پاسخ به مناقشات واگذاری عمارت مسعودیه/ اتلاف زمان به نفع ما نیست

به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری مسئولان عمارت تاریخی مسعودیه درباره واگذاری پرمناقشه این عمارت نفیس تاریخی و انتقادات صندوق احیاء مبنی‌بر عدم مرمت این عمارت و عدم رعایت تعهدات متقاضیان سرمایه‌گذاری در این بنای تاریخی، پیش از ظهر امروز یکشنبه (۱۲اردیبهشت ماه) در مسعودیه برگزار شد.

در این برنامه تقی‌زاده رئیس پروژه مرمت و احیاء عمارت مسعودیه به شرح ماجرای واگذاری این بنا از طرف صندوق احیای آثار تاریخی به شرکت عظام پرداخت و گفت: اواخر سال ۸۹ عمارت مسعودیه را از صندوق احیاء تحویل گرفتیم. با توجه به قراردادی که با صندوق بسته شده بود، مکلف بودیم که این مجموعه را به یک مجموعه اقامتی ـ پذیرایی در حد یک مجموعه پنج ستاره تبدیل کنیم. پس از تحویل گرفتن عمارت، اقدامات برای رفع خطر انجام شد. به محض آغاز این کار، به سراغ گرفتن مشاور و تهیه طرح‌های مرتبط با حفاظت و مرمت احیاء و بهره‌برداری از مجموعه رفتیم.

وی افزود: در همین مرحله متوجه شدیم که امکان تبدیل عمارت مسعودیه به مجموعه هتلی وجود ندارد چون یک مجموعه هتلی در اولین گام نیاز به تعدادی اتاق دارد و این تعداد اتاق باید به حدی باشد که بتوان حداقل یک تور ۵۰ نفره را در آن اقامت داد، اما مجموعه عمارت مسعودیه فاقد چنین ظرفیتی است. بنابراین امکان اقامت در آن وجود ندارد.

تقی‌زاده ادامه داد: مسعودیه فضاهایی برای لابی، پذیرش هتل و یا سمینار دارد نمی‌توان آنها را به اتاق تبدیل کرد بلکه بخش‌های مربوط به اتاق‌ها در سال‌های گذشته که در قسمت اندرونی خانه بود، تخریب شده است.

وی تصریح کرد: در مطالعات امکان‌سنجی، ظرفیت‌های معماری، نیازهای شهر، ظرفیت‌های محیطی و سازه بنا در نظر گرفته می‌شود و بعداً کاربری آن را تغییر می‌دهیم. برای عمارت مسعودیه ۱۱ سناریو تعریف شده است؛ یکی از آنها تبدیل عمارت به هتل بود. آیتم‌های دیگر، تبدیل آن به موزه فرهنگسرا و یا مرکزی بوده است. در بین آنها کاربری مرکز رویدادهای فرهنگی تهران بیشترین امتیاز را آورد. منتها ما نمی‌توانستیم اعلام کنیم که می‌خواهیم کاربری این بنا را تغییر دهیم بلکه صندوق احیای آثار تاریخی باید این تغییر کاربری را تصویب می‌کرد.

کمیسیون لوایح دولت با دو مورد مخالفت کرد

تقی‌زاده گفت: صندوق احیاء می‌بایست قبل از آنکه این بنا را در اختیار بخش خصوصی قرار دهد و مطالعات کاربری این کار را انجام می‌داد، ولی چنین کاری را هیچ‌وقت انجام نداده بود. در قرارداد ما بندی وجود دارد که در آن نوشته «باید مسعودیه به هتل تبدیل شود اما هر زمان در مطالبات خود خواستید تغییر کاربری انجام دهید باید به تائید صندوق احیاء برسد» منتها صندوق احیاء این وظیفه را از حوزه خود خارج کرد و به دولت سپرد که موضوع را تصویب کند.

وی افزود: در صورتی که این کار طولانی شد و به ما صدمه زد. در دوره آقای ایروانی ایشان کمک خواست که مراتب و مراحل مختلف پیش برود. ایشان گفتند که کار را حل کرده و به مرحله کمیسیون لوایح دولت رساندیم. در این کمیسیون هم همه متفق‌القول شدند که عمارت مسعودیه را نمی‌توان به هتل تبدیل کرد اما با دو پیشنهاد موافق نبودند؛ یکی اینکه گفتند از کلمه «رویداد» می‌ترسیم و به جای «مرکز رویداد»، از «مرکز فرهنگی» استفاده کنیم؛ ما هم قبول کردیم. مورد دیگر این بود که ما پیشنهاد کرده بودیم علاوه بر کار فرهنگی، امکان آموزش هم داشته باشیم. چون آموزش در رده فرهنگی بسیار کم است. اما گفتند که با این موضوع نیز مخالف هستند، ما هم باز قبول کردیم. قرار شد عمارت مسعودیه به مجموعه فرهنگی شهر تهران تبدیل شود.

رئیس پروژه مرمت و احیاء عمارت مسعودیه ادامه داد: آقای سلطانی‌فر گفتند که سازمان بازرسی به این تغییر کاربری ایراد وارد کرده است، ما هم گفتیم که می‌خواهیم توضیح دهیم عمارت مسعودیه نمی‌تواند هتل شود، ما اکنون در این مرحله قرار داریم که چون قراردادمان، کاربری هتل است، نمی‌توان آن را به یک مجموعه فرهنگی تبدیل کرد؛ به همین دلیل اعلام کرده‌ایم که بلد نیستیم. ما برای خودمان خیانت می‌دانیم که این مجموعه را به هتل تبدیل کنیم.

وی خاطرنشان کرد: نمی‌دانم چه کسی شایعه کرده که ما قرار است در این عمارت، مرکز فروش عتیقه راه‌اندازی کنیم. ما معتقدیم که در تهران جایی وجود ندارد تا کتاب خطی افراد، شناسنامه‌دار و یا مرمت شود و یا حتی نهادی غیر از دولت نیست که بتواند برای یک ساز تاریخی شناسنامه ایجاد کند. ما در نظر داشتیم تا چنین چیزی را تأسیس کنیم و از تعداد هنرمندان مرتبط دعوت به عمل بیاوریم، حتی کارشناس نیست بهای آن کار را اعلام کند. هنوز دادن شناسنامه برای اموال فرهنگی راه نیفتاده است. اگر روزی یکی از سران سه قوه، میهمانی داشته باشد، فضای مناسب برای پذیرایی از آن کم کردیم در صورتی که عمارت مسعودیه می‌تواند به چنین فضایی تبدیل شود. مورد دیگر این بود که در عمارت مسعودیه امکان اجرای موسیقی فاخر بدون ایجاد مشکل برای فضا وجود دارد. ما در اینجا دل‌نگرانی‌های موزه‌ای را نداریم چون یک سالن ۲۵۰ نفره چند منظوره برای این کار را می‌توان اختصاص داد. فعالیت دیگر این است که در تهران، مکانی که لباس و پارچه‌های ایرانی را عرضه کند یا نیست، یا کم است و یا مشهور نشده است.

رئیس پروژه مرمت و احیاء عمارت مسعودیه تصریح کرد: زمانی که مطالعات انجام شد باید می‌دیدیم آیا انجام این کارها صرفه اقتصادی دارد یا خیر؟ قرارداد ما به این ترتیب است که وقتی عمارت مسعودیه به بهره‌برداری رسید، پس از آن اجاره‌ای به صندوق احیاء بپردازد. در بند دیگر قرارداد نوشته شده «اگر مبلغ هزینه‌هایی که در عمارت مسعودیه برای مرمت انجام شده، کمتر یا بیشتر شود، گروه کارشناسی مرضی‌الطرفین نسبت به ارزیابی سنوات واگذاری اقدام می‌کند»، قرارداد ما به دوره افزایش قیمت‌ها خورد، ما تاکنون هشت میلیارد تومان در این عمارت هزینه کرده‌ایم و همه این اعداد و ارقام نیز به گروه کارشناسی صندوق احیاء داده شده است.

تقی‌زاده گفت: اکنون برپایی نمایشگاه‌ها و یا داشتن عکاسخانه و کافی‌شاپ جزو بهره‌برداری محسوب نمی‌شود بلکه این کارها در راستای معرفی بنا است. هزینه‌های جاری این عمارت اعدادش بیشتر از درآمد آن است. تا نوروز ۹۴ همه کسانی که در عمارت مسعودیه، غرفه‌ای داشتند ریالی بابت فعالیت در آن پرداخت نکرده‌اند چون صندوق احیاء دستور داده بود که درِ این عمارت به روی مردم باز شود. حتی به ما گفتند برای اینکه راحت‌تر در این عمارت مردم حضور داشته باشند، پیشنهاد بدهید. ما هم این نقشه را برای صندوق فرستادیم. بنابراین اگر هر فعالیتی اکنون انجام می‌شود، به دستور واضح صندوق است.

انجام نشدن تعهدات درباره مرمت عمارت مسعودیه

رئیس پروژه مرمت و احیاء عمارت مسعودیه تصریح کرد: باید طرح مرمت این بنا در دو فاز تهیه می‌شد؛ در فاز اول به اینجا رسیدیم که تبدیل عمارت مسعودیه به هر کاربری باید اول تصویب شود تا بتوان نقشه فاز دوم را بر مبنای فاز اول ارائه داد. مرمت هر بنایی بستگی به این دارد که آن بنا چه کاربری داشته باشد. به صندوق احیاء صدها نامه نوشتیم که به ما اعلام کنید بالاخره کاربری این بنا چیست.

وی در پاسخ به سؤال خبرنگاران مبنی‌بر اینکه گفتند کمیسیون لوایح دولت از شما هفت سؤال داشته، گفت: هیچ‌کسی نه بازرسی و نه کمیسیون لوایح از ما سؤالی نکرده، شاید این سؤالات از صندوق احیاء بوده است. ما زمانی که به این جلسات رسیدیم، دیدیم همه موافق این هستند که مسعودیه هتل نشود. درباره ارزش افزوده نیز باید بگویم عمارت مسعودیه به ما فروخته نشده است که ارزش افزوده برای ما داشته باشد. ما حتی به آقای سلطانی‌فر گفتیم ۵۹ سال واگذاری مسعودیه به شرکت عظام را به ۲۰ سال کاهش دهید. برای ما فرقی نمی‌کند. ما بعد از طی مدت ۱۰ سال خواب سرمایه، باید بابت حضورمان اجاره بپردازیم. چه فرقی می‌کند که قرارداد ما چه زمان تمام می‌شود؛ عدد اول خواب سرمایه برای ما مهم است.

تقی‌زاده با تاکید بر اینکه هنوز بهره‌برداری از عمارت مسعودیه شروع نشده که سال‌های خواب سرمایه آغاز شود، گفت: شرکت عظام یک شرکت قطعه‌ساز نیست بلکه در فعالیت‌های مختلفی سرمایه‌گذاری می‌کند. گاهی تشخیص داده در حوزه خودرو و ساخت قطعات، گردشگری شهری وارد شود و یا در حمایت از بناهای تاریخی. ما قصد داشتیم که تا ۱۰ سال آینده به سراغ ۱۲-۱۰ بنای تاریخی برویم. حتی مدت کوتاهی آقای بهشتی با ما همکاری می‌کرد که بعداً خارج شد.

وی ادامه داد: اعلام نفیس بودن یا نبودن عمارت مسعودیه در اختیار ما نیست. حتی واگذاری بنای تاریخی را باید تحلیل کنیم. گاهی یک بنا نفیس است مانند کاخ گلستان که اگر آن را به غیر واگذار کنید، غیرقانونی است. اما گاهی بنا را واگذار می‌کنیم که بهتر مدیریت شود.

تقی‌زاده درباره کاروانسرای وکیل و اینکه هنوز کاری در آن انجام نشده است، گفت: ما نمی‌خواهیم که در یک محدوده کوچکی به نام کاروانسرای تاریخی وکیل، آشپزخانه یا موتورخانه ببریم. گفتیم به ما زمین کناری را واگذار کنند. آن‌قدر این زمین واگذار نشد که اکنون آن را به پاسگاه اختصاص دادند. الان ما از شرکت عظام حقوق می‌گیریم. این اتلاف وقت و زمان به نفع شرکت نیست بلکه به ضرر آن است. همه درآمدهای اینجا را می‌توان به صندوق احیاء اعلام کرد.

رئیس پروژه مرمت و احیاء عمارت مسعودیه گفت: مسعودیه ما را فرسوده است، مرمتگران هم همین الان در حال انجام کار هستند منتها مرمت حفاظتی و مرمت احیاء با هم متفاوت است. ضلع غربی عمارت مسعودیه در حال انجام «باستان‌شناسی شهری» است. بنابراین کار پژوهشی در مسعودیه تعطیل نشده است بلکه در یک دوره تاریخی زیر ضلع غربی، بنای تاریخی وجود داشته که بخشی از عمارت مسعودیه بوده است. ما از عکس‌های کاخ متوجه شدیم که پلان آن به چه شکل بوده است. در شورای فنی تصویب شد که اینجا ساخته شود. ساخته شدن این بنا تا یک زمانی به کاربری نیاز ندارد اما از یک زمانی به بعد باید کاربری آن انجام شود؛ این کار جزو اقدامات امسال ما است.