خبرگزاری مهر،گروه استان ها-بابک رحیمیان: از دهه ۱۳۴۰ روند ایجاد جنگل‌های «دست کاشت» در استان خراسان با اعتبارات بسیار زیادی شروع شد که تاغ زارهای حارث‌آباد در شهرستان سبزوار بخشی از این سرمایه و منابع ملی هستند.
تاغ زارهای سبزوار که طی نیم‌قرن گذشته باریشه‌های خود در مقام حراست از خاک کویر برآمده و هم چون سدی در برابر پیشروی طوفان ها ایستاده‌اند اما امروز خود بی‌پناه و پشتیبان مانده‌اند.
تاغ‌ها که گیاهان و درختچه‌هایی بسیار مقاوم در برابر خشک‌سالی، آفت و شوری خاک هستند و تازیانه بادهای کویری تاکنون نتوانسته ذره‌ای از استقامت آن‌ها بکاهد اما این روزها ریشه‌هایشان زخمی از تیشه سودجویان است.
سودجویانی که به بهانه بیکاری و اوضاع اقتصادی جنگل و منابع طبیعی را بهترین فرصت برای مال‌اندوزی می‌دانند هرروز به این منطقه آمده کبریتی به زیر این تاغ‌ها می‌کشند و می‌روند.
تاغ زارهای حارث‌آباد این روزها نه از سر ناآگاهی بلکه از روی آگاهی زغال می‌شوند تا آوندهای آن‌ها که نویدبخش حیات در کویر است لحظه‌ای محفل قلیان سراها شود و درنهایت روسیاهی را برای ما و نسل آینده بر جای بگذارد.
در حال حاضر ثروت و منابع ملی شهرستان سبزوار در آتش قاچاقچیان زغال می‌سوزد و این ثروت ملی به قیمت هر کیلو ۵ هزار تومان در حال تاراج و حراج است.
جنگل‌های «تاغ» که نقش بسزایی در تثبیت شن‌های روان داشته و سرشاخه‌های آن‌ها یکی از منابع تغذیه شترها محسوب می‌شود این روز ها حال خوشی ندارند.
۴۰ درصد تاغ زارها تخریب‌شدند
خبر تخریب ۴۰ درصد تاغ زار ها به گفته رئیس اداره منابع طبیعی سبزوار خود حکایتی سوزناک است.
بیش از ۱۰۰ هزار هکتار تاغ زار در منطقه سبزوار در سال‌های ۴۵ کاشته شده که متأسفانه در سال‌های اخیر بیش از ۴۰ درصد این تاغ زارها از بین رفته استقاسم آخوندی در گفت‌وگو با مهر تخریب تاغ زارها را خطر بزرگی برای این شهرستان می‌داند و می‌گوید: بیش از ۱۰۰ هزار هکتار تاغ زار در منطقه سبزوار در سال‌های ۴۵ کاشته شده که متأسفانه در سال‌های اخیر بیش از ۴۰ درصد این تاغ زارها از بین رفته است.
وی یکی از مهم‌ترین دلایل تخریب این مناطق را کمبود نیروی حفاظتی می داند و می گوید متأسفانه عمده این نیروها نیز شرکتی هستند.
آخوندی بابیان اینکه در سال گذشته هجمه زیادی از سوی برخی از سودجویان به سمت تاغ زارهای شهرستان صورت گرفت، خاطرنشان کرد: دلیل مهم این عامل افزایش قلیان و باغ سراها بود که سبب اشتغال عده‌ای از افراد به تخریب تاغ زارها و تولید زغال تبدیل شده بود.
حارث‌آباد بدون حارث مانده است
قاسم آخوندی مساحت تحت پوش تاغ زارها سبزوار را حدود ۴۸۶ هزار هکتار بیان می‌کند و ادامه می‌دهد: جنگل‌های شهرستان در قبل از انقلاب با تعداد ۴۹ نیروی انسانی حفاظت می‌شد اما به‌مرورزمان با بازنشسته شدن این افراد بحث حفاظت از یک‌میلیون هکتار اراضی ملی در شهرستان بر عهده ۵ نفر نیروی انسانی گذاشته شد.
آخوندی ادامه داد: طبق میانگین کشوری هر نفر نیروی انسانی موظف به حفاظت از ۸۰ هزار هکتار از اراضی ملی است درصورتی‌که این رقم در سبزوار ۲ و نیم برابر میانگین کشوری و البته با کمترین حقوق و مزایا است.
وی بابیان اینکه وسعت عرصه منابع طبیعی با تعداد نیروهای حفاظتی موجود همخوانی ندارد گفت: به‌مرور زمان با توسعه قلیان سراها در سطح شهر بازار زغال در سبزوار به اوج خود رسید و چون منبع تولید زغال در سبزوار فراوان است هر باغ سرا تبدیل به قلیان سرا شد و افراد سودجو نیز از این موقعیت استفاده کرده و تاغ زار ها را قلع‌وقمع کردند.
آخوندی افزود: البته با مشارکت مردم و ورود دستگاه‌های امنیتی و قضایی اقدام بسیار خوبی در جمع‌آوری قلیان سراها انجام شد اما این حرکت تا مدت اندکی مثمر ثمر واقع شد تا اینکه متأسفانه قهوه‌خانه‌ها به خانه‌های مردم ورود پیدا کرد چراکه منبع فروش زغال در سوپر مارکت ها همچنان ادامه‌دارد.
سرمایه ملی دود می‌شود
رئیس منابع طبیعی سبزوار بابیان اینکه فروش زغال در فروشگاه‌ها ممنوع خواهد شد ادامه داد: این تصمیم راه‌حل رفع بحران نیست اما بی‌تأثیر هم نخواهد بود.
در جامعه‌ای که فقر گریبان گیر مردم باشد اولین هجوم به سمت منابع طبیعی است و لذا هنگامی‌که قیمت زغال تاغ به پنج هزار تومان می‌رسد افراد بیکار برای تأمین مخارج زندگی خود چاره‌ای جزء به آتش کشیدن تاغ و تبدیل آن به زغال ندارندوی متذکر می‌شود این منطقه، زیستگاه حدود ۱۲ گونه خزنده است که با توجه به روند تخریبی کنونی، امید اندکی به آینده حیات آن‌ها وجود دارد.
رئیس منابع طبیعی و آبخیزداری سبزوار بابیان اینکه فروش زغال در سوپرمارکت‌ها باید ممنوع شود گفت: با بازرسی‌هایی که از سطح شهر صورت گرفت تعدادی از سوپرمارکت‌ها که از تولیدکنندگان عمده زغال هستند چند ماه قبل از دادستان تقاضای حکم برای ورود به این فروشگاه ها را داشتیم اما دادستان اعلام کردند کار منابع طبیعی در خارج از حوزه شهری است و این اقدام در حوزه وظیفه اتاق اصناف است و قرار است این کار از طریق اتاق اصناف پیگیری شود.
آخوندی به تشکیل ۸۹ فقره پرونده تخلف در این مورداشاره کرد و افزود: سال گذشته بیش از چهار تن زغال از متخلفان کشف شد که مبلغ ۲۶ میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شدند.
تیشه به ریشه طبیعت
آخوندی جنگل‌های حارث‌آباد و دولت‌آباد را از قدیمی‌ترین تاغ زارهای شهرستان عنوان کرد و افزود: توسعه شهرنشینی و حاشیه‌نشینی باعث هجوم مردم به تاغ زارها و نابودی جنگل‌ها شده است.
وی گفت: بخش قابل‌توجهی از تاغ زارها در حاشیه روستاها هستند لذا بحث توانمندسازی روستاها، ایجاد اشتغال، ساخت صنایع تبدیلی برای حفظ جنگل‌ها مهم است.
وی اعلام کرد: در جامعه‌ای که فقر گریبان گیر مردم باشد اولین هجوم به سمت منابع طبیعی است و لذا هنگامی‌که قیمت زغال تاغ به پنج هزار تومان می‌رسد افراد بیکار برای تأمین مخارج زندگی خود چاره‌ای جزء به آتش کشیدن تاغ و تبدیل آن به زغال ندارند.
حفظ منابع ملی نیاز به عزم ملی دارد
آخوندی با تأکید بر اینکه حفظ منابع طبیعی بدون مشارکت مردم امکان‌پذیر نیست افزود: دولت طی سال‌های گذشته ثابت کرده که به‌تنهایی موفق به اجرای بسیاری از کارها نیست و برای حفاظت از عرصه منابع طبیعی طرح ترسیب کربن در نقاط بحرانی البته با اولویت مشارکت مردم در سطح کشور در حال اجرا است.
وی بابیان اینکه ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی ملی سبزوار نیز در محدوده اجرای این طرح قرار دارد گفت: این طرح ۲۰روستای بخش «روداب» را دربرمی گیرد سعی بر این است تا با مشارکت مردم علاوه بر حفظ و احیاء منابع طبیعی به توانمندسازی روستائیان کمک کنیم.
نظر شما