رسوم شب شهادت امام علی؛ بوی حلوای ۲۱ رمضان خانه‌ها را معطر می‌کند

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: از آداب‌ورسوم معمول در سراسر لرستان در ماه مبارک رمضان پختن حلوای شب بیست و یکم است که معمولاً در همه شهرستان‌های استان پخته می‌شود و در مراسم احیا و دیگر مراسم‌های مختص به ۲۱ رمضان در میان مردم توزیع می‌شود.

در این راستا هم‌زمان با فرارسیدن شب بیست و یکم و شهادت حضرت علی (ع) زنان لر اقدام به پختن حلوایی نذری می‌کنند که در گویش لری به آن «حلوای بیس و یه کم» می‌گویند که لرستانی‌ها بر این باورند باز کردن افطار با این حلوا ثواب بسیاری دارد.

همچنین در برخی از مناطق لرستان بخشی از حلوای شب بیست و یکم را به نشانه تبرک تا زمان فرارسیدن روز عید فطر و خوردن مجدد از آن در جای خنک نگهداری می‌کنند.

عطا حسن پور پژوهشگر فرهنگ عامه لرستان در این رابطه می گوید: یکی از آداب و رسوم مردم لرستان در ماه مبارک رمضان مربوط به شب‌های قدر و ضربت خوردن و شهادت حضرت علی(ع) است.

وی ادامه می‌دهد: مردم در شب ۲۱ ماه رمضان حلوای نذری می‌پزند که بخشی از آن را بر سر سفره سحر و افطار می‌گذارند، بخشی را به همسایگان می‌دهند و بخشی هم برای روز عید فطر نگه داشته می‌شود.

در شب  ۲۱ ماه رمضان در بروجرد نیز انواع حلواجات اعم از حلوا ارده، ارده شیره، حلوا مغزی، حلوا شکری، ترحلوا پخته می شود.

و اما حلوای پخته‌شده در شهرستان بروجرد که به «ترحلوا» موسوم است از آداب‌ورسومی است که هنوز پابرجاست و می‌توان آن را در بیشتر سفره‌های افطار و سحر مردمان بروجرد مشاهده کرد.

«ترحلوا»، حلوای خانگی مقوی است که از ترکیب آرد بوداده یا برشته، شکر یا خرما، گلاب و روغن حیوانی محلی بروجرد طبخ می‌شود و به‌نوعی زیبا و رنگین توسط کدبانوهای بروجردی به‌وسیله پسته و گردو تزیین می‌شود.

از دیگر غذاهایی که در شب‌های احیا در مراسم‌های عزاداری و شب‌زنده‌داری توزیع می‌شود می‌توان به آش «شله‌زرد» و دیگر آش‌های محلی ازجمله آش «مشوره» اشاره کرد.

آش «مشوره» از غذاهای سبک و خوشمزه مردمان بروجرد است که در سحر و افطار ماه مبارک رمضان پخته می‌شود و به‌رسم معمول میان مردمان لرستان موسوم به سنت «کاسم سا» در میان منازل همسایگان نیز توزیع می‌شود.

مطابق این سنت هر خانواده‌ای حلوای نذری پخته‌شده و در برخی موارد مقداری از غذای افطار خود را برای همسایگان می‌برد و همسایه نیز مقداری از غذای افطار خود را در ظرف غذایی که با آن برایش غذا آورده‌اند می‌ریزد و پس می‌فرستد.

اجرای این رسم ضمن تقویت روابط بین همسایگان و فامیل باعث خبر گرفتن از احوال و وضعیت معیشتی خانواده‌ها از یکدیگر می‌شود و به‌خصوص باعث شناسایی خانواده‌های کم‌بضاعت خواهد شد.