۶۹ اثر بالای قیمت بیشینه چکش خورد/ جدول فروش و مشخصات آثار

به گزارش خبرنگار مهر، ششمین حراج تهران در بخش هنر معاصر ایران با ارائه ۱۲۰ اثر از ۱۱۲ هنرمند برگزار شد که از هنرمندانی چون رضا درخشانی، حسین زنده رودی، کوروش شیشه گران، منیر فرمانفرماییان، فریده لاشایی، بهمن محصص، منوچهر یکتایی و فرهاد مشیری هر کدام دو اثر ارائه شده بود.

چهار اثری که در این حراج به بالاترین قیمت چکش خوردند به ترتیب به آثاری از فرهاد مشیری، بهمن محصص، فرهاد مشیری و رضا درخشانی اختصاص داشت.

گران ترین اثر این دوره به فرهاد مشیری با نام «شماره های سیاه روی سفید» که در سال ۱۳۸۱ خلق شده است ۸۵۰ میلیون تومان چکش خورد. 

مجسمه «نی لبک زن» زنده یاد بهمن محصص که روی ۶۰۰ میلیون تومان چکش خورد دومین رکورد این شب را از آن خود کرد و دو اثر به طور مشترک جایگاه سومین رکورد ششمین دوره حراج تهران را به دست آوردند: نقاشی «شکار سبز در سبز» اثر رضا درخشانی و اثری از مجموعه کوزه های فرهاد مشیری با عنوان «بخواب گل شکستنی» که هر یک ۵۰۰ میلیون تومان چکش خوردند.

در این دوره حراج حضور هنرمندان جوان که برای نخستین بار در حراج تهران اثری از آنها ارائه می شد، این حراج را متمایز کرده بود.

پیش از این حراج تهران یک بار در سال در خرداد ماه برگزار می شد و از همین رو پنجمین حراج تهران ۷ خرداد ماه ۸۰ اثر از ۵۰ هنرمند کلاسیک و مدرن را چکش زد اما از سال ۹۵ حراج گذاران تهران تصمیم گرفتند این حراج را به دو بخش تقسیم کنند تا هنرمندان جوان تر نیز بتوانند به این حراج راه پیدا کنند. علیرضا سمیع آذر مدیر حراج تهران در نشست خبری پنجمین حراج تهران درباره دو بخش شدن حراج تهران توضیح داده بود: وقتش بود در دوره پنجم کمی نگاهمان را تخصصی تر کنیم برای همین در این دوره بخش اول حراج را که برگزار شد به آثار کلاسیک و مدرن اختصاص دادیم و بخش دوم حراج به آثار معاصر اختصاص دارد. در حراج خرداد ماه آثار هنرمندان در قید حیات نزدیک به ۳۰ درصد است اما در حراج ششم هنرمندان در قید حیات احتمالا نزدیک به ۷۰ درصد آثار را به خود اختصاص دهند.

اما فروش ۱۲ میلیاردی حراج ششم در قیاس با فروش ۲۵ میلیاردی حراج پنجم نشان می دهد که در این حراج حضور هنرمندانی که در بازار هنرهای تجسمی جایگاه کمتر تثبیت شده ای دارند و یا به تازگی به این بازار معرفی شده اند درصد قابل توجهی را به خود اختصاص داده است. ضمن اینکه حضور پر رنگ مدیوم عکس و مجسمه نیز در این حراج مشهود بود به طوریکه ۲۰ مجسمه و ۱۳ عکس در این حراج ارائه شد که در نوع خود قابل توجه است؛ هر چند این حراج نشان داد هنوز مجموعه داران و خریداران با تردید به خرید عکس اقدام می کنند به طوریکه از ۱۳ عکسی که چکش خورد عکسی از محسن راستانی متعلق به مجموعه «خانواده ایرانی» که بین ۲۰ تا ۲۵ میلیون تومان قیمت گذاری شده بود به فروش نرفت.

در بخش عکس شگفتی‌ساز را باید فروش عکس سعید صادقی دانست با عنوان «داستان ۶۳» که اثری از عکس های دفاع مقدس این هنرمند عکاس بودتنها پنج عکس بالاتر از قیمت بیشینه چکش خورد که آثاری از عباس کیارستمی، رضا کیانیان، بهمن جلالی، سعید صادقی و سروش میلانی زاده بود. سه اثر در میان رقم کمینه و بیشینه به فروش رفت و چهار اثر با قیمت کمینه و یا زیر آن قیمت به فروش رسید.

در بخش عکس شگفتی‌ساز را باید فروش عکس سعید صادقی دانست با عنوان «داستان ۶۳» که اثری از عکس های دفاع مقدس این هنرمند عکاس بود.

همچنین اثر رضا کیانیان و سروش میلانی زاده به ۲ برابر قیمت بیشینه به فروش رسید. آثار زنده یاد عباس کیارستمی نیز که همیشه بازار خوبی دارد با ۵۰ میلیون تومان بالاتر از قیمت بیشینه به فروش رفت.

اما از بخش عکس که بگذریم با نگاه به جدول زیر در می یابیم که در حراج ششم تهران چه تعداد اثر پایین تر از قیمت کمینه، چه تعداد بالاتر از قیمت بیشینه و چه تعداد در میانه قیمت کمینه و بیشینه به فروش رفتند.

با نگاه به این جدول می‌توان چند نتیجه گرفت؛ کم بودن آثاری که در این حراج به فروش نرفتند (دو اثر) و آثاری که پایین تر از قیمت کمینه به فروش رفتند (۱۲ اثر) نشان از موفقیت حراج در قیمت گذاری و جذب خریدار است.

اکثر آثاری که در فاصله میان قیمت کمینه و بیشینه به فروش رفتند آثار هنرمند نامی هستند که در حراج های بین المللی جایگاه شایسته ای دارند اما نکته مهم بالا بودن قیمت آثار این هنرمندان است که عموما آثار گران حراج را تشکیل می دادند، اما نگاه به فروش این آثار می تواند حاوی تحلیل های قابل اعتنایی باشد. ضمن اینکه کفه ترازو به سمت آثاری است که بالاتر از قیمت بیشینه چکش خوردند و این مساله نشان از قیمت گذاری درست آثار و احتمال جا به جایی قیمت برخی هنرمندان است که عموما یکی از اهداف حراجی ها همین نکته است.

در میان هنرمندانی که آثارشان در میان قیمت کمینه و بیشینه به فروش رفت نام منوچهر یکتایی از یک جهت خودنمایی می کند، از این رو که دو اثر از این هنرمند در حراج پنجم به شکل شگفت آوری بالاتر از قیمت تعیین شده به فروش رفت و شگفتی حراج پنجم تهران نام گرفت. یکی از آثار یکتایی در حراج پنجم بین ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان قیمت گذاری شده بود که ۷۰۰ میلیون تومان چکش خورد و یکی دیگر از آثار این هنرمند ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیون تومان قیمت گذاری شده بود که در این حراج یک میلیارد و ۴۷۰ میلیون تومان چکش خورد.

در حراج ششم گرچه یکی از آثار یکتایی که بین ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلیون تومان قیمت گذاری شده بود به قیمت ۴۰۰ میلیون تومان چکش خورد اما فروش اثر دیگری از این هنرمند به قیمت ۳۸۰ میلیون تومان پایین تر از قیمت کمینه که ۴۰۰ میلیون تومان بود از شگفتی های حراج تهران بود.

نگاهی به آثار کمتر از صد میلیون تومان که به دو برابر قیمت بیشینه چکش خوردند

در ششمین حراج تهران ۳۵ اثر بالای ۱۰۰ میلیون تومان و از این میان چهار اثر بالای ۵۰۰ میلیون تومان چکش خورد اما هیچ اثری به میلیارد نرسید. هر چند در مقایسه میان قیمت آثار اندازه اثر را باید ملاک قرار داد.

آثاری که بالای ۱۰۰ میلیون تومان چکش خوردند و مقایسه با قیمت چکش خورده در حراج پنجم

در مجموع به نظر می رسد ششمین حراج تهران بار دیگر در فروش آثار هنرهای تجسمی توانسته به موفقیت هایی دست پیدا کند و اقتصاد هنر را در بخش هایی از هنرهای تجسمی که در مارکت هنر جایگاه تثبیت شده ای نیستند به گردش در بیاورد.