هشدار «فوربز» درباره فروپاشی اقتصادی عربستان

به گزارش خبرگزاری مهر، فوربز گزارش خود را با این عنوان آغاز می کند: عربستان سعودی بواسطه اوراق قرضه می سوزد، فروپاشی اقتصادی محتمل است.

در ادامه این گزارش آمده است: در ادامه وضعیت بد اقتصادی عربستان، مقامات این کشور مجبور شدند رقم فروش ارواق قرضه را به ۱۶.۵ میلیارد دلار افزایش دهند. سهام آرامکو به عنوان بزرگترین شرکت دولتی عربستان و بزرگترین شرکت نفتی جهان هم به فروش می‌رسد و به زودی مالکیت آن به بخش عمومی واگذار می‌شود.

عرضه اولیه عمومی شرکت آرامکو در سال ۲۰۱۸ انجام می‌شود و دو هزار میلیارد دلار از سهام آرامکو به فروش می‌رسد. این حجم از واگذاری عمومی در نوع خود یک رکورد بی‌سابقه به حساب می‌آید.

فوربز در ادامه می نویسد: عربستان به عنوان بزرگترین صادرکننده نفت در جهان و عضو تاثیرگذار سازمان اوپک به دنبال اجرای طرح‌های جدید مالی است تا بار دیگر روزهای خوش اقتصادی را به این کشور بازگرداند. عربستان در نوامبر ۲۰۱۴ تصمیم گرفت نقش راهبردی خود را در تولیدات نفتی تغییر دهد و با توجه به افزایش منابع نفتی در بازار و کاهش بهای طلای سیاه، از تولیدات خود کم کند؛ اما تولیدات «نفت شل» آمریکا و خطر از دست رفتن سهم سنتی نفت عربستان در بازار مانع از آن شد تا سعودی‌ها بر این تصمیم خود پایبند باقی بمانند.

با گذشت دو سال از طرح کاهش تولیدات نفتی در عربستان که هرگز به طور عملی اجرا نشد، خزانه این کشور با رکودی بی‌سابقه روبرو شد. عربستان ۹۲ درصد از درآمد خود را از ناحیه فروش نفت تامین می‌کند و پایین آمدن بهای طلای سیاه در کنار مازاد تولیدات در بازار موجب شد کسری بودجه این کشور به ۹۸ میلیارد دلار برسد. کارشناسان پیش‌بینی کرده بودند کسری بودجه این کشور ۸۷ میلیارد دلار باشد.

اگر بهای جهانی نفت پایین باقی بماند، حتی واگذاری شرکت آرامکو نیز نمی‌تواند گره‌ای از مشکلات اقتصادی عربستان باز کند. مشکلات بودجه عربستان برای شهروندان عادی این کشور دشواری‌های فراوانی به همراه می‌آورد. جمعیت ۳۲ میلیون نفری عربستان از یارانه‌های دولتی و دیگر خدمات رایگان دولتی بهره می‌برند؛ اما از این پس باید محدودیت‌هایی برای اعطای یارانه در این کشور اعمال شود. ۳۰ درصد از جمعیت عربستان کمتر از ۱۵ سال سن دارند و هنوز نیازمند دریافت یارانه هستند. یک کارشناس مسائل خاورمیانه در این باره گفت: شهروندان سعودی با بهره‌بردن از یارانه‌های دولتی به زندگی در رفاه عادت کرده‌اند؛ اما افزایش جمعیت و پایین بودن بهای نفت که مهمترین منبع درآمد این کشور است دیگر اجازه دست و دلبازی‌های بیشتر را به مقامات سعودی نمی‌دهد. عربستان باید از این پس در مورد خدمات رفاهی رایگان و یارانه‌های کلان دولتی تجدید نظر کند تا بحران کسری بودجه در این کشور بیشتر از آنچه هست نشود.

با توجه به افزایش سطح تولیدات نفتی ایران به دوران پیش از تحریم اقتصادی این کشور و خطری که از جانب تولیدات نفتی روسیه احساس می‌شود، عربستان تمایلی به کاهش سطح تولیدات نفتی این کشور نیست.

تولیدات نفتی روسیه به ۱۱ میلیون بشکه و ایران به حدود ۴ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است. مقامات سعودی نگران هستند ادامه این روند موجب از دست رفتن جایگاه سنتی عربستان در بازارهای نفتی جهان شود.

تولیدات نفت عراق به ۴.۵ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است و «جابر علی لعیبی» وزیر نفت عراق، هفته گذشته از تمام شرکت‌های این کشور که در حوزه‌های نفتی و گاز طبیعی فعالیت می‌کنند خواست بر حجم تولیدات خود تا حد ممکن اضافه کنند. سخنان لعیبی در حالی ادا شد که کشورهای عضو اوپک در حال چانه‌زنی برای کاهش تولیدات نفتی هستند. عربستان و دیگر کشورهای عضو اوپک قصد دارند در نشست نوامبر این سازمان که به میزبانی وین برگزار می‌شود، بر سر کاهش یک درصدی تولیدات رایزنی کنند.

کارشناسان معتقدند اگر عربستان تولیدات نفتی کشور را کاهش دهد، نفت ایران، روسیه، عراق و شل آمریکا جایگزین آن خواهد شد. در همین زمان ممکن است آنگولا، ونزوئلا و نیجریه تصمیم بگیرند برای جبران مشکلات اقتصادی خود بر حجم تولیدات نفتی اضافه کنند. به این ترتیب سر و سامان دادن به حجم تولیدات نفتی کار بسیار دشواری خواهد بود.