خبرگزاری مهر - گروه استانها: شبیه‌خوانی شخصیت‌های مذهبی و اسلامی در قالب تنها هنر مذهبی جهان اسلام، یعنی تعزیه از دیرباز در کرمان به‌عنوان یکی از روش‌های در سوگ نشستن مصیبت‌های وارده بر اهل‌بیت عصمت و طهارت (س) به‌ویژه حضرت سیدالشهدا (ع) از استقبال عمومی باشکوهی برخوردار بوده است.
تعزیه هنر زنده نگه‌داشتن نهضت عاشورا و تأثیرگذاری بر قلب و جان مخاطب به‌ویژه نسل جوان است که در قالب هنر، مفاهیم عاشورایی توسط هنرمندان حسینی اجرا و سوگواری می‌شود.
آئین تعزیه‌خوانی در کرمان این روزها اوج خود را سپری می‌کند و در دهه پایانی ماه صفر شبیه‌خوانان کرمانی تجلی عشق و ارادت خالصانه خود را به آستان مقدس حضرت اباعبدالله الحسین (ع) به نمایش می‌گذارند.
کرمان در حالی بیست و دومین سوگواره تعزیه‌خوانی خود به‌عنوان قدیمی‌ترین سوگواره تعزیه کشور را برگزار می‌کند که حوزه هنری استان کرمان به‌عنوان بانی برگزاری سوگواره تمهیدات جدیدی را برای احیای این هنر کهن در نظر گرفته است.
احیای ظرفیت‌های فنی و تکنیکی تعزیه
محمدحسین ملکی رئیس حوزه هنری استان کرمان در گفتگو با مهر احیای ظرفیت‌های فنی و تکنیکی هنر تعزیه را از اهداف برگزاری سوگواره بیست و دوم عنوان کرد و گفت: این سوگواره با اجرای ۱۰ مجلس غمگنانه برنامه‌ریزی‌شده است که عمدتاً مجالس عاشورایی هستند.
تلاش بر این است تا ضمن حفظ اصالت تعزیه مفاهیم مذهبی به زبان روز در قالب هنر اصیل تعزیه بیان شود
وی تصریح کرد: تلاش بر این است تا ضمن حفظ اصالت تعزیه مفاهیم مذهبی به زبان روز در قالب هنر اصیل تعزیه بیان شود.
ملکی که چند ماهی بیشتر از زمان تصدی خودش بر حوزه هنری استان کرمان نمی‌گذرد، معتقد است اگرچه قدمت برگزاری سوگواره‌های تعزیه در کرمان بسیار طولانی است و این سوگواره از قدیمی‌ترین سوگواره‌های تعزیه کشور به شمار می‌رود اما نتوانسته است در راستای بهسازی تکنیکی و محتوایی اجراهای تعزیه در استان موفق باشد.
گروه منتخب تعزیه‌خوانان کرمان تشکیل شود
رئیس حوزه هنری استان کرمان عدم وجود یک گروه منتخب از استان کرمان که بتوان آن را در سطح ملی و حتی بین‌المللی مطرح کرد را از ناکارآمد بودن برگزاری سوگواره در سالهای گذشته دانست و گفت: اگرچه گروه‌های فعال و حرفه‌ای در کرمان وجود دارد که در سالهای گذشته با شرکت در سوگواره‌های مختلف کشور حائز رتبه‌های برتر هم شدند اما منظور از گروه منتخب گروهی متشکل از شبیه‌خوانانی از همه گروه‌های تعزیه است که در بخش‌های مختلف تعزیه حرف اول را بزنند.
وی با بیان اینکه تعزیه هنری مردمی است که از ظرفیت‌های عظیمی برخوردار است، تصریح کرد: تعزیه باید شکوهمندانه برگزار شود و در جزء جزء آن پیام‌هایی وجود دارد که می‌شود از آن به‌عنوان اثرگذارترین شیوه انتقال پیام عاشورا استفاده کرد به شرطی که از همه جهات فنی و تکنیکی هنر بهره‌مند و از انحرافات در آن جلوگیری کرد.
دسترسی راحت مخاطبان به مکان جدید برگزاری سوگواره تعزیه
ملکی در خصوص تغییر مکان برگزاری بیست و دومین سوگواره تعزیه استان کرمان با اشاره به اینکه مکان فعلی برگزاری سوگواره در جای پر رفت‌وآمدی در مرکز شهر قرار دارد و به مخاطب نزدیک‌تر است، گفت: مکان قبلی برگزاری سوگواره، مختص گروه خاصی از مخاطبان بود و به گفته خود تعزیه‌خوانان به جزء در ایام خاص استقبال زیادی از آن نمی‌شد.
وی بابیان اینکه اما در اجرای اولین مجلس تعزیه اقبال عمومی چشمگیر بود، افزود: تعزیه به‌واسطه مردمی بودنش باید در شرایطی برگزار شود تا امکان حضور همه اقشار مردم در آن فراهم‌شده و در شرایط خاص آب و هوایی هم مشکلی نداشته باشد.
رئیس حوزه هنری استان عنوان کرد: البته تغییر مکان برگزاری سوگواره درخواست خود تعزیه‌خوانان و مسئولین گروه‌های تعزیه استان در جلسات مقدماتی برای برنامه‌ریزی برگزاری سوگواره نیز بود.
ترنم‌های عشق حسینی بر کویرانه دل
عباس عطایی، مسئول گروه تعزیه حضرت علی‌اکبر (ع) شهر چترود نیز در گفتگو با مهر با اشاره به اینکه از سال ۱۳۶۵ فعالیت خود را در عرصه تعزیه آغاز کردم ضمن ابراز رضایتمندی خود نسبت به تغییر مکان برگزاری سوگواره تعزیه در کرمان، گفت: اگرچه مکان فعلی در نظر گرفته‌شده برای سوگواره بیست و دوم بسیار مناسب و ازلحاظ سردی هوا برای مخاطبان خوب است اما بهتر است فضای برگزاری تعزیه تخصصی و امکان وجود اسب را هم داشته باشد تا تعزیه‌خوان بهتر بتواند هنر خود را در معرض نمایش بگذارد.
اگرچه مکان فعلی در نظر گرفته‌شده برای سوگواره بیست و دوم بسیار مناسب و ازلحاظ سردی هوا برای مخاطبان خوب است اما بهتر است فضای برگزاری تعزیه تخصصی و امکان وجود اسب را هم داشته باشد
وی که سن ۶۰ سالگی را سپری می‌کند و در حال حاضر دو پسر و نوه‌اش هم در تعزیه شبیه‌خوانی می‌کنند در مورد اعتقاداتش به حضرت اباعبدالله الحسین (ع) و عزاداری به شیوه شبیه‌خوانی می‌گوید: آنقدر خوبی از آقا دیدم که هرچقدر عمر از خدا بگیرم خدمت به امام حسین (ع) را فراموش نمی‌کنم و اگرچه توان اجرای تعزیه را به لحاظ جسمی ندارم اما می‌توانم حداقل لباس‌های تعزیه را بشویم و یا چکمه‌های شبیه‌خوانان را واکس بزنم.
این پیشکسوت تعزیه استان بابیان اینکه باید قدردان این موضوع باشیم که امام حسین (ع) ما را به نوکری خودش قبول کرده، گفت: امام حسین (ع) به ما لطف بزرگی کرده است و اگر غیر این نبود هیچ بعید نبود که ما هم‌الان همراه گروه داعش در حال بمب ساختن برای کشتار مسلمانان بودیم.
وی امام حسین (ع) را دریایی دانست که باید خود را به‌صورت یک قطره به آن برسانیم از برکت وجودش فیض ببریم، تصریح کرد: رعایت اخلاص در تعزیه از همه نظر لازم است و یک تعزیه‌خوان باید خود را در زمینه‌های اسلامی بودن و مردمی بودن تمرین دهد و ازنظر پوشش چه در داخل تعزیه و چه در سطح عمومی جامعه معقول باشد.
وقتی‌که تعزیه با روح شبیه خوان عجین می‌شود
هوشنگ انکوتی مسئول گروه تعزیه‌خوانی حضرت ابوالفضل (ع) روستای ده زیار نیز در گفتگو با مهر بابیان اینکه تغییر مکان برگزاری سوگواره از حاشیه شهر به مرکز شهر کرمان اقدام مناسبی بود که سال‌ها پیش باید اتفاق می‌افتاد، گفت: مکان قبلی برگزاری سوگواره به‌واسطه دور بودنش از شهر مورد استقبال مردم نبود و امیدواریم که این حرکت تازه حوزه هنری گامی مؤثر در جهت احیای هنر تعزیه در کرمان باشد.
وی با اشاره به برگزاری سه دوره سوگواره تعزیه به‌صورت استانی در روستای ده زیار، افزود: باوجوداینکه سوگواره در روستا برگزار می‌شود اما استقبال مردم و تعزیه‌خوانان مثال‌زدنی است بطوریکه هر شب از برگزاری مجالس تعزیه شاهد حضور هزاران نفر از مردم و همچنین تعدادی از مسئولان استان و منطقه هستیم.
این پیشکسوت تعزیه استان بابیان اینکه سوگواره تعزیه باید در خاستگاهش اجرا و برگزار شود، ادامه داد: شایسته‌تر آن است که سوگواره استان کرمان به‌صورت دوره‌ای در مناطقی برگزار شود که ضمن اینکه خاستگاه تعزیه هستند، میزبان خوبی برای برگزاری تنها هنر دینی جهان اسلام باشند.
وی نسبت به علاقه‌مندی خودش به شبیه‌خوانی بابیان اینکه تمام لحظات شیرین زندگی‌ام در لباس شبیه‌خوانی و اجرای شبیه حضرت عباس (ع) گذشت، گفت: تعزیه باروح و جسم یک شبیه‌خوان عجین می‌شود و نوکری در خانه اهل‌بیت (ع) نعمت بزرگی است که نصیب هر کس نمی‌شود.
انکوتی با یک‌دو بیتی گفتگوی خود را پایان داد «هر کس نام حسین را شنید و اشک نریخت/به‌روز محشر بریزد ز دیده اشک ندامت/هر آنکه در کفنش تربت حسین نباشد/چه خاک‌برسر خود می‌کند به روز قیامت»
خبرنگار: ثارالله انکوتی
نظر شما