.

وی ادامه داد: با توجه به تولید مرغوب‌ترین محصول انار کشور در ساوه، جایگاه این محصول در بازار جهانی خالی است و آنطور که باید نتوانسته سهم خود را در بازار جهانی پیدا کند.

این باغدار انار نداشتن هماهنگی و انسجام میان باغداران و عدم جذب بازار مناسب محصول از مهم‌ترین مشکلات دیگر این حوزه دانست و افزود: برخی از افراد دلال با عنوان باغدار و برای کسب سود بیشتر، انار این شهرستان را با سایر انارهای تولید نقاط دیگر کشور مخلوط می‌کنند که این امر در کاهش کیفیت و از دست رفتن بازار انار ساوه تاثیرگذار بوده است.

احداث پایانه صادراتی انار در ساوه ضروری است

نماینده مردم شهرستان های ساوه و زرندیه در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر در این زمینه گفت: راه‌اندازی پایانه صادرات محصولات کشاورزی با محوریت انار در ساوه، نیازمند مدیریت جهادی است.

شهلا میرگلوبیات افزود: راه‌اندازی این پایانه صادرات با همکاری و همدلی دلسوزانه مسئولان امکان پذیر است که اجرای آن علاوه بر حفظ کیفیت انواع محصول، نقش به سزایی در افزایش صادرات این محصول و اشتغال‌زایی دارد.

نماینده مردم شهرستان‌های ساوه و زرندیه با اشاره به این که سالانه بیش از ۱۴۰هزار تن انار در ساوه تولید می‌شود، بیان کرد:  بیش از نیمی  از این میزان انار برداشت شده از قابلیت و کیفیت صادراتی برخوردار است، اما نبود زیر ساخت‌های مناسب در این شهرستان باعث شده است تا به طور کامل از ظرفیت‌های این محصول بهره برداری نشود.

وی بیان کرد: ایجاد زیرساخت‌های تخصصی برای تسهیل امر صادرات محصولات کشاورزی در این شهرستان و متمرکز کردن خدمات صادراتی و کاهش هزینه‌های صادرکنندگان ضروری است و احداث پایانه صادرات محصول‌های کشاورزی در این شهرستان می‌تواند نقش بسزایی در توسعه اقتصاد شهرستان و استان داشته باشد.

میرگلوبیات تاکید کرد: انار ساوه جزئی از تاریخچه این شهرستان است، اما متاسفانه مرکز تحقیقات انار با بیش از ۵۰ سال قدمت، به یک مکان متروکه تبدیل شده و باید این مکان را به یک مرکز آموزشی و پژوهشی تبدیل کنیم.

وی ادامه داد: همچنین انار ساوه دارای برند جهانی و محصول خاص کشور ایران است که باید دقت و هزینه بیشتری جهت مطالعه و تحقیق در زمینه این محصول، با هدف ارتقای کیفیت در تولید آن انجام شود، تا بتوانیم یک انار با کیفیت به جهان عرضه کنیم، در غیر این صورت دیگر کشورها در این زمینه از ما سبقت خواهند گرفت.

به گفته وی، راه اندازی مرکز تحقیقات انار ساوه می تواند پایگاهی برای تردد دانشمندان و فعالان عرصه تولید انار را به کشور فراهم کند چراکه این شهرستان با ۹ هزار هکتار باغ انار بارده، بیشترین سطح زیر کشت انار کشور را به خود اختصاص داده است.

لزوم بهره گیری از روش های نوین آبیاری در باغات انار ساوه

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ساوه در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: بر اثر برداشت‌های بی رویه آب و خشکسالی‌های پی در پی، این شهرستان با کمبود جدی آب کشاورزی مواجه است که مقابله با آن در گرو استفاده از روش های نوین آبیاری است.

حسن شریفی گفت: زمین احداث پایانه صادراتی ساوه در مساحت ۲۰ هکتار در ابتدای جاده ساوه - همدان از سال ۸۹ به تعاونی باغداران انار ساوه واگذار شده و هم اینک این زمین حصار کشی شده و این تعاونی به دنبال اخذ پروانه احداث این پایانه است.

به گفته وی، راه اندازی این پایانه در توسعه و ساماندهی صادرات این میوه  با برند این شهرستان، کوتاه شدن دست دلالان و جلوگیری از فساد انار و سود بیشتر برای باغدار موثر است.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ساوه بیان کرد: این پایانه شامل سالن اداری، سردخانه نگهداری میوه، خط سورتینگ، بسته بندی و حمل و نقل داخلی و خارجی است که از سوی بخش خصوصی ساخته می شود.

شریفی با بیان اینکه احداث این پایانه علاوه بر کاهش هزینه‌های باغداران در ایجاد فرصت‌های شغلی نیز موثر است، بیان داشت: بسیاری از تولیدکنندگان در زمان برداشت با مشکل فساد این میوه روبرو می‌شوند که در صورت وجود این پایانه، انار مدت زمان بیشتری نگهداری می‌شود.

وی با اشاره به اینکه تاکنون بیش از شش هزار هکتار از باغ‌های ساوه به آبیاری نوین مجهز شده ابراز داشت: ماندگاری در انبار، کمبود آفات، خوش‌رنگی دانه و پوست از مهمترین شاخصه های انار ساوه است.

معاون فنی جهاد کشاورزی ساوه نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه  امسال حدود ۱۵۰ هزار تن محصول انار در این شهرستان برداشت شد، برداشت انار امسال در  سطح ۱۰ هزار هکتار باغات بارور این شهرستان انجام و در مقایسه با ۱۳۵هزار تن پارسال افزایش خوبی داشته است.

خلیلی ادامه داد: میانگین برداشت انار در این شهرستان هم اینک ۱۵ تن در هکتار است که با توجه به سرمازدگی سال ۸۶ هنوز درختان انار به رشد و باردهی لازم که همان ۲۰ تن در هکتار است نرسیده اند و این امر تا سه سال آینده محقق خواهد شد.

معاون فنی جهاد کشاورزی ساوه با اشاره به این که انار ساوه علاوه بر نیاز بازار مناطق مختلف کشور به کشورهای خارجی نیز صادر می شود، بیان کرد:  مهم‌ترین رقم انار این شهرستان ملس ساوه است و رباب نی ریز، شیشه کپ فردوس، نادری بادرود و ملس یزدی از دیگر انواع انار این شهرستان به شمار می‌روند.

خلیلی افزود: کرم گلوگاه مهم‌ترین آفت انار ساوه به شمار می‌رود که از طریق پاک کردن تاج انار، رها سازی زنبور تریکوگرما و محلول پاشی عصاره گیاه آنقوزه روی تاج انار با آن مبارزه می‌شود.

وی بیان کرد: در سال های اخیر انار کم کیفیت برخی مناطق کشور به ساوه وارد و با انار مرغوب این شهرستان مخلوط می‌شود که این امر تاثیر زیادی در کاهش بازار انار ساوه داشته است.

به نظر می رسد نبود پایانه صادراتی مهمترین عاملی است که سبب کمرنگ شدن نقش صادراتی این محصول باغی در میان سایر محصولات شده است و اولین اقدام در راه اندازی پایانه صادراتی انار ساوه، علاوه بر فراهم آوردن شرایط مناسب برای افزایش صادرات انار، انگیزه باغداران انار را نیز برای افزایش تولید این محصول و همچنین ارتقای کیفیت آن تا حد زیادی افزایش می‌دهد.

خبرنگار:بهرام جاپلقی