به گزارش خبرنگار مهر، محمد امین قانعی راد در نشست هم اندیشی «ابن خلدون و علوم اجتماعی؛ نگاهی انتقادی به روایت سیدجواد طباطبایی» که به همت پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد ابتدا بااشاره به اینکه سیدجواد طباطبایی به حق در این ۳۰ سال یکی از افرادی بوده است که برای به حرکت درآوردن اندیشه در ایران نقش بسزایی داشته است، گفت: از دهه شصت که کتاب های ایشان مطرح شد تا کنون فکر نکنم که یک غلط املایی در آثارش داشته باشد هرچند که ایشان به اساتید گفته است که به کلاس املا بروند. از آنجایی که رشته ایشان اندیشه سیاسی است و تا جایی هم که ما آشنایی داریم زیربنای اندیشه اش هم هگل است و در این کتاب هم مقایسه ای بین او و ابن خلدون دارد و می گوید هگل امر اجتماعی و نسبت آن را با امر سیاسی صورت بندی کرد درصورتیکه که ابن خلدون نتوانست این کا را بکند.
وی در ادامه گفت: به فرض مثال در مبحث عدالت اجتماعی می گوید که ابن خلدون آن را بر مبنای مفهوم جماعت قرار می دهد با توجه به ان دوگانه تونیسی (کامیونیتی و سوسایتی) درک طباطبایی این است که ابن خلدون نتوانسته است از مفهوم گمنشافت یا کامیونیتی فراتر برود. بنابراین به عصبیت که مبنای شکل گیری قبیله است می پردازد که نسبیت با مفهوم جماعت دارد. لذا نمی تواند یک مفهوم عدالت اجتماعی را مطرح کند که مبتنی برمفهوم جامعه باشد. به عبارت دیگر ابن خلدون درکی از مفهوم جامعه نداشته است، لذا نمی توان او را جامعه شناس دانست و در همان افق سنت باقی می ماند و این افق سنت نمی گذارد که شما به آن صورتبندی امر اجتماع برسید در صورتی که هگل به آن می رسد و خوب است که افرادی که می خواهند در راه امکان تفکر هستند به هگل بپردازند و اندیشه های او را جدی بگیرند و برعکس اندیشه های ابن خلدون را جدی نگیرند.
فایل صوتی این سخنرانی را در بالا می توانید بشنوید.
نظر شما