اشراف توأمان موسوی‌گرمارودی بر باور اعتقادی و ادبیات فارسی

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از رسانه خبری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، آیین نکوداشت سید علی موسوی گرمارودی عصر روز گذشته (چهارشنبه 24 آذرماه) در برنامه «طلوع ماندگار» با حضور آیت‌الله سیدجمال‌الدین دین‌پرور رییس بنیاد نهج البلاغه، حجت‌الاسلام و المسلمین کوشا مترجم، افشین اعلا شاعر و جمعی از اهالی فرهنگ و ادب و چهره‌های فرهنگی در فرهنگسرای فردوس برگزار شد.

  در ابتدای این مراسم بیژن پورمند مدیر فرهنگی هنری منطقه ۵ و رییس فرهنگسرای فردوس در خصوص سید علی موسوی گرمارودی گفت: اولین بار نام گرمارودی را در دوران ابتدایی که درس می‌خواندم شنیدم و با شعرهای وی آشنا شدم. فکر نمی‌کردم یک روز بتوانم موسوی گرمارودی را از نزدیک ببینم.  در مورد وی همین بس که ترجمه قرآن، نهج البلاغه و صحیفه سجادیه از آثار وی است. شانشان بالاتر از آن است که یک فرهنگسرا برای وی بزرگداشت برگزار کند.  امیدوارم قدر داشته‌هایمان را تا زمانی که هستند، بدانیم.

نام موسوی گرمارودی در روزگار ما می‌درخشد

در ادامه این مراسم حجت‌الاسلام و المسلمین کوشا، مترجم در خصوص موسوی گرمارودی اظهار داشت: وجود جناب گرمارودی برای ایران زمین و بلکه برای تمام پارسی زبانان که در سراسر کره خاکی پراکنده هستند به ویژه ایران، تاجیکستان و افغانستان مایه افتخار برای همه این فارسی زبانان است. تجلیل و گرامیداشت گرمارودی تجلیل از ادب و هنر است.

وی افزود: یک اثر چه در قالب نثر چه نظم باید بر دو عنصر استوار باشد اول ادب دوم عنصر هنر. مراد از ادب صرف و نحو و لغت و اشتقاق در عربی و فارسی است و مراد از هنر، علوم معانی، بیان و بدیع است که در بلاغت مورد بحث قرار گرفته‌اند. تمام آثار 22 جلدی که از حضرت استاد موسوی گرمارودی مطالعه کردم چه نثر و چه نظم بر این عنصر مبتنی است.

این مترجم قرآن با اشاره به مطالعه آثار گسترده‌ای که از قرن چهار تا کنون و تحقیق در این آثار بیان کرد: در میان مترجمان، ترجمه استاد موسوی گرمارودی از قرآن دلنشین‌ترین نثر را دارد و گویای احاطه ایشان به دو زبان تازی و پارسی است.  از جمله امتیازات وی در ترجمه پرجاذبه بودن نثر گرمارودی است.

تکیه همزمان گرمارودی بر ستیغ دو قله شکوهمند باور و ادب فارسی

افشین علاء شاعر و نویسنده با انتقاد از اینکه شاعران زینت‌المجالس شده‌اند، گفت: من به واسطه نسلی از اساتید شعر روزگار، جزء شاگردان استاد گرمارودی محسوب می‌شویم و این توفیق را داشته‌ام که از اوایل سنین نوجوانی و جوانی از حضور پرمهر و محبت استاد بهره‌مند شوم.

علاء خاطرنشان کرد: قبل از اینکه انقلاب به پیروزی برسد و ژانری باورمند و انقلابی که ریشه در شعر اهل بیتی داشت، به منصه ظهور برسد، اساتیدی چون گرمارودی این بار را به دوش می‌کشیدند، همچنین طاهره صفارزاده نیز جزء نام‌هایی است که در حیطه شعر باورمند درخشش دیگری دارد و این امر تداعی‌کننده مضامین بلند و اشراف توأمان هم به مبانی اعتقادی و هم اشراف بر کلام شیرین فارسی و قله‌های رفیع ادبیات فارسی است که ثروت اصلی ایرانی‌ها محسوب می‌شود و چنین ترکیبی را در کمتر بزرگانی می‌توان یافت.

این شاعر و نویسنده ادامه داد: بسیاری از شاعران و پیشکسوتان در حیطه شعر آئینی و باورمند با تقید به آرشیو موضوعی و دایره واژگانی محدود، اما ارزشمند شناخته شدند، اما کسانی چون استاد گرمارودی همزمان بر ستیغ دو قله شکوهمند باور و ادب فارسی تکیه کرده‌اند که در کمتر کسی دیده شده است و چه سعادتی بالاتر از اینکه این عزیز در دامن اساتید بزرگی پرورش یافته است و من که مازندرانی و اهل نور هستم به همسایگی با کجور(محل تولد استاد گرمارودی) افتخار می‌کنم.

وی در ادامه بیان کرد: آمیختگی آثار استاد به کلام مولا علی(ع) که به کلام الهی نیز پهلو زده است و از طرف دیگر دمخور بودن با نیایش‌های بی‌بدیل امام سجاد(ع) و در کنار اینها حضور در عرصه‌های خطیر فرهنگ، هنر و سیاست سبب شده که با گوشه چشمی به اظهار ارادت دوستان نگاه کند و همگان شاهد تواضع بی‌بدیل استاد گرمارودی بوده‌اند.

وی تصریح کرد: آرزو می‌کنم متولیان امور فرهنگی در کشور از گنجینه‌هایی که داریم بهره ببرند، عمر استاد دراز باد، طی این سال‌ها گنجینه‌های بسیاری را از دست داده‌ایم و اکنون در میان ما نیستند و چه بسا برخی را در جوانی از دست دادیم. نمی‌دانم مسئولان کی می‌خواهند به خود بیایند. البته به ذهن برخی از آنها مباحث دون شأن شاعران و اساتید می‌آید، اما باید گفت؛ هنرمند هر جا رود قدر بیند و در صدر نشیند.

علاء گفت: دولت‌ها و جریان‌ها هستند که برای مشروعیت خود و نشان دادن چهره دلنشین و مقبول از خود نیازمند بهره گیری از اصحاب فرهنگ و هنر هستند. ثروت ایران اسلامی ذخایر طبیعی نیست و اینها را دولت‌های حاشیه خلیج فارس هم دارند، هرچند این ثروت‌ها را قدر می‌دانم، اما هیچ کشوری و ملتی همانند ایران با این حجم از تعدد ستاره‌های ماندگار مواجه نیست و متأسفانه مولانای ما رومی می‌شود تا ملل دیگر به آن افتخار کنند.

وی یادآور شد: این همه ظرفیت در ادبیات ایران وجود دارد و باید محافل انس ادبی برگزار شود، چرا ما باید استاد گرمارودی را نبینیم؟ آیا مجالی همانند شب‌های گوته اکنون هم وجود دارد؟ آیا به این فکر می‌کنیم که صدای شاعران را به گوش مخاطبان برسانیم؟ و یا آنها را فقط زینت المجالس می‌دانیم.

این شاعر و نویسنده در ادامه گفت: این را بهانه‌ای کردم تا بیان کنم، باید مجال‌های بیشتری برای نسل سرگشته جوان ایجاد شود تا به دام جاذبه‌های بیگانه نیفتند و به دامان وسیع ادبیات فارسی برگردند.

جای خالی توحیدیه در شعرهای آئینی

سیدعلی موسوی گرمارودی در مراسم بزرگداشت خود با تأکید بر اینکه مجموعه‌های آئینی کمتر به توحیدیه می‌پردازند و جای آنها در این مجموعه‌ها خالی است، درباره این مراسم گفت: اعلام می‌کنم در هر جا و هر سطحی بخواهند از من تجلیل کنند، نخواهم پذیرفت چرا که این کار برای کسانی که اولاتر از من هستند، بسیار لازم است.

موسوی‌گرمارودی در این مراسم اظهار داشت: دبیرهای ارجمندی را در گوشه و کنار کشورمان داریم که کانون فضل و ادب هستند و اندوخته‌هایی از زبان فارسی و حتی عربی دارند که به طور تصادفی آنها را دیده‌ام که من حتی ناخن آنها هم نمی‌شوم.

این مترجم قرآن تصریح کرد: افرادی چون سیدمحمد فرزام، علامه قزوینی، حجت‌الاسلام کوشا و ... بودند و هستند که باید از آنها تجلیل و قدردانی شود و از فرهنگسرای فردوس و سایر مسئولان و مراکز فرهنگی کشور می‌خواهم که این افراد را بیابند و ارج نهند و جا دارد این کارها در سطح ملی برگزار شود. بزرگترین گناه ما این است که به دنبال چنین افرادی نمی‌رویم.

موسوی‌گرمارودی در ادامه گفت: مجموعه‌های آیینی کمتر به تحمیدیه و توحیدیه پرداخته‌اند، در حالی که در گذشته اول هر مجموعه آیینی با توحیدیه آغاز می‌شد که باید این موضوع مورد توجه قرار گیرد و متأسفانه خدا را فراموش کرده‌ایم.

وی در ادامه با اشاره به شعر خود درباره پیامبر اکرم(ص) گفت: «خاستگاه نور» شعری درباره بعثت پیامبر اکرم(ص) است که باعث شهرت من شد. این شعر را در دوره نوجوانی و در سال ۱۳۴۷ سروده‌ام، یعنی حدود ۴۸ سال پیش. این شعر در مجله یغما که مجله‌ای فرهنگی بود، چاپ شد و سپس برنده یکی از مسابقات شد و بعدها در کتاب «گوشواره عرض» به چاپ رسید.

این شاعر بیان کرد: اولین شعرم را برای حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) سرودم و این شعر یک مسمط بود و «خاستگاه نور» نیز که به صورت شعر نو بود را می‌توان نخستین شعر نو آیینی به زبان فارسی دانست.

موسوی گرمارودی در ادامه این مراسم، قسمتی از شعر «خواستگاه نور» (که در وصف پیامبر(ص) است)، «گیاه آبزی» و «مهربانی» را خواند.

در ادامه این مراسم، لوح تقدیری از جانب محمود صلاحی، رئیس سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران، بیژن پورمند مدیر فرهنگی هنری منطقه ۵ و رییس فرهنگسرای فردوس و همچنین لوح و کتابی از جانب مؤسسه تدوین و نشر آثار علامه جعفری به سید علی موسوی گرمارودی اهدا شد و موسوی گرمارودی نیز از حجت‌الاسلام والمسلمین کوشا، افشین علاء و عبدالجبار کاکایی تقدیر کرد.