تدبر در آيات الهي معرفت قرآني را ارتقاء مي بخشد
يعقوب جعفري نيا، مفسر قرآن كريم از راهكارهاي مهم براي ارتقاء معرفت ديني در سطح جامعه را توجه ويژه به مفاهيم و معاني اين كتاب آسماني اعلام كرد و گفت: در مباحث قرآني، بايد معاني آيات به دقت مطرح و مورد بررسي قرار گيرند تا ذهن مخاطبان به خوبي با اين مفاهيم و آموزه ها عجين شده، نتايج آن در زندگي روزمره بروز و ظهور داشته باشد .
وي با بيان اينكه اين احساس نياز قدم بسيار مهم و كارسازي است ، يادآور شد: در اين مرحله اين احساس انسان را وادار مي كند به آن چيزي كه مي خواهد دست يابد .
جعفري نيا گفت: تدبر در آيات قرآني و تأمل در آن بسيار مهم است . البته نبايد انسان تنها به خواندن تفاسير كفايت كند و در آن زنداني شود بلكه خود نيز بايد در آيات الهي تدبر و تفكر كند .
وي با بيان اينكه تدبر يعني اينكه انسان آيه را ملاك قرار داده و به نتايجي كه مي خواهد دست يابد، تصريح كرد: اين امر خير و بركت و نورانيت براي كسانيكه ايمان و اعتقاد قلبي دارند، به دنبال خواهد داشت .
اين مفسر و نويسنده قرآن با تأكيد بر اين نكته كه قرآن شفا و رحمت براي مؤمنان است و براي ظالمان جز ضرر نيست، افزود: البته نبايد در تدبر قرآني انسان مبتلا به تفسير به رأي شود . زيرا تفسير به رأي و تدبر در قرآن فاصله ظريفي دارند و كم توجهي به اين مسئله گمراهي انسان را موجب خواهد شد .
وي در ادامه گفت: برخي از گروههاي فكري مذاهب به دليل افتادن در ورطه تفسير به رأي سوء استفاده هاي بسياري كرده و قرآن را آنگونه كه خود خواسته اند تعبير و تفسير كرده اند .
جعفري نيا يادآور شد: آموزه هاي قرآني مربوط به معرفت عقلي و اعتقادات انسان است . دريافت و كسب اعتقادات صحيح باعث مي شود انسان به آنها نيز عمل كرده و اين آموزه ها در زندگي وي نهادينه خواهد شد، چنين رخدادي مقدمه اي براي ايمان به قرآن و عمل به آن است .
وي تصريح كرد: آيات مربوط به احكام چون نماز، روزه و طهارت را انسان نمي تواند مستقيما مورد استفاده قرار دهد، بلكه افراد متخصص بايد اين آموزه ها را از آيات قرآن استخراج كرده و سپس حكم مي دهند تا مورد استفاده ديگران قرار گيرند كه در اين امر بايد به سخن مراجع تقليد رجوع كنيم .
درك صحيح آيات الهي عاملي براي ارتقاء معرفت قرآني است
حسين علوي مهر مدير دانشنامه قرآن پژوهي با بيان اينكه ارتقاء معرفت قرآني داراي چند مرحله است، اظهار داشت: صحيح خواندن قرآن، فهم درست معاني آيات الهي، تدبر در آن و عمل به آموزه ها و مباني اين كتاب آسماني علاوه بر ارتقاء معرفت قرآني هدايت را موجب شده و انسان را به سر منزل مقصود مي رساند.
مدير دانشنامه قرآن پژوهي با بيان اينكه قرائت صحيح قرآن كريم بايد مورد توجه قرار گيرد، تصريح كرد: مقدمه فهم صحيح قرآن قرائت آن است و اگر كلمه يا كلماتي از قرآن به طور صحيح خوانده نشود در معاني آن اشتباهاتي رخ مي دهد و طي آن معاني آيات تغيير كرده و اهميت اين مسئله تا آنجاست كه همه اشخاص، دانشجويان و نوجوانان بايد به اين مسئله مهم توجه كنند.
وي در ادامه ياد آور شد: فهم و تبيين قرآن كريم دومين مسئله مهم در اين مقوله به شمار مي رود، چرا كه علاوه بر قرائت صحيح قرآن معاني آن نيز بايد مورد توجه قرار گيرد. در عصر پيامبر اكرم(ص) ابتدا قرآن خوانده و سپس ايشان به توضيح و تبيين صحيح آيات الهي اقدام مي كرد.
حسين علوي مهر تدبر در آيات و تأمل در كلمات را از مسائل مهم ديگر در ارتقاء معرفت قرآني توصيف كرد و گفت: بايد در مفاهيم موجود در قرآن دقت كرد و به نگاهي گذرا و سطحي اكتفا نكرد، يعني اگر به آيه مربوط به عذاب الهي رسيديم به خدا پناه بريم و هنگامي كه به آيات مربوط به بهشت رسيديم درخواست نعمتهاي بهشتي كنيم.
مدير دانشنامه قرآن پژوهي به آخرين مرحله ارتقاء معرفت ديني اشاره كرد و افزود: آنچه در مرحله آخر مهم محسوب مي شود، عمل به آيات قرآن است زيرا پس از صحيح خواندن، فهم و درك درست و تدبر در آيات الهي عمل به معاني و مباني آن ضرورت دارد، از اين رو طي اين مرحله انسانها هدايت خواهند شد چرا كه قويترين و پايدارترين اصول و مباني در آيات قرآن نهفته است كه تحقق اهدف قرآن و عمل به مباني و آموزه هاي آن در زندگي روزمره انسان را به اهداف خوبي رسانده و جايگاههاي والا براي او رقم مي زند.
تأمل در آيات الهي معرفت قرآني را ارتقاء مي بخشد
حجت الاسلام سيد محمد علي ايازي قرآن پژوه و محقق با بيان اينكه كسب معرفت قرآن نيازمند بستر است، اظهار داشت: به منظور كسب معرفت قرآني انسان بايد شناخت اجمالي از قرآن و جايگاه آن داشته باشد و با ذهنيت خاصي كه دارد، به اين مهم بپردازد.
وي با طرح اين مثال افزود: همانگونه كه براي خواندن يك كتاب چون مثنوي به دنبال نويسنده، اهداف، برداشت و انگيزه نويسنده مي رويم براي خواندن قرآن نيز با شناخت اجمالي ، به تأمل در آن اقدام مي كنيم.
حجت الاسلام سيد محمد علي ايازي با اشاره به اينكه كساني كه زبان عربي را مي دانند نسبت به كساني كه اين زبان را نمي دانند يك گام جلوتر هستند، ياد آور شد: دانستن زبان عربي براي اين بستر بسيار اهميت دارد و البته اگر هم كسي نشناسد مي تواند از ترجمه ها يا تفاسير استفاده كند.
وي گفت: كسي كه شروع به خواندن قرآن مي كند يا از اول مي خواند يا به صورت گلچين و پيامهاي مهم و آيات كليدي را مي خواند. چرا كه آيات كليدي راهگشا است و مي تواند در مسائلي چون ديني، سياسي، اجتماعي، اعتقادي و اخلاقي مورد توجه قرار گيرد.
حجت الاسلام ايازي تصريح كرد: اگر انسان همواره خواهان تكامل در كسب معرفت قرآن باشد بايد در آيات الهي تدبر و تأمل كند و با بررسي و تفحص در ابعاد مختلف و مسائل گوناگون موجود در قرآن بسترهاي معرفت و مقدماتي آن را فراهم كند.
اين قرآن پژوه و محقق در ادامه با بيان اين نكته كه خواندن قرآن متضمن رعايت آداب و رسوم خاصي است، اظهار داشت: در روايات و آيات قرآن آمده كه بهتر است قرآن قبل از خواب يا هنگام طلوع آفتاب خوانده شود، با وضو، رو به قبله و به همراه تأمل و تدبر در آيات الهي باشد. هنگام خواندن قرآن اينگونه فرض كنيد كه خدا با شما صحبت مي كند. رعايت اين آداب قرآني در وضعيت روحي و رواني انسان بسيار مؤثر خواهد بود.
نظر شما