برگزاری تورهای خاص در ایران/ از آمازون‌گردی تا سفر به ناشناخته‌ها

خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ: ایرانی‌های زیادی هستند که ایران‌گردی را تمام کرده‌اند و حتی جاذبه‌های ناشناخته اش را شناخته‌اند و حالا دیگر به دنبال کشف ناشناخته‌های کشورهای دیگر هستند برای این دسته از افراد برخی از آژانس‌های مسافرتی اقدام به برگزاری تورهای متفاوت می‌کنند تورهایی که دیگر محدود به دیدن جاذبه‌های گردشگری تاریخی و تکراری و فرهنگی نمی‌شود و آنها را دعوت می‌کند به دیدن جاذبه‌هایی که بیشتر حول محور جاذبه‌های طبیعتگردی است.

یکی از این تورها رفتن به جنگل‌های آمازون و هم‌نشینی با مردم بومی‌آن و یا دیدن انسان‌های بدوی قبیله ماسایی آفریقاست. همان‌هایی که هنوز با نیزه شکار می‌کنند و غذای آن‌ها شیر و خون گاو است و در صحرا گاوچرانی می‌کنند و یا در مقابل شیر می‌ایستند و از گاوهایشان محافظت می‌کنند. اما شرکت در تورهای خاص و به خصوص طبیعتگردی هزینه‌های زیادی می‌خواهد.

۱۶ میلیون تومان برای آمازون‌گردی!

قیمت تورهای هیجان انگیز برای سفر ۱۲ روزه به جایی مانند جنگل‌های آمازون چیزی حدود ۱۶ میلیون تومان است. سفر به کنیا نیز ۲۰ میلیون تومان هزینه دارد آن هم برای ایام عید ۹۶ ، ولی هزینه‌ای که باید برای سفر یک هفته‌ای به ناشناخته‌های هند پرداخت حدود ۸ میلیون تومان و نرخ تورهای گردشگری یک هفته ای به مقاصد کمتر شناخته شده ویتنام حدود ۱۰ میلیون تومان است. در برخی از این تورهای گردشگری آژانس‌ها، تنها برخی از وعده‌های غذایی را تقبل می‌کنند و بقیه آن‌ها بر عهده مسافر است از سویی باید در نظر گرفت که رفتن به برخی از بناهای تاریخی و گرفتن بلیت موزه‌هایی که احیانا در مسیر و در تور جای داده می‌شود معمولا با مسافر است.

در هر حال سفر به ناشناخته‌ها از سفر به مقاصد شناخته شده هزینه بیشتری دارد چرا که در بسیاری از این مقاصد هتلها و یا پروازهای چارتر شده‌ای نیست که بتوان از این طریق هزینه کمتری داد. به این قیمت ها باید افزایش نرخ در ایام تعطیل به خصوص اعیاد را نیز در نظر گرفت چرا که ایرلاین ها نیز از این فرصت استفاده کرده و در ایام تعطیل نرخ پروازها را بالا می برند به همین دلیل قیمت تورها نیز گران تر می شود.

سهند عقدایی یکی از فعالان طبیعتگردی و سفرهای ماجراجویانه معتقد است از ابتدا، بنای کارش را در اجرای تورهای خاص گذاشته است او به خبرنگار مهر می‌گوید: بدویت برای مردم یک جاذبه است آنها دوست دارند به جاهایی سفر کنند که هنوز برای خیلی از افراد دیگر ناشناخته است.  به همین دلیل استقبال از تورهای گردشگری خاص و هیجان انگیز زیاد است و مسافر خود را دارد.

او می‌گوید: همه آژانسها مقاصد خاص را تبلیغ می‌کنند کسی به فکر اجرای تور ویژه برای ایرانی‌ها نیست. معمولا تبلیغ همه تورها به ۱۰ مقصد تکراری خلاصه می‌شود مانند چین، ارمنستان، ترکیه، امارات، گرجستان، تایلند، مالزی، آذربایجان، روسیه و هند. ما هم برای اینکه بازارمان را داشته باشیم برای یکی از همین کشورها تور برگزار کنیم اما در کنارش حتما تور خاص هم اجرا خواهیم کرد به عنوان مثال ۲۰ سال است که هند یکی از مقاصد ایرانی‌هاست ولی ما به دنبال معرفی ناشناخته‌های هند می‌رویم . هند کشوری ۷۲ ملت معرفی شده ولی فقط دو تور برای چند شهر گردشگری آن اجرا می‌شود درصورتی که ما ۸ مقصد دیگر را هم معرفی می‌کنیم که در نوع خود جذاب هستند.

عقدایی ۴۰ مقصد جدید را برای ایرانی‌های گردشگر که تمایل به سفر خارجی دارند تعریف کرده است در میان این مقاصد پر طرفدارترین آنها طبیعت گردی و تجربه سفر به تانزانیا، ویتنام، لائوس، آمازون، برونئو، ماداگاسکار و مغولستان و زنگبار هستند.

مجری تورهای خاص گردشگری معتقد است: بدویت برای مردم یک جاذبه است آنها دوست دارند به جاهایی سفر کنند که هنوز برای خیلی از افراد ناشناخته است.   او می‌گوید: بسیاری از ناشناخته‌های کشورهای دیگر برای گردشگران جهان شناخته شده ولی برای ایرانی‌ها هنوز ناشناخته است. گردشگری در جهان بالغ است و اروپایی‌ها معمولا گردشگرانی هستند که جاذبه‌ها را شناخته‌اند ولی ما سعی می‌کنیم اگر کشوری مانند تایلند برای ایرانی‌ها شناخته شده ما متفاوت کار کرده و به سراغ ناشناخته‌های تایلند برویم.

معمولا آنچه که در پکیج تورهای گردشگری دیده می‌شود همین مقاصد شناخت شده است اما برخی از دفاتر مسافرتی دیگر سعی می‌کنند تا تورهای اکوتوریسم و ماجراجویی برگزار کنند که شامل کوهپیمایی، راهپیمایی در طبیعت، کویرنوردی، دوچرخه‌سواری، اسکی و تورهای ترکیبی فرهنگی و تاریخی است به خصوص برای گردشگرانی که به ایران می‌آیند یعنی اگر  تور اصفهان و شیراز برگزار می‌شود در کنارش، گردشگران سری هم به کویر می‌زنند از این تورها معمولا گردشگران آلمانی استقبال می‌کنند.

در کنار تورهای طبیعت گردی خاص برخی از آژانس‌ها هم به سمت اجرای تورهایی رفته‌اند که شاید هیجان انگیز نباشد اما کمتر می‌تواند در کشورهای دیگر نمونه آن را پیدا کرد مانند تور غذا، آشپزی، رنگرزی، آشنایی با فرش و ... .

اولویت گردشگرن خارجی دیدن شناخته‌شده‌ها است

با این وجود محمد منظرنژاد که از راهنمایان گردشگری و فعال در حوزه طبیعتگردی است به خبرنگار مهر می‌گوید: تا وقتی برای جذب گردشگر تاریخی و فرهنگی که بازار معمول و پرطرفدار آن است پر نشده باشد؛ تبلیغ تورهای خاص کار دشواری است. اگر گردشگر به ایران بیاید به طور طبیعی دوست دارد اول شناخته شده‌های ایران را ببیند همان ها که درباره اش شنیده و یا تبلیغش را دیده، تازه آن وقت است که در سفرهای بعدی ترجیح می‌دهد به ناشناخته‌ها سفر کرده و یا در تورهای خاص شرکت کند.

وی ادامه می‌دهد: الان برای تبلیغ تورهای گردشگری فرهنگی و تاریخی کشورمان مشکل داریم چطور برای تورهای خاص تبلیغ کنیم؟ ما مدتی پیش یک تور با عنوان آشپزی و غذای ایرانی برگزار کردیم وتعداد محدودی در آن شرکت کردند.

اگر گردشگر به ایران بیاید دوست دارد اول شناخته شده‌های ایران را ببیند تازه آن وقت است که در سفرهای بعدی ترجیح می‌دهند به ناشناخته‌ها سفر کرده و یا در تورهای خاص شرکت کنند. مصطفی شفیعی شکیب هم یکی از مدیران بخش خصوصی گردشگری است که به خبرنگار مهر می‌گوید: پرنده نگری، اسکی و کوهنوردی جزو تورهای گردشگری معمول ماست ولی تورهایی هم داریم مانند تورهای داروهای گیاهی، آشپزی، کشت زعفران، پسته و زرشک که برای خارجی‌ها برگزار می‌شود حتی توانسته‌ایم از تورهای ترکیبی بهره ببریم مثل سفر به ایران و دوبی، یا ایران و آذربایجان. از این طریق می‌توان برای تورهای گردشگری خاص برنامه ریزی کرد.

شکیب معتقد است:‌ممکن است در برخی از این تورها بیشترین رویکرد در آشپزی ایرانی یا دیدن سنت‌ها باشد. اما شرکت در یک تور خاص مثل کشت زعفران یا فقط بازدید از باغ‌های پسته ممکن است با اقبال رو به رو نشود به همین دلیل آنها را می‌توان ترکیبی اجرا کرد. برای ایرانی‌ها نیز تورهای ویژه بانوان،  سنت‌های ایرانی، زمین شناسی، باغ‌های ایرانی و معماری و ... وجود دارد.

تورهایی برای گردشگران حرفه‌ای و پولدار

برگزاری تورهای گردشگری خاص در ایران برای گردشگران خارجی بحثی است که به نظر می‌رسد مستلزم تبلیغات زیاد و در پی آن هزینه زیادتری است. طبق گفته معاون گردشگری کشور در سال ۹۴ حدود ۵ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر به ایران آمده‌اند اما این آمار نشان نمی دهد که چند درصد از این گردشگران به شرکت در تورهای طبیعت گردی علاقه داشته اند و یا برای چندین بار است که به ایران می آیند و آیا می توان برای آنها جاذبه دیگری ایجاد کرد که دوباره به ایران بیایند؟ از سوی دیگر برگزاری تورهای گردشگری خاص برای ایرانی‌ها در خارج از کشور نیز اگرچه توسط برخی از دفاتر مسافرتی تعریف شده اما مسافر این تورها تنها افرادی هستند که چندین بار سفر خارجی داشته‌اند و یا جاذبه‌های کشوری را دیده‌اند و حالا می‌خواهند جنبه‌ها و جاذبه‌های دیگر کشورها را ببینند.

به معنای دیگر مخاطب این تورها گردشگران پولدار و حرفه‌ای هستند. شاید به همین دلیل است که بازار سفرهای خارجی ایران به ده کشور محدود شده و سفر خارجی‌ها به ایران نیز محدود به ۵ شهر اصفهان، شیراز، تهران، کرمان و یزد است.