به گزارش خبرنگار فرهنگي « مهر» ، شريعة خرد عنوان مجموعه‌اي از مقالات و گفتارهاست كه انديشمندان حوزه و دانشگاه ارائه كرده اند. ديباچة اين مجموعه نوشته حجت‌الاسلام علي‌اكبر رشاد و با عنوان « خديو خرد»، به شرح مختصر اما مفيد كارنامة زندگي و خدمات علمي و فرهنگي استاد علامه اختصاص دارد. نويسنده در اين ديباچه از آثار مكتوب آن مرحوم ـ كه به حدود صد عنوان بالغ مي‌شود، و نيز خطابه‌ها، سخنراني‌ها، مكاتبات، و مناظرات او با دانشوران داخلي و خارجي مي‌پردازد و شمه‌اي از حيات فرهنگي آن استاد فرزانه را برمي‌شمرد.
مقالة نخست اين مجموعه، « قرآن در نهج‌البلاغه»، اثر آيت‌الله عبدالله جوادي آملي است. نويسنده در اين مقاله از مقام انسان كامل و قرآن تكويني سخن مي‌گويد و به توانايي علي(ع) در معرفي قرآن مي‌پردازد. بررسي نظام فاعلي و داخلي قرآن و نيز جست وجوي نظام غايي آن در نهج البلاغه، مباحث فصول پنج گانة اين مقاله است. اين جستار آميزه اي از مباحث معارفي، فلسفي و عرفاني است.
« اسلام و آزادي» عنوان مقالة كوتاهي است كه آيت‌الله محمدتقي مصباح يزدي نگاشته است. در اين مقاله، مفاهيم فلسفي آزادي و اختيار ـ به‌گونه‌اي گذرا ـ بررسي مي‌شود و نظر اسلام دربارة نظام برده داري مورد پژوهش قرار مي‌گيرد.
آيت‌الله جعفر سبحاني در مقالة « هستي‌شناسي عرفاني» از مفاهيم عارفانه و عاشقانه سخن مي‌گويد و به تفسير چند اصطلاح عرفاني در شعر عارفان مي‌پردازد. پاسخ كوتاه به چند پرسش دربارة مقولات عرفاني، مبحث ديگر اين نگاشته است.
« سيماي جامعيت» به خامة استاد محمدرضا حكيمي، مقاله‌اي است كه به عنوان مقالة كتاب « تكاپوگر انديشه‌ها» (شرح زندگي و آثار علامه جعفري) نگاشته شده و در اين مجموعه نيز آمده است. استاد حكيم در اين نوشتار از ويژگي‌هاي شخصيتي و علمي استاد جعفري(ره) ياد مي‌كند و او را نمونه‌اي از عالمان جامع و همه جانبه نگر مي‌داند.
« اتحاد عالم و معلوم و تأثير آن در بحث عليت»، نوشتة حجت‌الاسلام و المسلمين دكتر احمد احمدي، جستاري فلسفي است كه به عليت، ادراكات نفس، وحدت آن و اتحاد عالم و معلوم مي‌پردازد و شرحي فلسفي از اين مفاهيم به دست مي‌دهد.
دكتر رضا داوري اردكاني در مقالة خود با عنوان « ملاحظاتي كوتاه براي ورود به تفكر افلاطون»، بر آن است تا به ويژگي‌هاي انديشة افلاطوني و ديدگاه‌هاي گوناگون دربارة آن بپردازد و سقراطِ افلاطوني را توصيف كند.
« ديانت و آزادي» نوشتة حجت‌الاسلام علي‌اكبر رشاد، جستاري دربارة معنا و كاربردهاي واژة آزادي، انواع، حدود و آفت‌هاي آن است. اين جستار در شش بهرة كوتاه به مقولات ياد شده پرداخته است.
« علم و الهيات (پيشينه، تطورات و مسائل)» متن سخنراني دكتر غلامعلي حداد عادل در يكي از همايش‌هاي تحقيقي حوزة علمية قم است كه در اين مجموعه به طبع رسيده است. مقاله معطوف به مبحث علم و دين است.
« اصل آنتروپيك و برهان نظم»، اثر دكتر مهدي گلشني است. نويسنده در اين مقاله اصل « انسان‌محوري» در ساختار فيزيكي جهان را برمي‌رسد و بر مبناي اين اصل، اهميت انسان و خلقت او را تذكر مي‌دهد. برهان نظم، مدار بحث نويسنده است.
« واپسين يادگار حلقه‌ي آزادانديشي»، نوشتة دكتر منوچهر صدوقي سها، ذكر كوتاهي از پيشينة فلسفي جهان اسلام است.
« نبوت و حكومت»، نگاشتة حجت‌الاسلام والمسلمين علي رباني گلپايگاني، به بحث حكومت ديني و ارتباط انبيا و حكومت از ديدگاه قرآن كريم مي‌پردازد.
« حيات معقول در آيينه‌ي شرح علامه جعفري»، اثر حجت‌الاسلام و المسلمين سيد جمال‌الدين دين پرور، توضيحي دربارة شرح نهج البلاغه، اثر گرانماية استاد مرحوم، و بررسي مفهوم حيات معقول در اين مجموعة ارجمند است.
دكتر همايون همتي در مقالة خود با عنوان « گفتاري درباب مولانا و كتاب مثنوي» از پاره‌اي ويژگي‌هاي مثنوي مولوي ياد مي‌كند و در پايان مختصري دربارة شرح مثنوي مرحوم علامه جعفري سخن مي‌گويد.
« حسد در مثنوي»، نگاشتة احد فرامرزقراملكي، چيستي بيماري حسد و درمان آن را از نگاه مولوي بررسي مي‌كند.
« از اخلاق نيكوماك تا اخلاق ناصري»، اثر دكتر سيد صدرالدين طاهري، جستاري درباب مقايسة دو كتاب عظيم اخلاقي در شرق و يونان قديم است. پاره‌اي از مفاهيم اساسي اخلاق از منظر هر دو كتاب بررسي مي‌شوند و به تفصيل تبيين مي‌گردند.
« نظري بر كبريت احمرِ علامه‌ي شعراني»، نوشتة دكتر عليرضا ذكاوتي قراگزلو، ترجمة شانزده بند نخستين كتاب « الكبريت الاحمر» ، نوشتة شيخ عبدالوهاب شعراني، عارف متشرع مصري است. كتاب شعراني، تلخيص فتوحات مكيه ابن‌عربي است.
دكتر علي. م. افضلي در مقالة « مباني فلسفي دكارت به روش هندسي»، ترجمة مهم ترين بخش كتاب « اعتراضات و پاسخ ها»ي دكارت است. دكارت در آن كتاب كوشيده است مباني فلسفة خود را به روش هندسي عرضه كند.
« برهان وجودي يا وجوبي»، نوشتة دكتر حميدرضا آيت‌اللهي، جستاري دربارة يكي از براهين مطرح در اثبات وجود خداوند، يعني برهان وجودي، است. نويسنده به بيان ديدگاه علامه جعفري دربارة اين برهان مي‌پردازد.
مقالة « شخصيت بارز علامه استاد محمدتقي جعفري»، اثر علي رافعي، دربارة ويژگي‌هاي شخصيتي و آثار علامه جعفري(ره)، به اختصار سخن گفته است.
دكتر عبدالرحيم گواهي نيز در مقالة « جهاني كه بنشسته در گوشه‌اي» به ذكر عناصر شخصيتي علامه جعفري(ره) و نيز خاطراتي از آن استاد فرزانه مي‌پردازد.
« تاريخ انساني و انسان تاريخي»، اثر حجت‌الاسلام و المسلمين پارسانيا، جستاري كوتاه دربارة هستي‌شناسي ديني است.
نظر شما