آزادی حلب مانند آزادی خرمشهر نبود/ خاطره عکس معروف شهید آوینی

به گزارش خبرگزاری مهر، این نمایشگاه که ساعت ۱۷ روز گذشته یکشنبه ۲۰ فروردین ماه با حضور احسان باقری مدیر خانه عکاسان ایران، مرتضی شعبانی عکاس، حسن شمشادی، فعال رسانه ای و هنرمندان و اهالی رسانه در حوزه هنری افتتاح شد.

احسان باقری مدیر خانه عکاسان ایران، در ابتدای این مراسم در سخنانی کوتاه ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهید مرتضی آوینی در سالروز شهادتش گفت: شهید آوینی از جمله چهره های شاخصی بود. امیدوارم راه این شهید بزرگ را ادامه دهیم. به یاد دارم آخرین عکس شهید آوینی همان عکس معروفش رو به دوربین یک هفته قبل از شهادتش توسط آقای شعبانی گرفته شده است.

وی در بخشی دیگر از سخنانش با اشاره به برگزاری نمایشگاه «حلب آزاد شد» در هفته هنر انقلاب توضیح داد: برگزاری چنین نمایشگاهی علاوه بر نمایش مفاهیم هنری و مجموعه‌ ی از تصاویر دلیلی است که بتوانیم در کنارش به نکات مهم دیگری بپردازیم. در نمایشگاه پیش رو عکس هایی دیده می‌شود که پس از آزادسازی شهر حلب گرفته شده است.

مرتضی شعبانی نیز در این مراسم ابتدا درباره شرایط پیش آمده برای عکاسی در حلب توضیح داد و بیان کرد: یک روز یک شنبه بود که متوجه شدیم قرار است مسلحین، شهر حلب را ترک کنند. راستش شاید اکثر دوستان مرا به عنوان مستندساز بشناسند؛ چون حداقل طی این سال ها کار عکاسی خیلی کم انجام داده ام. در روز آزادی حلب یک تیم تقریبا ۶ نفره تشکیل دادیم و با سه فیلم بردار خوب به سمت سوریه رفتیم، در همان حین احساس کردم جای یک عکاس بین مان خالی است و با خود گفتم اتفاقی که رخ داده شاید دیگر تکرار نشود. بنابراین جسارت به خرج دادم و دوربین به دست گرفتم و بخشی از وقایع را پوشش دادم. راستش هیچ وقت قصد نداشتم نمایشگاه برگزار کنم اما لطف آقای باقری و دوستان موجب برپایی این نمایشگاه شد.

وی در ادامه به اهمیت آزادسازی حلب و تاثیرش بر عکاسی اشاره کرد و گفت: حلب یکی از مهم ترین شهرهای سوریه است. اکثر دوستان تصوری که از این شهر داشتند این بود که این شهر به طور کامل در اختیار گروهک های تروریست بود در حالی که تنها ۵۰ درصد حلب در اختیار آن ها بود و ۵۰ درصد دیگر هیچ وقت به دست تروریست ها نیفتاد. اکنون تصاویری که شما می بینید تصاویری هستند که شهر کاملا تخریب شده است و مردم با وجود شرایط نامساعد و خانه های تخریب شده به خانه هایشان بازگشتند. اهمیت این اتفاق شاید مجموعه ای از تروریست ها بودند که بر این باور بودند می‌توانند حلب را حفظ کنند و به اهداف سیاسی شان برسند بنابراین آزادی حلب معادلاتشان را برهم ریخت.

این عکاس همچنین در پاسخ به اینکه در مدت زمانی که در شهر حلب حضور داشت، چقدر پوشش تصویری از طریق رسانه ها صورت می گرفت، بیان کرد: در آن مقطع از کشور ایران تنها شبکه افق و خبرگزاری صداوسیما حضور جدی داشتند و گزارش های خوبی هم ارسال کردند اما شبکه های دیگر از کشورهایی مثل لبنان، فلسطین و حتی ترکیه هم حضور داشتند و پوشش تصویری می دادند اما عکاس و مستندساز کمتر به چشم می خورد. من در آن مقطع عکاس ندیدم اما سه چهار تیم مستندساز هم آنجا بودند. قطعا ما به جبهه مقابل دسترسی نداشتیم و نمی دانستیم آن ها چه می کنند. بنابراین هیچ پوشش تصویری نداشتیم. اگر هم خبری از آن طرف می رسید از طریق تلگرام بود وگرنه خبر رسمی خیلی کم داشتیم و یا اینکه از طریق شبکه های معارض بود.

شعبانی در پایان صحبت هایش خاطره ای که از شهید آوینی در عکاسی داشت، اشاره کرد و گفت: مرتضی آوینی عموما نمی گذاشت از او عکس  بگیریم، یا شکلک درمی آورد و یا با دست علامت پیروزی را به دوربین نشان می داد و عکس ها را خراب می کرد. یادش به خیر، روز سیزده بدر بود؛ دقیقا یک هفته قبل از شهادتش غروب روز جمعه که کارمان تمام شده بود. چون برای تهیه مستندی به فکه رفته بودیم و می خواستیم به تهران برگردیم که من درخواست کردم از دوستان یک عکس دسته جمعی یادگاری بگیریم، در همان حین به شهید آوینی اشاره کردم که می خواهم عکس تکی  بگیرم. شهید آوینی دستش را به حالتی گرفت و گفت اگر عکس حجله ای می اندازی بگیر و من هم قبول کردم. دقیقا هم همین اتفاق افتاد. 

حسن شمشادی، فعال رسانه ای نیز در سخنانی کوتاه درباره اینکه با توجه به انتخاب نام نمایشگاه مبنی بر حلب آزاد شد، در مقایسه با آزادی خرمشهر که شادی در چهره مردم آشکار بود، چهره مردم حلب همچنان غمگین است؛ بنابراین بهتر نبود در انتخاب نام نمایشگاه عکس بیشتر دقت می شد، توضیحاتی ارائه داد.

شمشادی ضمن گرامیداشت یاد شهید مرتضی آوینی گفت: بحران سوریه در مقایسه با خرمشهر پیچیدگی و درهم تنیدگی هایی داشت. ضمن اینکه بخش اعظمی از تروریست ها سوری بودند و با خانواده هایشان آنجا زندگی می کردند. شما حساب کنید بعد از این همه سختی و چهار سال آوارگی که همه جا کاملا تخریب شده بود، طبیعتا شادی در این صورت ها دیده نمی‌شود. البته گفته شده که چند روز پس از آزادی حلب مراسم رسمی برگزار شد و مردم شادی خاص خودشان را کردند.

وی همچنین عنوان کرد: آزادسازی حلب روند معادلات تروریست ها را برهم زد و در نهایت آزادی این شهر ورق را برگرداند. طبیعتا مثل همه جنگ ها در جنگ سوریه هم آنچه که تاثیرگذارتر از هر موشک، بمب و خمپاره ای است، کاری است که عزیزان عکاس و خبرنگار انجام می دهند و به ثبت وقایع تاریخی می پردازند. هرکسی نمی تواند در این مسیر موفق باشد و فعالیت رسانه ای از عهده هرکسی برنمی آید.

نمایشگاه عکس «حلب آزاد شد» مرتضی شعبانی از امروز، ۲۱ فروردین ماه به مدت ۹ روز در حوزه هنری برپاست.