خبرگزاری مهر - گروه استانها - ساره نوری: ترافیک که این روزها به گره‌ای کور در اغلب شهرهای کوچک و بزرگ تبدیل شده، چاره و تدبیری با عنوان گسترش حمل و نقل عمومی دارد که در کلان‌شهرها، مترو یا همان قطار شهری، حرف اول را در این حوزه می‌زند اما در کرج ۱۰ سال است که این گره کور نتوانسته با قطار شهری باز شود.
این روزها در حالی که شهرهای کوچک ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفری صحبت از مترو و قطار شهری می‌کنند و شهردار و اعضای شورای شهر به فکر تدبیری برای کلان‌شهر کردن شهرهای مرکز استان و گرفتن بودجه و اعتبار برای راه اندازی قطار شهری هستند، کرج سه میلیون نفری هنوز در ترافیک سرسام آور شهری دست و پا می‌زند و قطار شهری هنوز نتوانسته مرهمی بر زخم کهنه ترافیک این شهر باشد.
کلنگ احداث و آغاز پروژه قطار شهری کرج در سال ۱۳۸۵ به زمین خورد و در حالی احداث این پروژه بسیار مهم برای کرج ۱۰ ساله شده که اصفهان و مشهد به رغم اینکه همزمان یا دیرتر از کرج کار احداث قطار شهری را آغاز کرده اند، اکنون از این وسیله حمل و نقل عمومی بهره‌مند هستند.
صدای قطار از دالان‌های زیرزمینی کرج به گوش نمی‌رسد
اساسنامه خط ۲ قطار شهری کرج و حومه در سال ۱۳۸۰ به تصویب رسید و مردادماه سال ۸۵ کُلنگ این پروژه زمین زده شد و مقرر شد این پروژه در اواخر سال ۱۳۸۹ مورد بهره برداری قرار گیرد اما هنوز صدایی قطار در دالان‌های زیرزمینی شهر به گوش نمی‌رسد.
این پروژه در فاز نخست حفاری و لاینینگ تونل نزدیک ۹۴ درصد پیشرفت دارد؛ در ایستگاه‌ها به‌طور متوسط بالای ۶۰ درصد و در مجموع کل پروژه ۳۱.۵ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.
پروژه خط ۲ قطار شهری بعد از پل حصارک (محدوده پیشاهنگی) شروع می‌شود و پس از عبور از زیر خیابان شهید بهشتی در مسیر شرقی - غربی حرکت می‌کند و به چهارراه طالقانی می‌رسد پس از آن به صورت شمالی - جنوبی ادامه حرکت می‌دهد و بعد از عبور از زیر اتوبان تهران - کرج مسیر را در زیر جاده ملارد ادامه می‌دهد تا به شهرستان ملارد برسد بنابراین طول کل پروژه با احتساب مسیرهای دسترسی به دپو و پایانه حدود ۳۰ کیلومتر است.
سهم کرجی‌ها از پروژه قطار شهری کرج، بسته شدن بسیاری از خیابان‌ها و میادین و دامن زدن به ترافیک برخی خیابان‌ها است در طول این سال‌ها سهم کرجی‌ها از پروژه قطار شهری کرج، بسته شدن بسیاری از خیابان‌ها و میادین و دامن زدن به ترافیک برخی خیابان‌های کرج بوده است و به نظر می‌رسد که مردم نیز دیگر از راه اندازی قطار شهری نا امید شده اند و در مسئولان به ویژه در شهرداری نیز ظاهراً عزم جدی برای حل و فصل مسئله قطار شهری وجود ندارد.
هیربد معصومی، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری البرز در این زمینه با اشاره به اینکه برای برخی از پروژه‌های استان مشکلاتی ایجاد شده است، گفت: در پایتخت کارهای بسیار بزرگ‌تر با سهولت بیشتری انجام می‌شود اما متأسفانه در البرز اینگونه نیست دلیل آن هم ریشه‌ای و ناشناخته است.
راه اندازی قطار شهری کرج میان وعده‌های مسئولان گُم شده است
در حالی که قرار بود شش کیلومتر از خط دو قطار شهری در سال ۹۲ به بهره برداری برسد، اکنون در نیمه دوم سال ۹۵ هنوز هیچ خبری از راه اندازی حتی یک کیلومتر از قطار شهری کرج نیست و تنها اتفاق رخ داده در طول این مدت، خرید دو رام قطار برای خط دو قطار شهری و انتقال آن به البرز است که البته از کم‌وکیف آن خبری در دست نیست.
خط ۲ قطار شهری کرج طبق برنامه ریزی باید کمالشهر کرج را به شهرستان شهریار در استان تهران متصل کند و برای این خط ۲۷ ایستگاه تعریف شده که تا کنون ساخت ۱۳ ایستگاه آنها در دست اقدام قرار گرفته است و راه اندازی این خط سیر یعنی رفع بخش عمده‌ای از ترافیک شهر کرج در یکی از پر ترافیک‌ترین مسیرها.
مسئولان امر وعده‌هایشان برای بهره برداری از این مسیر طولانی شده و اول هر سال بهره‌برداری را به نیمه دوم سال و یا به نیمه اول سال آینده پاس می‌دهند.
علی ترکاشوند، شهردار کرج پیش از این در جلسه علنی شورای شهر در این زمینه با اشاره به اینکه مشکل قطار شهری نه مدیریتی است و نه فنی، گفت: مشکل قطار شهری کمبود اعتبارات است، وقتی بودجه‌ای وجود ندارد نباید انتظار داشت پروژه به سرانجام برسد.
وی با بیان اینکه خسارت‌های مستقیم و غیرمستقیم فقدان شبکه ریلی در کرج یک عدد نجومی است و دیگر زمانی برای تأخیر در بهره برداری از این پروژه حساس باقی نمانده است، اذعان داشت: واقعیت این است که اگر بخواهیم حمایت مالی از پروژه مترو را منوط به تزریق اعتبارات مساوی از سوی دولت کنیم، حتی تا یک دهه آینده نیز خبری از افتتاح ایستگاه‌ها نخواهد بود و این به معنای تحمیل بیشتر مشکلات اقتصادی و زیست محیطی است.
شهرداری کرج کمر همت بسته تا پیمانکار پروژه قطار شهری کرج را خلع ید و پروژه را به پیمانکار دیگری واگذار کند اظهارات شهردار کرج در حالی ارائه می‌شود که پای پروژه قطار شهری کرج به کمیته حمایت قضائی از سرمایه گذاری استان باز شده و این مسئله نشان از اختلافات میان کارفرما (شهرداری کرج) و پیمانکار یعنی شرکت سابیر «طرح و ساخت» دارد اختلافی که منشأ مشخصی ندارد ولی شهرداری کرج کمر همت بسته تا پیمانکار را خلع ید و پروژه را به پیمانکار دیگری واگذار کند.
شهرداری برای خلع ید پیمانکار فعلی قطار شهری کرج عجله دارد، این مهم را می‌توان در خبری که سیزدهم دی‌ماه سال گذشته در سایت سازمان قطار شهری کرج منتشر شد، به خوبی درک کرد خبر ابلاغ فسخ قرارداد پیمانکار خط ۲ قطار شهری کرج.
در حالی شهرداری کرج خبر از خلع ید پیمانکار خبر می‌دهد که احمد فاضلیان رئیس کل دادگستری استان البرز سیزدهم مردادماه جاری در گفتگو با خبرنگار مهر درباره آخرین وضعیت پرونده قطار شهری کرج، گفت: پرونده قضائی قطار شهری کرج در دادگاه‌های استان تشکیل و طبق آخرین تصمیمی که توسط دادگاه بدوی و تجدیدنظر اتخاذ شد مرجع قضائی خود را صالح به رسیدگی تشخیص نداد.
فاضلیان افزود: با توجه به قرارداد و مفاد پیمان منعقد شده میان کارفرما و پیمانکار اختلافات حاصل شده باید در نهاد داوری برطرف شود لذا دادگاه بدوی استان همین حکم را صادر کرد، با توجه به اینکه از دادگستری صلب صلاحیت شده است دستگاه قضا در این مرحله حق ورود ندارد و باید اختلاف موجود از طریق مرجع داوری که در پیمان مشخص شده رسیدگی شود.
رئیس کل دادگستری استان البرز در ادامه با تاکید بر اینکه تا کنون هیچ گونه اظهار نظری در خصوص ماهیت اختلاف از مرجع قضائی صورت نگرفته است، گفت: باید در انتظار نظر مرجع داوری در خصوص این اختلاف باشیم، اما تاکنون هیچ تصمیمی اتخاذ نشده است.
اظهار نظر صریح رئیس کل دادگستری استان البرز مدت‌ها پس از درج خبر فسخ قرارداد پیمانکار خط ۲ قطار شهری کرج که توسط شهرداری منتشر شده بود، نشان می‌دهد که خلع یدی انجام نشده است.
لزوم شفاف سازی ابعاد حقوقی قرارداد قطار شهری کرج
اما باید به اظهار نظر علی اصغر همتی مدیرعامل سازمان قطار شهری کرج در جلسه علنی ۳۱ مردادماه جاری اشاره کرد وی در پاسخ سوال یکی از اعضای شورای شهر کرج مبنی بر اینکه عدم برگشت پیمانکار خط ۲ قطار شهری کرج قطعی شده است، گفت: عدم برگشت این پیمانکار قطعی نیست.
در جلسه یاد شده برخی از اعضای شورای شهر کرج بر لزوم شفاف سازی ابعاد حقوقی قرارداد قطار شهری کرج تاکید کرده بودند در این باره مصطفی سعیدی سیرایی درباره وضعیت نابسامان پروژه قطار شهری کرج و اختلافات پیش آمده میان شهرداری کرج و پیمانکار که باعث شده است پروژه ماه‌ها بلاتکلیف بماند به خبرنگار مهر گفت: برای مشخص شدن منشأ اختلافات میان شهرداری و پیمانکار پروژه قطار شهری کرج بارها پیشنهاد دادم که در جلسه‌ای علنی با حضور ۲۱ نفر اعضای شورای شهر، شهردار، مدیرعامل سازمان قطار شهری کرج و پیمانکار اختلافات بررسی شود ولی این جلسه هیچگاه برگزار نشد.
سعیدی سیرایی با تاکید بر اینکه دلیل عدم برگزاری جلسه هنوز برایم روشن نشده است، گفت: تا این جلسه برگزار نشود و پیمانکار و کارفرما رو در رو منشأ اختلاف را مطرح نکنند به نتیجه مشخصی نخواهیم رسید.
عضو شورای شهر کرج با تاکید بر اینکه باید مشخص شود که حق با پیمانکار یا کارفرما است، گفت: از رئیس شورا درخواست کرده ایم این جلسه را برگزار کند.
اما در ادامه ارائه اظهار نظر سید محمدرضا سجادی مدیرعامل شرکت پیمانکار قطار شهری کرج که از شرکت‌های زیرمجموعه «شستا» وابسته با سازمان تأمین اجتماعی کشور است، ضروری به نظر می‌رسد، وی با اشاره به اینکه در قرارداد متروی کرج پیمانکار تأمین کننده مالی نیست، افزود: قرار بر این است هر ساله ۵۰ درصد اعتبارات مورد نیاز سابیر توسط شهرداری و ۵۰ درصد دیگر توسط دولت تأمین شود، تابه امروز شهرداری به جز ۴۵ میلیارد تومان زمینی که در اختیار سابیر قرار داده، پولی پرداخت نکرده است.
سجادی گفت: شهرداری به تعهدات خود عمل نکرده است، استاندار البرز تمام سعی خود را به کار گرفته و با رایزنی مبالغی را تأمین کرده است، اگر مترو به اینجا رسیده تنها به واسطه منابع مالی دولتی بوده که به طور قطع کافی نبوده است.
برای اتمام پروژه قطار شهری کرج به قیمت نرخ سال ۹۳ به اعتباری بالغ بر هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان نیاز است وی تصریح کرد: برای اتمام پروژه قطار شهری کرج به قیمت نرخ سال ۹۳ به اعتباری بالغ بر هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان نیاز داریم.
وی با اعلام اینکه شرکت سابیر اقداماتی نظیر عقد قرار داد تجاری با شرکت چینی «سیتیک» انجام داده که به تائید سفارت چین رسیده است، گفت: ۳۱۰ میلیون دلار برای این پروژه درنظر گرفته شده است.
سجادی با اشاره به اینکه به محض باز شدن خط اعتباری چین پروژه متروی قطار شهری کرج در اولویت قرار خواهد گرفت، بیان کرد: سایر پروژه‌هایی که به موفقیت رسیدند از مدل‌های گوناگونی نظیر فروش اوراق مشارکت برای تأمین سرمایه استفاده کردند.
وی افزود: شورای شهر کرج ۵۰۰ میلیارد تومان مجوز فروش اوراق مشارکت را به سازمان قطار شهری داده که از این میزان ۱۰۰ میلیارد تومان به فروش رسیده و اکنون در حساب مربوطه نگهداری می‌شود، هر سه ماه مبلغی بهره به این مهم تعلق می‌گیرد اما در اختیار پیمانکار قرار داده نمی‌شود.
سجادی با اینکه برخی نمی‌خواهند پیمانکار قطار شهری کرج (سابیر) به عنوان شرکت دولتی در کرج فعالیت کند به همین سبب سنگ اندازی فراوانی بر مسیر راه این پروژه انجام می‌دهند، تصریح کرد: با شروطی نظیر تأمین ۱۰۰ درصد اعتبارطرح از طریق تهاتر زمین و اجرایی شدن پروژه با قیمت سال ۹۱ نشدنی است.
در پایان باید گفت؛ امروز جمعیت میلیونی کرج میراث دار ترافیکی است که سال‌ها پیش وعده راه اندازی قطار شهری برای حل آن داده شد ولی امروز بعد از این همه مدت تازه با وعده‌های آخر سال جاری و نیمه اول سال آینده مسئولان، قرار است که این قطار تاریخی به ایستگاه برسد و واقعیت امر این است که بوی بهبود از اوضاع این پروژه به مشام نمی‌رسد.
برخی نمی‌خواهند پیمانکار فعلی به عنوان شرکت دولتی در کرج فعالیت کند به همین سبب سنگ اندازی فراوانی بر مسیر راه این پروژه انجام می‌دهند در حالی که ۱۰ سال از کلنگ زنی پروژه قطار شهری کرج می‌گذرد و هنوز هیچ خبری از رسیدن قطار حتی به همان ایستگاه اول هم نیست، در بسیاری از شهرهای کشور مطالعات راه اندازی مترو و در برخی دیگر از شهرها عملیات کلنگ‌زنی قطار شهری آغاز شده و به نظر می‌رسد حتی در این شهرها نیز سرعت کار و پیشرفت از پروژه قطار شهری کرج بیشتر باشد.
مسئولان شهرداری در حالی سخن از کمبود اعتبارات می‌گویند که شهرداری کرج، وضعیت بدتری نسبت به شهرهای دیگر کشور که ندارد هیچ، از بسیاری شهرها قوی‌تر است ضمن اینکه اگر به واقع مشکل اصلی کمبود اعتبار باشد، وظیفه شهرداری، استانداری و شورای شهر، یافتن منابع جدید برای جذب اعتبار و سرعت بخشیدن به اجرای این پروژه هستند.
در آستانه سفر هیئت دولت به استان البرز که کمتر از یک ماه دیگر انجام می‌شود، خواسته به حق مردم تعیین تکلیف این پروژه است چرا که وضعیت ترافیک کرج هر روز بدتر از دیروز می‌شود و با توجه به اینکه جمعیت این استان نیز دائم در حال افزایش است، مسئولان نمی‌توانند پروژه قطار شهری را به حال خود رها کنند و باید هر چه سریع‌تر برای سامان بخشیدن به این پروژه و ترغیب پیمانکار برای انجام کار، اعتبار رسانی، مدیریت و رفع مشکلات فنی اقدام کنند.
نظر شما