«مرال ها» پرواز کردند/ تلاش برای بقای نماد تنوع زیستی مازندران

خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: عملیات انتقال هوایی مرال های سمسکنده از طریق بالگرد از صبح پنجشنبه آغاز شد تا برگ دیگری در زندگی مرال های منحصربه‌فرد در زیست‌بوم مازندران رقم خورد.

سایت تکثیر و اسارت گوزن قرمز (مرال) در پناهگاه حیات‌وحش سمسکنده ساری که از آذرماه ۱۳۸۶ با انتقال پنج رأس مرال از قرق گلستان راه‌اندازی شده بود.

اینک پس از ۹ سال جمعیت مرال آن در سمسکنده به ۳۰ رأس رسیده که برنامه انتقال و رهاسازی جمعیت مازاد به‌منظور افزایش جمعیت گله‌های وحشی این‌گونه باارزش برای نخستین بار در کشور توسط اداره کل حفاظت محیط‌زیست مازندران کلید خورد.

مدیرکل محیط‌زیست مازندران در گفتگو با خبرنگار مهر می‌گوید: برای نخستین بار در کشور؛ انتقال هوایی مرال های سمسکنده به البرز مرکزی و منطقه امن گلستانک انجام می‌شود.

ناصر مهردادی افزود: در این مرحله چهار رأس مرال از سایت تکثیر در اسارت گوزن قرمز سمسکنده ساری به منطقه امن گلستانک در منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی منتقل شدند.

چهار رأس مرال از سایت تکثیر در اسارت گوزن قرمز سمسکنده ساری به منطقه امن گلستانک در منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی منتقل شدند

وی اظهار داشت: به‌منظور پشتوانه سازی جمعیت مرال به‌عنوان نماد تنوع زیستی مازندران و گسترش فعالیت سایت تکثیر در اسارت سمسکنده ۴ رأس مرال از گونه‌های حمایت‌شده حیات‌وحش از طریق انتقال هوایی در منطقه امن گلستانک رهاسازی می‌شود.

وی عنوان کرد: در مرحله اول بازنده گیری چهار رأس (۲ نر و ۲ ماده) از گوساله‌های نابالغ و انتقال هوایی آن‌ها به منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی شمالی با همکاری امداد هوایی جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران عملیات انتقال انجام می‌شود.

مدیرکل محیط‌زیست مازندران یادآور شد: از اهداف اصلی این انتقال، ایجاد سایت تکثیر در اسارت سمسکنده و پشتوانه سازی جمعیت مرال به‌عنوان گونه نماد تنوع زیستی مازندران و جنگل‌های پهن‌برگ شمال بوده است.

وی یادآور شد: قرار است در برنامه‌های بعدی نمونه‌هایی از مرال متولدشده در پناهگاه حیات‌وحش سمسکنده به دیگر زیستگاه‌های استان منتقل و رهاسازی شوند.

 پناهگاه حیات‌وحش سمسکنده با مساحت ۹۳۷ هکتار در جنوب شرقی شهر ساری واقع‌شده و به‌صورت دامنه‌های جنگلی کم ارتفاع است. مرال (گوزن قرمز) بزرگ‌ترین گونه گوزن ایران است و در گستره جنوبی دریای خزر یعنی مناطق جنگلی استان‌های گیلان، مازندران و گلستان زندگی می‌کند.

همچنین پناهگاه حیات‌وحش دشت ناز تحت حفاظت سازمان محیط‌زیست و طی مصوبه شماره ۶۳ سال ۱۳۵۴ به‌عنوان پناهگاه انتخاب شد. این مکان به‌عنوان مرکز تکثیر گوزن زرد ایرانی محسوب می‌شود و تاکنون تعدادی از گوزن‌های تکثیرشده در سال‌های گذشته به استان‌های تهران، البرز،  اردبیل، خوزستان، فارس منتقل‌شده است.

این پناهگاه با توجه به ارزش و اهمیت ازنظر ذخیره‌گاه ژنتیکی و حفاظت از گونه‌های گیاهی و جانوری مناطق جلگه‌ای خزر و همچنین تکثیر گونه در معرض خطر انقراض مورد شناسایی و از سال ۱۳۵۴ به‌عنوان یکی از مناطق حفاظت‌شده کشور شناخته شد.

مازندران چهار پناهگاه حیات‌وحش شامل پناهگاه حیات‌وحش میانکاله، پناهگاه حیات‌وحش سمسکنده، پناهگاه حیات‌وحش فریدون‌کنار و پناهگاه حیات‌وحش دشت ناز است. میلاد بهرامی مدیر روابط عمومی محیط‌زیست مازندران هم از پناهگاه حیات‌وحش که در نزدیکی شهر ساری مرکز استان مازندران واقع‌شده به‌عنوان یکی‌ از جاذبه‌های دیدنی این استان برای طبیعت دوستان و دوستداران حیات‌وحش نام برد و گفت: در این پناهگاه ضمن حفاظت و نگهداری گوزن زرد ایرانی که تعلیق آن‌ها دستی صورت می‌گیرد همه‌ساله تعدادی از گوزن‌های تولیدشده را به زیست‌گاه‌های اصلی، یعنی حواشی رودخانه دز و کارون منتقل می‌کنند.

 وی درعین‌حال با اشاره به اینکه محیط‌زیست برای تکثیر گونه‌های مختلف برنامه دارد یادآور شد: این‌گونه پس از پرورش در مناطق چهارگانه محیط‌زیست رهاسازی می‌شوند.

درگذشته پراکندگی این حیوان از غرب و شمال غرب ایران تا شمال شرقی آفریقا و در جنوب اروپا تا بالکان گسترده بود، ولی در حال حاضر پراکندگی طبیعی این حیوان فقط محصور به جنگل‌های متراکم و غیرقابل نفوذ منطقه خوزستان و زاگرس در کنار رودخانه‌های دز و کرخه است و به‌منظور جلوگیری از انقراض گوزن زرد ایرانی تعدادی از آن‌ها را به دشت ناز در مازندران، دشت ارژن و جزیره اشک در دریاچه ارومیه انتقال داده‌اند.

عکس: امیرعلی رزاقی