نگاهي به روند رو به رشد اسلام در توگو

به گزارش خبرگزاري مهر به نقل از اسلام اليوم، كشور توگو كه در غرب آفريقا واقع است، مساحتي در حدود 56 هزار كيلومتر مربع دارد، پايتخت آن شهر "لومي " و زبان فرانسوي از زبانهاي رسمي اين كشور است. اما در كنار اين زبان، لهجه هاي مختلف آفريقايي چون هوسا و يوربا نيز وجود دارد. واحد پول اين كشور فرانك آفريقاست كه هر 50 فرانك آفريقايي برابر با يك فرانك فرانسه و نظام حاكم در اين كشور نيز جمهوري است .

در سال 1312 هجري ( 1894 ميلادي) توگو  تا پايان جنگ جهاني اول مستعمره آلمان بود و پس از آن ميان بريتانيا و فرانسه تقسيم شد و در نقشه از اين كشور به عنوان " توگوي فرانسه" و "توگوي بريتانيا" نام مي بردند. در سال 1377 هجري ( 1957 ميلادي) "توگوي بريتانيا" به كشور غنا ضميمه شد و "توگوي فرانسه" در سال 1380 هجري( 1960 ميلادي) به استقلال رسيد.

اين كشور كوچكترين كشور آفريقايي و به شكل مستطيل است و ميان دو كشور غنا و بنين واقع شده، جمعيت آن بيش از 3 ميليون نفر است كه از اين تعداد 65 درصد مسلمان، 20 درصد مسيحي و بقيه عقايد محلي دارند.

از مشهورترين قبايلي كه در اين كشور زندگي مي كنند، هوسا، يوربا، ايوي و پاول است؛ قبيله هوسا رهبري دين اسلام را به رياست شيخ الاسلام به عهده گرفته است كه خطابه هاي ديني را در مساجد به همراه قرائت قرآن، دفن مردگان و قضاوت ميان مسلمانان را انجام مي دهد. امروزه قبيله يوربا در كنار قبيله مذكور نقش بسيار مهمي در اشاعه اسلام دارد.

مساجد توگو

از مشهورترين مساجد توگو مساجد جامع واقع در لومي با نامهاي " هوسا" و " يوربا" است كه امامان اين مساجد از يك سو به شناخت شوراهاي اسلامي جهان و حتي توگو مي پردازند و از سوي ديگر به اشاعه اسلام اقدام مي كنند. قدمت اين مساجد به بيش از يك قرن مي رسد و جزء آثار باستاني و تاريخي به شمار مي روند.

مساجد ديگري به نام مسجد" سوكودي" در شمال و مسجد" بالمي "در جنوب توگو قرار دارد كه اينها نيزجزء مساجد باستاني توگو هستند. به طور كلي تعداد مساجد تاريخي و باستاني توگو به 20 مسجد مي رسد.

اين در حالي است كه به جز 20 مسجد مذكور، مسلمانان توگو در 100 مسجد ديگر نمازهاي پنچگانه و يوميه را مي خوانند.

گفته مي شود امامان جمعه اين مساجد به زبان عربي خطبه نماز جمعه را مي خوانند كه يكي از مسلمانان آن را به زبان محلي متداول ترجمه مي كند.

ورود و اشاعه اسلام

در قرن چهارم هجري اسلام از طريق تجار عرب وارد توگو شد و آنها به منظور انجام كارهاي بازرگاني و داد و ستد در اين منطقه از قاره آفريقا در آن مستقر شدند.

با توجه به تاريخ اين كشور مي توان دريافت كه توگو از قديمي ترين بازارهاي اسلامي در آفريقا به شمار مي رود كه تجار آفريقايي و عرب به منظور ترويج كالاها و دادوستد آنها با يكديگر در ارتباط بودند. اين بازارها با معاملات اسلامي رونق بيشتري پيدا كرد و علاوه بر روابط تجاري، روابط پزشكي نيز ميان مسلمانان و آفريقايي ها به شكل بسيار گسترده اي شكل گرفت. از اين رو قبايل مختلف آفريقايي به توگو مي آمدند و در اين كشور ساكن مي شدند. اين قبايل پس از مدتي مسلمان شده و به اشاعه اسلام در اين منطقه اقدام مي كردند.

يكي از تجاري كه به اسلام روي آورد " شيخ تخاري معلوم" بود كه پس از مسلمان شدن به شمال آفريقا آمد و اين منطقه را به منطقه اي مسلمان نشين كه تنها اسلام خالص در آن به چشم مي خورد، تبديل كرد و معاملات و تجارتهاي اسلامي را گسترش داد.

با اشاعه هر چه بيشتر اسلام، مسلمانان به برپايي مراكز اسلامي چون مسجد، مدارس و مؤسسات اسلامي اقدام كردند. همچنين آنها آموزشگاه هاي قرآن را كه نتيجه شكوفايي تمدن اسلامي در بخش شمالي توگو بود، تأسيس كردند.

اسلام از شمال توگو به جنوب اين كشور نيز راه يافت و مؤسسات اسلامي در اين كشور به منظور اشاعه اسلام فعاليتهاي بسيارمي كردند تا اينكه توگو مبدل به كشوري اسلامي در غرب قاره آفريقا شد.

همكاري مسلمانان آفريقا

ميان مسلمانان توگو و كشورهاي ديگر به ويژه كشورهاي همجوار آن روابط بسيار خوبي برقرار است به طوري كه مؤسسات اسلامي در نيجريه، بنين، غنا، ساحل عاج، مالي و نيجر با توگو  همكاري قابل توجهي، به منظور نشر اسلام و قرآن دارند. توجه به اسلام و تمايل به اشاعه آن زمينه اي فراهم آورد تا اين منطقه از مهمترين مناطق اشاعه اسلام و توجه به زبان عربي در آفريقا شود .

مؤسسات و مراكز اسلامي توگو

از مهمترين مؤسسات اسلامي توگو مي توان به اتحاديه مسلمانان ، شوراي عالي امور اسلامي، شوراي حفظ قرآن و سنت و مركز تحقيقات اسلامي اين كشور اشاره كرد. مسلمانان اين كشور به منظور باز گرداندن جايگاه اوليه خود بسيار تلاش مي كنند، زيرا آن را راهكاري براي حفظ هويت ديني و اعتقادي خود مي دانند.

اين كشور به منظور انتشار معارف صحيح اسلام به ساخت مدارس اسلامي اقدام كره است . اين در حالي است كه الازهر به منظور اشاعه اسلام و انجام فعاليتهاي ديني در توگو بسيار فعال عمل مي كند، از اين رو از يك سو به افتتاح 20 مركز قرآن وابسته به مساجد توگو اقدام كرده و از سوي ديگر به دانشجويان و محققان اين كشور كه به تحقيق در علوم اسلامي مي پردارند، دانشكده و آموزشگاهي را در مصر و وابسته به الازهر اختصاص داده است.