مهران هوشیار از اعضای شورای هنری نهمین جشنواره تجسمی فجر درباره این دوره از جشنواره و تغییراتی که از سال گذشته در رویکرد این جشنواره نسبت به هنر رخ داده و توجه به هنرهای بینا رشته ای مدنظر قرار گرفته تا تقسیم جشنواره به حوزه های مشخص در عرصه هنرهای تجسمی، به خبرنگار مهر گفت: دنیای معاصر به سمتی می رود که نه تنها مرز بین هنرها برداشته شده است بلکه مرز بین محدوده های جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی دیگر وجود ندارد. سال گذشته تلاش کردیم خودمان را با این فضای جهانی هماهنگ کنیم چراکه جشنواره فجر رویکرد اصلی اش تعامل با رفتارهای معاصر اجتماعی، فرهنگی و هنری است. برای همین سال گذشته پیشنهاد شد ما این قدم را در ابتدا برداریم.
وی ادامه داد: از سوی دیگر انجمن های هنری نمی توانند چنین قدمی در راستای جهانی شدن بردارند. ذات انجمن ها این است که در فضای مدرن و قبل از معاصر شکل گرفته است و در عین حال اگر انجمن ها بخواهند به این سمت بروند باید یک انجمن هنرهای تجسمی شکل بگیرد و باقی انجمن ها منحل شود. چون انجمن نقاشی نمی تواند مرز بین نقاشی و هنرهای دیگر را بردارد و در این صورت ماهیت خود را زیر سوال می برد.
هوشیار در ادامه بیان کرد: جشنواره تجسمی فجر به عنوان یک بستر و پایگاه برای قدم های اولیه در این راستا شرایط مناسبی دارد. البته ما هم می دانیم که نقدهایی شده و کمبودهایی در ابتدای مسیر وجود دارد و به آن ها واقف هستیم ولی هیچ راهی بدون ایراد نیست.
در هنر معاصر اهمیت مفهوم نسبت به مدیا مشخص است
این هنرمند عرصه سفال و سرامیک هنری اظهار کرد: در حال حاضر تاثیر این حرکت را در جامعه می بینید. یک مقایسه آماری از نمایشگاه هایی که در طول یک سال گذشته در شهر تهران برگزار شدند نشان می دهد که اکثر آثاری که در نمایشگاه ها ارائه شده اند بیشتر به سمت بیان مفهومی و ارائه مفهومی حرکت کرده اند. حتی اگر نمایشگاه عکسی برگزار شده است آن عکس ها چیدمان شده است و با فضای حجمی به ارائه کانسپتی پرداخته است. در واقع نمایشگاه ها امروزه بیشتر کانسپت دارند تا تجسم. در ذات هنر معاصر اهمیت مفهوم نسبت به مدیا مشخص شده است.
وی در پاسخ به این پرسش که در حال حاضر دوسالانه های تخصصی بدون نظم برگزار می شوند و حرکت جشنواره به سمت غیر تحصصی برگزار شدن در هر شاخه به صورت مجزا باعث می شود خلاء برگزار نشدن این دوسالانه ها بیشتر دیده شود، گفت: به نظرم برگزار نشدن این دوسالانه ها به شکل منظم خود تاکیدی بر همین اصل تقدم مفهوم بر مدیاست. در خود عرصه سرامیک چهار دوره است که بی ینال برگزار نشده است. یا در حوزه نقاشی وقفه ای رخ داده است. در حوزه های نگارگری و خوشنویسی این دوسالانه ها منظم برگزار می شود چون ذات این هنرها به گونه ای است که هنوز با فضای هنر معاصر نتوانسته اند ارتباط بگیرند و شاید نباید هم این ارتباط را بگیرند.
هوشیار ادامه داد: حتی به نظرم عکاسی و تصویرگری به لحاظ اجرایی و کاربردی همچنان در سطح جامعه به شکل تخصصی خود نیاز دارند که حضور داشته باشند و برای همین بی ینال های آن ها ادامه حیات داده اند یا بهتر است این ادامه حیات تداوم داشته باشد.
منتقدان حرکتی که در نمایشگاه صورت گرفته را نقد کنند
وی در پاسخ به این پرسش که آیا شاهد آثار با کیفیتی در این دوره از جشنواره خواهیم بود بیان کرد: به نظر می رسد هنوز در فضای آکادمیک و دانشگاهی ما هنرجوها با هنر معاصر و مولفه های آن چندان آشنا نمی شوند. ما قدم های ابتدایی را در این مسیر بر می داریم. شاید در این قدم های اول آثار در حد اعلا کمتر داشته باشیم اما سعی شده آثاری به نمایشگاه برسد که بیشترین پیوند را با هنر معاصر داشته باشند. در واقع آثار به لحاظ مفهومی قابل تامل هستند و در ایجاد ارتباط موفق هستند اما شاید در بحث توانایی و اقتدار اجرایی ۵۰ درصد آن ها در حد اعلا ارائه نشده باشد. این را هم باید اضافه کرد که ما محدودیت مکان داریم. در آثار معاصر شما باید اثر را در فضا طراحی و اجرا کنید ولی ما آثار را ابتدا داوری می کنیم و بعد مکانش مشخص می شود و دوباره هنرمند باید اثر را در مکان جدید چیدمان کند که ممکن است بخشی از تکنیک در این میان از دست برود.
وی در پایان از منتقدان درخواست کرد بیشتر از آنکه تک تک آثار این جشنواره را مورد نقد و بررسی قرار دهند، آن را به سبب حرکتی که آغاز کرده و فرهنگسازی که به دنبالش است، نقد کنند.
مهران هوشیار دارای دکترای پژوهش هنر است و عضو هیات علمی و استادیار دانشکده هنر دانشگاه سوره. وی همچنین عضو شورای ارزشیابی هنرمندان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، رییس شورای سیاستگذاری نمایشگاه مکتب هنری سوره است. هوشیار عضو سابق هیأت مدیره انجمن سفالگران ایران، عضو هیأت انتخاب ششمین دوسالانه سفال و سرامیک ملی ایران در سال ۱۳۸۸، عضو هیات انتخاب نهمین و داور دهمین دوسالانه سفال و سرامیک ملی ایران در سال ۱۳۹۰ و عضو شورای هنری هشتمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجردر سال ۱۳۹۴ نیز بوده است.
نهمین جشنواره بین المللی هنرهای تجسمی فجر با حمایت دفتر هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همکاری موسسه توسعه هنرهای تجسمی معاصر و همچنین میزبانی موزه هنرهای معاصر تهران و فرهنگسرای نیاوران ۳ تا ۳۰ بهمن ماه در تهران برگزار می شود.
نظر شما