دستگاه هسته ای تشخیص سرطان در انتظار بودجه ۲ ارگان دولتی

به گزارش خبرنگار مهر، چند سالی می شود که تشخیص سرطان به واسطه یک دستگاه در دنیا مورد توجه قرار گرفته است. چنین دستگاهی در کشورهای خارجی ساخته شده و به سایر کشورهایی که دانش فنی آن را ندارند صادر شده  است.

تا کنون تنها ۲ نمونه دستگاه تشخیص سرطان به ایران وارد شده است. اما محققان ایرانی همواره در صدد آمدند تا با کسب دانش فنی، چنین دستگاهی را بسازند تا دیگر نیازی به واردات آن به کشور نباشد.

طراحی و تولید سیکلوترون ۱۰ مگا الکترون ولت (۱۰ میلیون الکترون ولت)، در  بسیاری از کشورها از جمله ایران مورد توجه قرار گرفته است. از این رو محققان در صدد طراحی و ساخت این دستگاه در کشور هستند. کاربرد گسترده سیکلوترون که یک شتابگر هسته ای است، تشخیص بیماری ها به ویژه سرطان است و طراحی  و ساخت آن در کشور می تواند باعث صرفه جویی ارزی شود.

در همین راستا، طراحی و ساخت دستگاه سیکلوترون کوچک یا همان دستگاه تشخیص سرطان  ۵ سال گذشته در قالب یک طرح کلان ملی توسط شورایعالی عتف به تصویب رسید. محققان دانشگاه امیرکبیر هم این طرح را از همان ابتدا مورد پیگیری قرار دادند.

کار اصلی این دستگاه تشخیص بیماری به ویژه سرطان است. تصویربرداری به روش PET یکی از روش های تشخیص است. در این روش تصویر با دقت و کیفیت بالا و نویز (اختلال) بسیار اندک در اختیار متخصصان بیمارستانی قرار می گیرد.  این روش تشخیصی، قادر به تهیه و ارائه اطلاعات داینامیک است به طوریکه برای مثال، اگر بیمار در کما باشد تصویربرداری PET به ما نشان می دهد که فرد بیمار شاد یا غمگین است و اینکه در چه شرایطی دارد.

برای انجام تصویربرداری به روش PET باید یک نوع رادیو دارو به بدن فرد بیمار تزریق شود که این رادیوداروها توسط دستگاه سیکلوترون تولید می شود. این دستگاه به تولید داروی SDG می پردازد که بیمار مشکوک به سرطان با مصرف این دارو، آماده تصویربرداری PET برای تشخیص بیماری می شود.

از آنجا که نیمه عمر رادیو داروهایی که تولید می شود بسیار کوتاه است، دستگاه سیکلوترون حتما باید در بیمارستان باشد تا بتواند در کنار دستگاه PET قرار گیرد و در زمان نیاز، رادیو دارو را در همان جا تولید و برای مصرف عرضه کند به همین دلیل تولید آن در کشور ضروری است.

دکتر حسین آفریده، مجری این طرح کلان ملی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: تاکنون برای طراحی، طراحی مهندسی و بخشی از ساخت سیکلوترون سه میلیارد تومان دریافت کرده ایم و این بودجه از سوی شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری تامین شده است.

وی با بیان اینکه  قراردادهایی برای ساخت قطعات سیکلوترون منعقد کرده ایم، اظهار داشت: اما این قراردادها به مرحله اجرایی نرسیده اند زیرا آنها باید پولی دریافت کنند تا خدمات ارائه دهند.

آفریده با تاکید بر اینکه سازمان انرژی اتمی که سفارش دهنده این دستگاه است هنوز مبلغی را برای ساخت اختصاص نداده است، گفت: همچنین وزارت بهداشت که بهره بردار این طرح محسوب می شود نیز همانند سازمان انرژی اتمی هنوز حمایتی از این طرح نکرده است.

وی با بیان اینکه تا کنون ساخت سیکلوترون ۷۰ درصد پیشرفت داشته است، عنوان کرد: اگر بودجه هایی که باید سازمان انرژی اتمی و وزارت بهداشت به این طرح بدهند، اختصاص بیابد، می توانیم طرح را ۶ ماه پس از دریافت بودجه تحویل دهیم.

مجری طرح کلان سیکلوترون با بیان اینکه در صورت دریافت بودجه کامل می توانیم نیاز کشور را برطرف کنیم، خاطر نشان کرد: اگر بودجه این طرح تامین می شد، خیلی زودتر از اینها طرح را به اتمام رسانده بودیم؛ اما به دلیل عدم بودجه طرح متوقف مانده است و به پایان رسیده بود.

وی با تاکید بر اینکه اگر در حال حاضر هم سازمان انرژی اتمی و هم وزارت بهداشت ۷ میلیارد تومان را به طرح اختصاص دهند، طرح را به پایان می رسانیم، گفت: هم اکنون طرح متوقف بوده و پیمانکار منتظر دریافت پول است.