سختی را تحمل می‌کنیم تا تئاتر را نزد مردم ببریم/ گله از بی‌انصافی

سعید اسماعیلی کارگردان نمایش «فصل وصل» که آخرین  شب‌های اجرای خود را در باغ موزه دفاع مقدس پشت سر می‌گذارد در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: ادعای ما و البته بسیاری از اهالی تئاتر اجرای نمایش برای همه مردم است. اگر قرار بر عملی شدن این ادعا باشد طبیعتا مشکلاتی نیز سد راه خواهد بود. مسلما اجرا در سالن های شیک و دور از مردم از جمله تئاتر شهر و تالار وحدت، اين مهم را اجرایی نمی کند بلکه بیش از بیش تئاتر را به محاق انزوا می‌کشاند. اتفاقی که امروز هم رخ داده است.

وی افزود: بنابراین باید به دل مردم رفت و همه محدودیت ها و معذوریت ها را پذیرفت. ما هم با این ادعا به این عرصه آمدیم، آمدیم و البته اثبات کردیم برای فرهنگ و هنر مملکت باید هزینه پرداخت، هزینه ای که گاه سنگین و سخت است اما هدف مهم تر است. من و این تیم حرفه ای اثبات کردیم دغدغه ها واجب تر و با اولویت تر هستند. به راستی چه کسی شهرت و پُز اجرا در سالن های معروف را دوست ندارد؟ چه کسی استفاده از امکانات چنین سالن هایی را ترجیح نمی‌دهد. چه کسی به کار در فضاهای شیک علاقه مند نیست؟ اما انگار همه این دوست داشتن ها با جدایی از مردم و با نوعی حدیث نفس قرین شده است.

فاصله صحنه های تئاتر با دغدغه های مردم

اسماعیلی تصریح کرد: همانطور که اکنون می بینیم فضاهای امروزی تئاتر به محلی برای فریاد دلمشغولی های شخصی هنرمندان تبدیل شده است و مردم و دغدغه های مردم، کمترین سهم را دارند ولی ما سخت ترین شرایط را تحمل می کنیم. اجرا در استان هایی که از امکانات ابتدایی اجرا محروم هستند واقعا دشوار و تقریبا ناممکن است. خصوصا کار برای ما که می بایست یک سالن نمایشی مطابق با نیاز خودمان احداث کنیم، واقعا سخت است.

وی متذکر شد: خاطرم است وقتی به اهواز رفتیم، پیشنهادهای متفاوتی برای مکان اجرا داشتیم اما نکته ای ذکر شد که فکرمان را عوض کرد. دوست مطلعی گفت اگر دنبال راحتی و آرامش گروه هستید، حتما در مناطق بالای شهر اهواز مثل کيانپارس اجرا کنید اما اگر به دنبال مخاطب هستيد به منطقه شلنگ آباد - کوی علوی فعلی- بروید که منطقه ای محروم و مستعد مشکلات عقيدتی است. کسانی که با این منطقه آشنا هستند می دانند که چه مشکلات و مصیبت هایی در این فضا است و ما ترجیح دادیم در یک سوله مخروبه بدون سقف و در دمای بالای ۵۰ درجه و در شرایط اجتماعی به شدت سخت و غیرقابل قبول کار کنیم تا شاید اندکی از تهدیدات و مشکلات عقیدتی و اجتماعی منطقه با اجرای ما مرتفع شود.

تحمل سختی ها برای تاثیرگذاری فرهنگی

اسماعیلی ادامه داد: وقتی ادعا می کنیم که قایل به کار تاثیرگذار فرهنگی هستیم باید سختی ها را تحمل کرد. گرمای عجیب بهبهان، طوفان شن یزد، سرمای استخوان سوز خرم آباد و شهرکرد، غربت و نبود امکانات در مسیر نجف به کربلا و حتی تهدیدهای جانی اهواز را باید برای هدفی دیگر، به جان خرید و البته سکوت کرد و سکوت.

اسماعیلی با بیان اینکه خیلی اوقات مجبور شده از ایده آل ها و خواست های ابتدایی‌اش که حق هر کارگردانی است بگذرد، تاکید کرد: همواره تلاش کردم هدف مقدس گروه را ترجیح بدهم تا اجرا شکل بگیرد. قصد تعریف و مبالغه ندارم اما در طول تاریخ تئاتر این مملکت، چنین رویدادی بی سابقه بوده است. «فصل شیدایی» پرمخاطب ترین نمایش تاریخ تئاتر ایران است و این مطلب را با افتخار عرض می کنم که ثمره تلاش و دلسوزی یک گروه، جز این نمی تواند باشد. هرچند که مورد رشک و بی مهری جماعتی که اخلاق و ادب را نیاموخته و موفقیت دیگران را تاب ندارند، قرار گرفته است اما حقیقت، چیزی فراتر از اینها است که قابل انکار نیست.

کارگردان «فصل شیدایی» اذعان کرد: در شرایطی که عده ای از تماشای چنین آثاری اکراه دارند، «فصل شیدایی» در ایام اجرای خود در شهرکرد، حرف روز خانواده های استان می شود و دغدغه ها را پاسخ می دهد. اینکه هنرمندان تنگ نظرانه حتی از موفقیت چنین پروژه هایی ناراحت و نگرانند اصلا این موضوع برای من در مقابل استقبال عجیب و غیر قابل باور مردم اهمیتی ندارد. اینکه جامعه فراموش شده ای بخواهد «فصل شیدایی» را فراموش کند چه محل اعرابی دارد در مقابل کاری به این پراهمیتی.

وی اضافه کرد: تهران، بهبهان، شوش دانیال، گرگان، بوشهر، کرمانشاه، یزد، خرم آباد، شهرکرد و اهواز شاهد اجراهای پر شور و پر جمعیتی بود که البته ما را با دشواری های فراوانی مواجه می کرد اما ثمره چیزی فراتر از تصور تک تکمان رقم خورد. سیل جمعیت و سیل ابراز احساسات مردم با کدام مدال و تندیس و ... قابل مقایسه است.

نمایشی که برای وهابیت و تصوف و مسیحیت تبشیری تهدید است

اسماعیلی بیان کرد: باز هم عرض می کنم قصد خودستایی و مبالغه ندارم اما فرصت خوبی است که گفتنی هایی را عرض کنم. کدام پروژه فرهنگی در ۱۰ روز اجرای خود توانسته تهدید جدی برای وهابیت باشد؟ نمونه ای بیاورید که توانسته تصوف را نگران و عصبانی کرده باشد یا جریان منحرف مسیحیت تبشيری در فلان استان دچار التهاب و عصبیت شده و... من اینها را از جنس یک فعالیت اصیل فرهنگی و هنری می دانم و خدا را شکر می کنم هرچند که مسئولان و متولیان بی خبر باشند و توجهی نکنند اما رسالت این گروه به نحو احسن ارایه شده و خدا را از این بابت شاکرم.

وی در پایان صحبت هایش اضافه کرد: اگر گذری در فضای مرسوم تئاتر کنید، باید نگران شبهه افکنی ها باشید که از طبقه به ظاهر روشنفکر در حال پخش و نشر است اما خرسندم که تاریخ اصیل اسلام و مقاومت ملل مختلف در اشاعه شیعه راستین را روی صحنه بردم و خانواده ها بدون نگرانی در سالن نمایش حضور پیدا می‌کنند.

«فصل وصل» تولید مرکز هنرهای نمایشی انقلاب اسلامی مُهنا به تهیه کنندگی علیرضا کوهفر، کارگردانی سعید اسماعیلی و روایت رسالت بوذری هر شب تا دوشنبه ۱۴ تیرماه ساعت ۲۱ در باغ موزه دفاع مقدس روی صحنه می رود.