به گزارش خبرنگار مهر، امروزه چالشهاي مختلفي فراروي جهان اسلام است كه براي مقابله با آنها بايد استرتژي واحدي در نظر گرفته شود، يكي از اين راهكارها توجه بيشتر مذاهب اسلامي وحدت و تقريب است .
ضرورت توجه ويژه به تقريب ميان مذاهب اسلامي در نشستهاي اخير"وحدت امت اسلامي" در مكه مكرمه، قاهره و بحرين مورد توجه قرار گرفته و در پي آن نيز سازمان علماي بين المللي تشكيل شده است .
امروز اتحاد مسلمانان و تقريب مذاهب از جمله واجبات است و همه بايد در اين زمينه تلاش كنند. علي رغم اينكه نياز به گرايشهاي تقريبي ملموس تر و مبرم تر شده و بسياري از رهبران و علماي ديني نيز بر آن تأكيد دارند اما كمتر مورد توجه عملي قرار مي گيرد .
بسياري از رهبران ديني دنيا در مناسبتهاى خاص شعار تقريب مذاهب اسلامى را سر مى دهند اما در عمل چنان بر خواسته هاي خود پافشاري مي كنند كه شعارهاي تقريب مذاهب اسلامي با چالش جدي مواجه مي شوند .
امروزه گفتگو به الگوى حاكم در روابط بين الملل و بين الاديان تبديل شده است و در زمانى كه همه مجموعه هاى از هم جدا افتاده يا داراى حداقلهاى مشترك يكديگر را يافته، سوداى اتحاد يا پيمان هاى نظامى و اقتصادى را در سرمى پرورانند، تقريب مذاهب اسلامى، نيازمند توجه جدى تر و عميق تر است.
وحدت اسلامى نبايد در حد شعار يا نوشتار باقى بماند، بلكه بايد در ذهن، دل و رفتارها رسوخ كند. اين امر بنيادى ترين پايه اى است كه آينده ما را شكل خواهد داد.
براى نيل به اين مطلوب بايد توجه فكرى بسيار و اهتمام درونى ويژه اى به اين هدف مهم اختصاص يافته و برنامه ريزيهاي اساسي و كارشناسي شده اي نيز براي آن صورت گيرد . براي فراگير شدن وحدت بايد تلاش هاى بى دريغى داشته باشيم، در اين صورت وحدت به حقيقتى پايدار و الگويى ماندگار تبديل شده، براى همگان الهام بخش خواهد بود.
"تقريب" تلاشي براي رسيدن به همگرايي مذهبي است
سيد عبدالمجيد ميردامادي رئيس مركز گفتگوي اديان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي در گفتگو با خبرنگار مهر به نقش تقريب مذاهب اسلامي در برقراري آرامش و صلح اشاره كرد و گفت: اين مسئله يك اصل بديهي تاريخي است كه از زمان حيات انبياء و پيام آوران الهي كمتر پيروان آنان دچار سردرگمي در آموزه هاي رهبري مي شوند .
ميردامادي اظهار داشت: اين تفاوتها در ابتدا با بي تفاوتي و سپس با تقابلات ديني و فرهنگي و پس از آن منجر به برخوردهاي فيزيكي شد . از اين رو دلسوختگان، عقلاء و عالمان ديني با توجه به فلسفه متعالي اديان الهي بر هدايت، نجات و رستگاري مؤمنان پيشقدم شدند و در حقيقت به منظور حفظ ايمان جمعي تدابيري انديشيدند كه بتوان در سايه آموزه هاي مشترك به وحدت و آرامش رسيد.
رئيس مركز گفتگوي اديان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي افزود: در عصر ارتباطات نمي توان بدون توجه به ديگر اديان، مذاهب، فرهنگها، تمدنها و پيروان آنان كه در گوشه و كنار جهان زندگي مي كنند و بعضا به صورت جمعيت مهاجرمرتب در جا به جائي هستند، زندگي كرد. اولين ضرورت به رسميت شناختن طرف گفتگو است. گام دوم اينكه به دنبال پي بردن به اصالت آنها بايد براي شخصيت و آموزه هاي آنها احترام قائل شد، همين امر پيش زمينه يك هم انديشي در گفتگو و تقريب را فراهم مي كند، اين در حالي است كه سنت و هدف تقريب نزد بزرگان اسلام به ويژه انديشمندان و صاحبنظران شيعه تاكنون غير از اين نبوده است.
رئيس مركز گفتگوي اديان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامي در مورد چالشهاي پيش روي تقريب مذاهب اسلامي گفت: تفرق، جدايي و پراكندگي پيروان مذاهب و فاصله آنها امكان سوء استفاده از آنها را تسهيل مي كند. دامن زدن به تعصبات قومي و فرقه اي در درون مذاهب، دوري از سرچشمه اصيل مكتب، پيروي از خرافات و نظريه هاي سطحي و احيانا تحت تأثير قرار گرفتن نخبگان ديني از جريانات عوام زدگي، دست آويز سياستهاي جهاني قرار گرفتن كه خود منشأ ظهور و بروز نو آئين هاي ديني و مذاهب خود ساخته مي شود، دوري از اصل خردمندي و خردورزي به طور كلي مي تواند بزرگترين چالش براي اين ره آورد ديرينه اسلامي باشد.
گفتگوهاي علمي و منطقي راهكاري براي تقريب مذاهب است
دكتر حسين قشقايي مدير پژوهشكده باقرالعلوم نيز با بيان اينكه نقاط افتراق و اختلاف مذاهب زمينه اي براي ايجاد چند مذهب با نظرات و معتقدات مختلف است، اظهار داشت: به طور متعارف آنچه باعث اختلاف ميان مذاهب شده امور فكري و مسائل نظري است.
دكتر قشقايي با بيان اينكه جهت كمتر كردن اختلاف ميان مذاهب و گروههاي مختلف بايد ديدگاههاي آنها را سنجيد و با ارائه بحثهاي علمي ماهيت اختلافات را كنار گذاشت، تصريح كرد: به غير از بحثهاي علمي هيچ راهي براي تقريب وجود ندارد، چرا كه اگر خارج از چارچوب علمي در راستاي تقريب اقدام كنيم منجر به بسط اختلاف مي شود، بايد با دلايل منطقي و قاطع بستري براي تقريب مذاهب ايجاد كرد.
رئيس پژوهشكده باقر العلوم ياد آور شد: اگر يك مذهب با يك ديدگاه علمي و منطقي نگرش خود را بيان و ديدگاه و اعتقادات منطقي طرف مقابل و مذهب ديگر را نيز منطقي، علمي و به دور از تعصب بررسي كند، از اختلاف مذاهب به تقريب مذاهب خواهيم رسيد.
"گفتگو" راهكاري مؤثر براي تقريب مذاهب اسلامي است
گفتگو و تعامل عميق ميان كشورهاي مسلمان، توليد آثار فرهنگي و هنري مشترك، برگزاري جلسات، نشستها و كنفرانسها و مبادله استاد و دانشجو از جمله راهكارهاي مؤثر براي تقريب مذاهب اسلامي است .
جواد آرين منش نايب رئيس كميسيون فرهنگي مجلس ضمن بيان اين مطلب اظهار داشت: بايد مشتركات موجود در اديان را شناسايي و بر اساس آن مشتركات در راستاي ايجاد وحدت و انسجام بيشتر ميان كشورهاي اسلامي فعاليت كنيم .
وي تصريح كرد: براي رسيدن به تقريب مذاهب مي توان با تشكيل نشستها، سمينارها و ايجاد فضاي مناسب براي دستيابي به راهكارهاي عملي و كارآمد به شكلي قوي و تأثيرگذار فعاليت كرد .
آرين منش گفت: در شرايط فعلي ما بيش از هر چيز به وحدت، همدلي و همگرايي در ميان جهان اسلام نياز داريم .
احترام متقابل زمينه اي براي دستيابي به تقريب مذاهب اسلامي است
دكتر محمود تقي زاده داوري رئيس مؤسسه شيعه شناسي اظهار داشت: هنگامي كه مذاهب شروع به تحقير و تخريب يكديگر كردند تقريب مذاهب اسلامي مطرح شد.
وي با بيان اينكه مذهب و دين رابطه انسان با عالم ماوراء و عرصه متعالي را تعريف مي كنند، تصريح كرد: حوزه امور ديني حوزه اي متعالي است، يعني متعالي از كارهاي روزمره و منزه از امور جسماني و مادي . هنگامي كه با عرصه جاودانه و نامتناهي و نامحدود ارتباط برقرار مي كنيم متدين و داراي روحي متعالي و انساني مي شويم .
رئيس مؤسسه شيعه شناسي افزود: هنگامي كه عالمان برجسته دنيا متوجه شدند دين از حقيقت خود دور شده و به جاي هماهنگي و همدردي وسيله اي براي خصومت و كدورت شده است، به فكر تقريب ميان مذاهب افتادند تا در واقع ظاهر نا آرام اجتماع را بهبود بخشند و اقدام قوميتهاي مختلف را سازش دهند تا به لحاظ روحي بستر و زمينه اي عاطفي فراهم آورند.
وي منازعات ديني را عاملي براي انحطاط و افت وجدان روحي و ديني افراد توصيف كرد و گفت: براي مقابله با اين تهديدها و چالشها قبل از آنكه از ديگران انتظار داشته باشيم، خود بايد گام نخست را برداريم و از هرگونه تعبير خشونت آميز، جملات و عبارات تحقير كننده، تبليغات، چاپ و نشر ايده هاي منازعه برانگيز پرهيز كنيم. يعني بايد خود قدم اول را برداريم، سپس به تشويق ديگران برآئيم . شك نيست كه اگر اقوام به يكديگر احترام گذاشته و ارتباطي دوستانه با يكديگر داشته باشند بستري براي تشويق و هماهنگي مذاهب ايجاد مي شود.
پيامبر(ص) الگويي براي دستيابي به تقريب مذاهب اسلامي است
حجت الاسلام محمد حسين مهدوي مهر رئيس مركز جهاني علوم اسلامي مشهد اظهار داشت: عملكرد مسئولان و فعاليتهاي عملي آنها براي پيشبرد توقعات جامعه و توجه به انتظارات عموم مردم يكي از مهمترين راههاي تقريب مذاهب اسلامي در داخل كشور و جهان اسلام است .
رئيس مركز جهاني علوم اسلامي تصريح كرد: مشيت الهي اين است كه مسلمانان جهان وحدت ملي و اسلامي خود را حفظ كنند و اين تنها با دشمن شناسي و درك كامل فرصتها و موقعيتها ممكن خواهد بود .
حجت الاسلام مهدوي مهر اظهار داشت: با تلاش، فعاليت هاي مشترك فرهنگي و اتحاد واقعي بين دولت ها و ملت ها مي توانيم از حق مسلم خود در راه اسلام دفاع و در راستاي تقريب مذاهب اسلامي به شايستگي اقدام كنيم .
نظر شما