خبرگزاری مهر-گروه هنر: فیلم سینمایی «آبجی» اولین فیلم بلند سینمایی مرجان اشرفی زاده و تهیه کنندگی محمد حسین قاسمی مهر ماه سال جاری با بازی هنرمندانی چون گلاب آدینه، بابک حمیدیان، معصومه قاسمی پور، پانته‌آ پناهی‌ها، حمیدرضا آذرنگ، شیرین یزدان بخش، سیاوش چراغی پور، علی استادی، احسان امانی، مهسا مهجور، مریم داننده، آرمینه زیتونچیان، ادمند ملکیان، ناهید طباطبایی، سیمون باغداساریان، آرتویت زهرابیان، هانیه سعیدی، میترا محمدی، مقمیک صادقیان و مانی شاهوار جلوی دوربین رفت.
این فیلم داستان طلا و عطی (آبجی) مادر و دختری است که سالیان سال است کنار هم زندگی می کنند؛ سال هایی به درازای زندگی آبجی یعنی حدود ۵۰ سال. اما این وضعیت پایدار نیست و روزهای جدایی از راه می رسد. این جدایی در حالی اتفاق می افتد که «آبجی» به دلیل شرایط ویژه ای که دارد بسیار وابسته به مادر است و «طلا» در زمان باقی مانده به دنبال امنیتی برای آینده «آبجی» است. آینده ای بدون حضور خودش.
صبح روز چهارشنبه ۲۷ آبان ماه برای گرفتن گزارش پشت صحنه از این فیلم سینمایی به یکی از کوچه های خیابان خردمند در کریمخانه رفتیم. گروه فیلمبرداری در خانه ای که پیش از این لوکیشن فیلم «جدایی نادر از سیمین» به کارگردانی اصغر فرهادی بود، مشروح این گزارش را می توانید بخوانید:
لوکیشن خارجی - گروه فیلمبرداری در کوچه ای در خیابان خردمند شمالی مشغول کار هستند، بازیگر نقش آبجی «معصومه قاسمی پور» جلوی در یک خانه قدیمی ایستاده و لباسی زمستانی به تن دارد، تعدادی از عوامل پشت صحنه نیز در تلاش هستند تا فضای زمستانی را برای سکانس مورد نظر ایجاد کنند در چنین شرایطی هوای ابری این روز سبب شده تا فضا سازی برای فیلمبرداری یک روز برفی به خوبی فراهم شود.
در این سکانس شخصیت آبجی پشت در خانه می ماند و رهگذران به او کمک می کنند تا در خانه را باز کند.
مرجان اشرفی زاده کارگردان فیلم سینمایی «آبجی» نیز در حال بررسی بخشی از سکانس هایی است که پیش از این گرفته شده است.
روزبه سجادی حسینی دستیار اول کارگردان و برنامه ریز این فیلم سینمایی با اشاره به اینکه امروز آخرین روز فیلمبرداری «آبجی» است، گفت: امروز سکانس های پایانی این فیلم سینمایی گرفته می شود، در سکانس فعلی تنها معصومه قاسمی پور بازیگر نقش آبجی جلوی دوربین می رود و بعد از آن به یک ساختمان نیمه کاره در دروس می رویم که بابک حمیدیان، گلاب آدینه و حمیدرضا آذرنگ آخرین بازی خود را در این فیلم انجام می دهند.
وی با اشاره به اینکه تنها ۲ سکانس به پایان فیلمبرداری این فیلم سینمایی باقی مانده است، توضیح داد: لوکیشن اصلی این فیلم یک خانه قدیمی است که شخصیت طلا با بازی گلاب آدینه در آن ساکن است، فیلمبرداری این فیلم سینمایی ۴۵ روزطول کشید و ۷۰ درصد فیلمبرداری در فضای داخلی صورت گرفته است.
این برنامه ریز سینما بیان کرد: این فیلم سینمایی ۲۰ بازیگر دارد که از این میان ۷ شخصیت اصلی داریم. همچنین تدوین، جلوه های ویژه کامپیوتری و جلوه های ویژه میدانی آن نیز در حال انجام است.
بعد از گرفتن سکانس مورد نظر، از خبرنگاران دعوت می شود که به خانه طلا بروند و با محمد حسین قاسمی تهیه کننده این فیلم سینمایی گفتگو کنند.
«آبجی» غر نمی زند
محمدحسین قاسمی که به همراه نرگس آبیار کارگردان سینما سر صحنه فیلمبرداری آمده است، درباره فیلم سینمایی «آبجی» گفت: «آبجی» یک فیلمنامه مادرانه درباره دغدغه های یک مادر و زندگی فرزندانش است، مادری که تنها به فکر آینده فرزندانش است. در این فیلم مخاطب می تواند جامعه را به شکلی که هست نشان می دهد. البته این به آن معنا نیست که ما می خواهید در این فیلم غر بزنیم، بلکه فضا را آن طور که هست نشان می دهیم. در واقع این طور باید گفت که یک سری از مناسبت ها در جامعه امروز ما مانند خانواده و فامیل تغییر کرده و آن نگاهی که در گذشته به این مساله وجود داشت، دیگر وجود ندارد.
وی با اشاره به برنامه ریزی برای اکران آینده این فیلم سینمایی توضیح داد: تمام تلاش خود را می کنیم تا این فیلم را در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر نمایش دهیم، مرجان اشرفی زاده کارگردان «آبجی» به عنوان فیلم اولی در این جشنواره حضور خواهد داشت که اگر این امکان وجود داشته باشد ممکن است مانند روال سال گذشته در مسابقه سینمای ایران و یا با توجه به بحث هنری این فیلم در بخش «هنر و تجربه» نیز حضور داشته باشد.
این تهیه کننده سینما تاکید کرد: فیلمنامه «آبجی» قابلیت اکران گسترده در سینمای ایران را دارد اما فیلم باید تمام شود و بعد از آن قابلیت های آن را بررسی کنیم.
وی با اشاره به چگونگی سرمایه گذاری برای این فیلم سینمایی توضیح داد: فارابی از ابتدا به ما قول مشارکت در ساخت این فیلم را داده بود و از اول قرار بود که یک سوم هزینه تولید این فیلم توسط بنیاد سینمایی فارابی را تامین کند که امیدوارم این مشارکت حتما صورت گیرد، دو سوم سرمایه نیز توسط خود من در این فیلم تامین شده است.
قاسمی با اشاره به مشارکت بنیاد سینمایی فارابی در این فیلم سینمایی گفت: مشارکت به این معنا است که بنیاد سینمایی فارابی از این فیلم سهم می برد. خوشبختانه با سیاست های جدید سازمان سینمایی سهم فارابی در مشارکت از فیلم ها و تعداد فیلم ها افزایش پیدا کرده و این مساله بسیار خوب است، البته بحث مشارکت می تواند برای فارابی خوب باشد چرا که فارابی از طریق مشارکت می تواند بازگشت اقتصادی هم داشته باشد و بودجه بیشتری برای سرمایه گذاری در فیلم های دیگر داشته باشد.
وی با بیان این مطلب که کار برای فیلم اولی ها در جذب سرمایه گذاری همیشه سخت است، توضیح داد: کارگردانان فیلم اول مانند کارگردانان با تجربه سینما شناخته شده نیستند و کمتر می توانند اعتماد افراد را به خود جلب کنند، البته این به آن معنا نیست که یک کارگردان فیلم اول مجبور باشد تمام مسئولیت های کار از جمله تهیه کنندگی را برعهده گیرد، در واقع کارگردانان فیلم اول نیازمند این هستند که یک همراه مانند یک تهیه کننده در کنار آن باشد تا بتوانند فیلم خود را جلوی دوربین ببرند.
تهیه کننده فیلم سینمایی «شیار ۱۴۳» ادامه داد: هرچند مرجان اشرفی زاده یک کارگردان فیلم اولی است اما او تجربه های قابل توجهی در حوزه فیلم های ویدئویی، آثار داستانی و فیلم مستند دارد که توانسته در جشنواره های مختلف به خوبی دیده شود، با توجه به موفقیت های قبلی این کارگردان جوان و فیلمنامه خوب «آبجی» تصمیم گرفتم تا تهیه کنندگی این کار را بر عهده گیرم. به هر حال جوان ها پتانسیل این را دارند که در هر موضوع و رشته ای در آینده موفق باشند و در واقع آینده برای آن ها است، در حوزه سینما نیز باید بگویم که با احترام با کارگردانان پیشکسوت سینمای ایران، در حال حاضر جوان ها در سینما پیش رو هستند و اگر تهیه کنندگان به آن ها اعتماد کنند، اتفاقات خوبی برای سینمای ایران رخ می دهد.
وی در پاسخ به این پرسش که اگر همان مشکلاتی که برای فیلم «شیار ۱۴۳» برای حضور در جشنواره فیلم فجر رخ داد برای این فیلم هم رخ دهد، باز هم از حمایت رسانه ها استفاده می کند یا خیر، توضیح داد: به نظر من اهالی رسانه همیشه به سینما کمک کرده و می کنند. در واقع این اهالی رسانه هستند که می توانند به دیده شدن یک فیلم سینمایی کمک کنند، اگر خدایی نکرده برای «آبجی» مشکلی پیش آید حتما از حمایت رسانه ها استفاده می کنم، البته اگر هم مشکلی پیش نیاید باز هم قبل از هرچیز فیلم را برای اهالی رسانه نمایش می دهم تا نظر آن ها را درباره این فیلم بدانم.
با ۳ فیلم به جشنواره فجر می روم
این تهیه کننده سینما در جواب این سوال که در سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر با چند اثر حضور دارد، بیان کرد: در حال حاضر فیلم های «نفس» به کارگردانی نرگس آبیار که ۲ شریک مادی و معنوی دارد، «آبجی» به کارگردانی مرجان اشرفی زاده و یک انیمیشن سینمایی دارم که در تلاش هستم تا هر سه این اثر را به جشنواره فجر شرکت دهم، اما یک طرف ماجرا ما هستیم و طرف دیگر جشنواره فیلم فجر و هیات انتخاب که آیا کیفیت فیلم ها را مناسب برای حضور در این جشنواره می دانند یا خبر.
معصومه قاسمی پور تنها بازیگر این فیلم سینمایی که در لوکیشن «آبجی» حضور داشت، نیز درباره نقش خود توضیح داد: پیش از این تجربه همکاری با مرجان اشرفی زاده را در آثار مختلف او داشته ام و با او نزدیک به ۸ تجربه تصویری را پشت سر گذاشتم که البته این اولین تجربه همکاری من در یک فیلم سینمایی است. من در این فیلم سینمایی نقش یک دختر بیمار سن دارد را بازی می کنم که با مادرش زندگی می کند و تا امروز تجربه بازی در چنین نقشی را حتی در تئاتر نداشتم.
وی با اشاره به تجربه خود در سینما و تئاتر گفت: مقوله تئاتر با تصویر فرق می کند، در تئاتر به واسطه متن ها و کلامی که در آن جاری است بازیگر را وادار به رفتار نمایشی می کند اما جلوی دوربین بازیگر مجبور است تا نقش را بسازد و در واقع باید نقش را خلق کند. در واقع تئاتر بازیگر را مجبور می کند که یک رفتار زاهدانه داشته باشد. بازیگر در تئاتر نحوه مقابله و ساخت و ساز نقش را یاد می گیرد و به سینما می آورد اما در سینما باید بدانید با چگونه باید این نقش را اجرا کنید.
نقشی را بازی کردم که همه آرزوی تجربه آن را دارند
این بازیگر بیان کرد: خوشحالم که مرجان اشرفی زاده به من اعتماد کرده و این نقش را به من داده است، من هم تمام تلاش خود را کردم تا بتوانم این نقش را به خوبی اجرا کنم، نقش من در این فیلم بسیار سخت است و می دانم که بسیاری از بازیگران سینما آرزو دارند چنین نقش هایی را بازی کنند. در واقع فیلمنامه و نقشی که به من پیشنهاد شد جای هیچ تردیدی را برای من نگذاشت و با توجه به اینکه نقش یک دختر بیمار را بازی می کنم مدت ها برروی بیماری مورد نظر تحقیق کردم. البته این را باید بگویم که حقوق مادی و معنوی این نقش برای مرجان اشرفی زاده است چرا که او اشراف بسیاری به این نقش داشت و کمک زیادی در این زمینه به من کرد.
نرگس آبیار کارگردان سینما نیز درباره این فیلم سینمایی توضیح داد: زمانی که فیلمنامه را مطالعه کردم از آن بسیار خوشم آمد یک اثر شریف بود فیلمنامه ای که گره های آن به موقع پیش می رود، البته در این میان نکاتی را با اشرفی زاده در میان گذاشتم. البته فیلمنامه تا مرحله فیلمبرداری چندین بار بازنویسی شد.
محمدحسین قاسمی با اشاره به چگونگی انتخاب بازیگران گفت: از ابتدا می دانستیم که گلاب آدینه قرار است در این فیلم بازی کند و این نظر کارگردان بود و ما هم آن را قبول داشتیم، در واقع در دیگر انتخاب های این کارگردان چندان دخالت نکردیم و اجازه دادیم بازیگرانی که برای نقش های فیلم خود مناسب می داند انتخاب کند. البته این را هم باید بگویم که فیلمنامه «آبجی» این ویژگی را دارد که بتواند به خوبی با مخاطب ارتباط برقرار کند و چون نگاه مادرانه در این فیلم وجود دارد می تواند با استقبال خوبی از سوی مخاطب همراه باشد.
مرجان اشرفی زاده کارگردان «آبجی» بعد از پایان فیلمبرداری سکانس مورد نظر، به محمدحسین قاسمی و نرگس آبیار پیوست.
وی درباره این فیلم سینمایی و نقش های آن توضیح داد: برای برخی از نقش ها به خوبی می دانستم که از چه بازیگرانی باید استفاده کنم و برمبنای توانایی فردی افراد مورد نظر نقش های فیلم نوشته شد. از جمله این نقش می توان به نقش آبجی با بازی معصومه قاسمی پور اشاره کرد زمانی که بازی او در این فیلم قطعی شد، در طول ۱۲ بار بازنویسی فیلمنامه سعی کردم تا نقش آبجی را هرچه بیشتر با ویژگی های این بازیگر عجین کنم. درباره نقش طلا که گلاب آدینه بازی می کند نیز بعد از موافقت خانم آدینه این نقش دوباره برای ایشان بازنویسی شد. همچنین نقش عالیه برای خانم پناهی ها و یا خاله اقدس با بازی شیرین یزدان بخش. در واقع بازیگرانی که در نهایت برای این فیلم انتخاب شد، همان تیمی بودند که همیشه به آنها فکر می کردم.
این کارگردان جوان بیان کرد: «آبجی» یک ملودرام اجتماعی خانوادگی است که آن را بسیار دوست دارم و امیدوارم بتوانم یکی دیگر از مادرانه های سینمای ایران را در این فیلم نمایش دهم. همه فکر می کردم که فیلم اول سینمایی من چه چیز باید باشد که هم ادامه کارهای قبلی من باشد و هم یک حضور پرقدرت در سینما را رقم بزند، سال ها درباره این مساله فکر کردم و این را می دانستم که موج های سینمای ایران گاهی فرد را به هدف خود نزدیک می کند و گاهی از هدف دور می کند. زمانی که با خودم خلوت کردم تصمیم گرفتم که آن چه سال ها دغدغه شخصی ام بود را به عنوان سوژه اصلی فیلم انتخاب کنم.
وی ادامه داد: در همین راستان و برای نگارش فیلمنامه به دنبال یک همراه خوب خانم می گشتم، تا اینکه با ناهید طباطبایی آشنا شدم و از او خواستم تا با هم فیلمنامه را بنویسیم، زمانی که نسخه اول فیلمنامه تمام شد، احساس خلا کردیم و تصیم گرفتیم تا فیلمنامه را ساده تر و موضوع را محور اصلی فیلم قرار دهیم. در نهایت و در مرحله آخر بازنویسی، با علی اصغری همکاری کرده و به صورت یک تیم سه نفره نگارش فیلمنامه را به پایان رساندیم.
اشرفی زاده گفت: مرداد ماه سال ۹۳ پروانه ساخت این فیلم سینمایی صادر شد، اما به دلیل مشکل مالی تهیه کننده این فیلم به مرحله تولید نرسید به گونه ای که ما تا پایان سال ۹۳ سه بار پیش تولید این فیلم را شروع کردیم. پایان سال ۹۳ از نرگس آبیار خواستم تا این فیلمنامه را به آقای قاسمی نشان دهد تا در صورت امکان باب همکاری باز شود، که در نهایت بعد از پایان فیلمبرداری «نفس» تولید این فیلم به سرعت آغاز شد.
محمد رسولی مدیر فیلمبرداری این فیلم سینمایی نیز بیان کرد: در ابتدا فکر می کردم که کار در این فیلم راحت است اما به دلیل فضای موجود در فیلم مجبور بودم از طریق نور فضا و آب و هوای حاکم برداستان را نشان می دادیم که این کار کمی سخت است. این فیلم نیازمند ویژوآل افکت های بسیاری است که تیم مورد نظر به خوبی از پس این امر برآمده است.
مرجان اشرفی زاده در پایان تاکید کرد: امیدوارم بعد از دیدن این فیلم، حال همه خوب باشد و بخواهند درباره آن حرف بزنند.
نظر شما