جشنواره رنگ و طعم بر سفره گیلانی/غذاهایی که خاطره ساز می شوند

خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها: بخش مهمی از جذابیت‌های استان گیلان برای گردشگران در تعدد غذاهای این استان تعریف می‌شود. غذاهایی که علاوه بر عطر و طعم بی‌نظیر، به دلیل بهره بردن از مواد اولیه سالم، مقوی و عموماً با سرمنشاء گیاهی، خوراکی سالم و لذیذ برای اهالی این استان و همچنین گردشگران محسوب می‌شود. تنوع این غذاها در استان گیلان به حدی است که بیش از ۶۰ نوع غذا صرفا مخصوص زمستان و بیش از ۱۷۰ نوع غذا تنها در شهر رشت مرکز این استان شناسایی و به عنوان تنها شهر خلاق خوراک‌شناسی کشور از طرف یونسکو معرفی شده است.

همچنین از بین انواع غذاهای گیلانی، مرغ ترش، اناربیج، باقلا قاتق، میرزا قاسمی و زیتون پرورده و چند غذای محلی دیگر تا به حال به ثبت ملی نیز رسیده‌اند.

البته نه تنها در رشت که در بسیاری از دیگر نقاط گیلان، علاوه بر بهره گیری از انواع گیاهان رایج در کشور و همچنین گیاهان محلی، تنوع منابع پروتئینی نیز مجموعه‌ای بی‌نظیر از طعم‌های مختلف را به وجود آورده است.

استفاده از انواع منابع گوشتی شامل اردک، چنگر، خوتکا، ترنگ و انواع ماهی در طبخ غذاها، تنوع چشمگیری به انواع خوراک‌ها بخشیده که این امر خود به عنوان یکی از جاذبه‌های دوست داشتنی این استان محسوب می‌شود. همچنین تعدد شیرینی‌های محلی و سوغات این استان باعث شده تا سبد هیچ گردشگری از گیلان خالی برنگردد.

از معروف‌ترین غذاهای گیلان می‌توان به میرزاقاسمی، کباب ترش، مرغ ترش، باقلاقاتوق، اناربیج، فسنجان گیلانی، لونگی، خورشت آلو (شیرین قاتوق)، ترش شامی، شیش انداز، واویشکا، ماهی شکم پر، ترش تره و سیر قلیه اشاره کرد.

همچنین زیتون، زیتون پرورده، بورانی بادمجان، سیر ترشی و انواع ترشی، کال کباب و اشپل و باقالی و گردو متداول‌ترین پیش غذاها و مزه‌ها در کنار غذا محسوب می‌شوند. کاکا، رشته خشکار،‌تر حلوا، حلوای گزنه و... نیز از معروف‌ترین دسرهای گیلانی است.

علاوه بر این، چای لاهیجان و برنج شهر به شهر و روستا به روستای گیلان از مهم‌ترین سوغات‌های خوراکی گیلان محسوب می‌شوند. اگرچه انواع ماهی نیز در گیلان به عنوان سوغات استان به گردشگران معرفی می‌شود اما بادام زمینی آستانه اشرفیه، پنیر سیاهمزگی، کلوچه سنتی فومن، کلوچه صنعتی لنگرود و لاهیجان، روغن زیتون رودبار، از مهم‌ترین سوغات گیلان نیز محسوب می‌شوند.

میرزا قاسمی

این خوراک گیلانی که معمولا به عنوان پیش غذا مصرف می شود، یکی از شناخته شده ترین خوراک های این استان در بین مردم سایر استان ها است و در صدر فهرست سفارش غذای گردشگران قرار دارد.

میرزا قاسمی از بادمجان کبابی، گوجه، سیر و تخم مرغ تشکیل شده و به دلیل طبخ آسان و سریع، یکی از معمول ترین خوراک های نشاکاران در فصل کاشت، داشت و برداشت برنج بوده است.

ماهی شکم پر

همجواری گیلان با دریا و رونق صیادی در این استان، گیلان را به یکی از پرمصرف ترین استان های کشور در زمینه مصرف ماهی تبدیل کرده است.

انواع ماهی های کپور، کفال، سفید، کولی، آزاد و ....زینت بخش سفره گیلانیان بوده و عطر و بوی دلچسبی به این سفره ها داده است.

ماهی شکم پر نیز که یکی از غذاهای گیلانی است، یکی از انواع طبخ ماهی سفید به شمار می آید که مواد تشکیل دهنده داخل شکم ماهی را سیر، رب انار، گردو و سبزی های محلی شامل چوچاق، خالی واش، گلپر و... تشکیل می دهد.

ترشی رب انار و عطر سبزی های محلی، طعم بی نظیری به این غذا داده است.

کباب ترش

کباب ترش یکی از لذیذترین انواع کباب در بین غذاهای گیلان است. انواع کباب چنجه، دوش، جوجه ترش و...در کنار کباب ترش، تنوع خوبی از انواع کباب ها را به وجود آورده که می تواند پاسخگوی هر سلیقه ای باشد.

برای تهیه این کباب لذیذ تکه های گوشت گوساله را در ترکیب رب انار ترش، گردو و سبزی جات معطر محلی خوابانده و پس از اینکه مواد به خورد گوشت رفت، کباب می کنند.

کباب ترش در کنار کته، اشپل، باقالی، گردو و انواع ترشی، از غذاهای محبوب مردم گیلان است که امتحان کردن آن به گردشگران توصیه می شود.

اَناربیج

انار بیج از انواع خورش های محلی گیلانی است که طرفداران زیادی در بین گردشگران دارد. این خورش ترکیبی از گردو، رب انار، سبزی جات محلی و کوفته های گوشت ورز داده شده با سبزیجات است.

این غذا یکی از انواع متنوع خوراک در غرب گیلان است و زنان رشتی یکی از بهترین طبخ کنندگان این خورش هستند.

تُرش تَره

این غذا که در طبقه خورش ها گیلانی قرار دارد، خوراکی مناسب برای افرادی است که در رژیم غذایی خود ممنوعیت استفاده از گوشت دارند. ترکیب سبزیجات به کار رفته در این غذا (اسفناج،تره، جعفری، گشنیز، کمی نعناع و شنبلیله) در کنار سبزیجات محلی(ترش واش، وارمبو و چوچاق) علاوه بر تأمین مقادیر زیادی از آهن، عطر و بویی بی نظیر به این خورش گیلانی داده است.

همچنین استفاده از آب نارنج به عنوان چاشنی این غذا، ترشی مطبوعی را در آن ایجاد کرده که سرو آن را به لذتی خاطره انگیز همراه می کند.

در گیلان این خورش عموما به همراه کته و انواع ماهی به ویژه کولی سرو می شود.

زیتون پَرورده

ترکیب زیتون بی‌هسته به همراه گردوی ساییده شده، سیر، سبزیجات محلی معطر شامل (خالی واش و چوچاق) دانه یا آب انار و مقداری رب انار، طعم بی‌نظیر زیتون پرورده را درست کرده که یکی از پرطرفدارترین سوغاتی‌های استان گیلان محسوب می‌شود.

کالِ کباب

کال کباب یکی دیگر از چاشنی های اشتها آور گیلانی است که از بادمجان، آب انار ترش، سبزیجات معطر محلی، سیر و مغز گردو درست می‌شود.

هرچند کال کباب را با کته و ماهی شور هم سرو می‌کنند ولی در حال حاضر مصرف این خوراک بیشتر به صورت چاشنی در کنار سایر غذاهای گیلانی است.

انواع ترشی

ترشی یکی از اجزای لاینفک سفره های گیلان است. کدبانوان با سلیقه این استان با بهره گیری از مواهب طبیعی فراوانی که در اقلیم این استان وجود دارد، چاشنی های فراوانی را برای انواع غذا تهیه می کنند که پر تنوع ترین آنها ترشی است.

سیر ترشی، بادمجان شکم پر، ترشی یلل مایسی، هفته بیجار و... تنها تعداد اندکی از انواع و اقسان ترشیجاتی است که گیلانیان برای پذیرایی بر سر سفره هایشان می گذراند.

در این میان سیر ترشی به دلیل برخورداری از خواص دارویی و خاصیت ضد رطوبت بودن، از محبوبیت بیشتری در بین مردم گیلان برخوردار است چرا که علاوه بر خوشمزگی، خوردن آن تأثیر زیادی در جلوگیری از ابتلا به بیماری های مفصلی به ویژه روماتیسم دارد.

رشته خوشکار

رشته خوشکار که شیرینی مخصوص منطقه طاهر گوراب در اطراف صومعه سرا است، از لایه مشبک شکلی به نام رشته که مخلوطی از آرد برنج و شیر است تشکیل شده که داخل این لایه مشبک را با مخلوطی از گردو، شکر، انواع ادویه مانند (جوزهندی، می‌خک، دارچین و...) پر می‌کنند و سپس در روفن سرخ کرده و مقداری شهد روی آن می‌ریزند.

این شیرینی در ایام ماه مبارک رمضان مشتریان زیادی دارد.

هرچند در این گزارش مجالی برای معرفی کل غذاها، شیرینی‌ها و سوغات گیلان نیست اما بی‌شک تنوع غذایی معرفی شده از استان می‌تواند جاذبه‌ای دو چندان به گیلان بدهد.