به گزارش خبرنگار مهر، رمان «تو به اصفهان باز خواهی گشت» رمانی ایرانی است که با محوریت مهاجرت لهستانی‌ها از سیبری به خاک ایران نوشته شده است.
انصافی در گفتگو با مهر در پاسخ به این سؤال که چرا این موضوع را برای اولین رمانش انتخاب کرده، گفت: سال ۸۷ یا ۸۸ در جشنواره سینما حقیقت مستندی دیدم با موضوع قبرستان لهستانی‌ها در بندر انزلی. چون بدون برنامه‌قبلی و از میانه‌های آن فیلم در سالن حضور پیدا کردم متوجه نشدم نام فیلم و کارگردان چیست. اما موضوع حضور لهستانی‌ها در ایران ذهنم را مشغول کرد و درباره‌اش تحقیق و مطالعه کردم، رخدادی سیاسی در بستر جنگ جهانی دوم که بر زندگی چند نسل از لهستانی‌ها و ایرانیانی که با آن‌ها در ارتباط بودند تاثیرگذار بود. این موضوع به عنوان سوژه‌ای دراماتیک نقش بست و ماند در ذهن من تا سال ۹۲ که تصمیم گرفتم رمانی بنویسم با این محوریت. در جریان تحقیق و مطالعه برای رمانم بودم که فهمیدم نام آن فیلم «گورستان بی‌نام» بود و کارگردانش نصیر درویشوند. من کار نگارش رمان را اواسط سال ۹۳ به پایان بردم و به ناشر تحویل دادم. اما ناشر چاپ آن را به اواخر سال ۹۵ موکول کرد.
این نویسنده در پاسخ به این پرسش که در زمان نوشتن این رمان با چه چالش‌هایی روبه‌رو بودید، گفت: درباره مهاجرت لهستانی‌ها از خاک شوروی به ایران، علی‌رغم تبعات سیاسی و اجتماعیِ بسیار زیادی که این رویداد داشته، منابع اطلاعاتی بسیار محدودی، در حد یکی دو کتاب، به زبان فارسی وجود دارد. دلیلش هم ضعف تاریخی در ثبت و ضبط رویدادهای اجتماعی است. این محدودیت، نوشتنِ رمانی را که قرار است داستانش را در بسترِ حوادث تاریخی روایت کند، دشوار می‌کند. برای همین در هنگام نگارش این رمان مجبور شدم به منابعی که به زبان انگلیسی در اینترنت وجود دارد مراجعه کنم. جالب این‌که اغلب منابع انگلیسی موجود در اینترنت هم به کلیت ماجرا پرداخته بودند و جز چند خاطره از مهاجران لهستانی، که تازه اغلبشان مدت‌زمان کمی را در ایران سپری کرده بودند، چیز زیادی دستگیرم نشد. در کنار هم چیدنِ اطلاعاتی که ذره‌ذره از این‌سو و آن‌سو جمع می‌کردم و آماده کردن بستری برای شخصیت‌ها و ماجراها، آن‌گونه که در خدمتِ جهانِ داستانیِ من باشند، بزرگترین چالش من هنگام نوشتن این رمان بود.
او در ادامه افزود: البته صرفِ جزئیات دقیق تاریخی ، یک رمان را واجد ارزش نمی‌کند. جزئیات تاریخی یک رمان اگر در خدمت اندیشه مستقر در جهانِ رمان نباشند مجموعه‌ای از اطلاعات بی‌مصرف‌اند که به هیچ دردی نمی‌خورند. در رمان «تو به اصفهان بازخواهی گشت» این گذشته تاریخی، حضوری پررنگ و تاثیرگذار در اکنونِ شخصیت‌ها دارد، هفتاد سال پیش با حمله آلمان و شوروی به لهستان جنگی در آن‌سوی دنیا آغاز شده که زندگی چند نسل را در این‌سوی دنیا تحت تاثیر قرار داده است.
رمان «تو به اصفهان بازخواهی گشت» با ورود دختری لهستانی به نام الیزا به دانشگاه تهران و دیدار با یکی از استادان دانشکده ادبیات برای دریافت مشاوره برای پایان‌نامه‌اش آغاز می‌شود، اما با پیشرفت داستان متوجه می‌شویم پایان‌نامه فقط یک بهانه بوده و الیزا در جست‌وجوی مادربزرگش است که در سال ۱۳۲۱ همراه با هزاران نفر از لهستانی‌ها از طریق بندر انزلی به ایران آمده و ماندگار شده است.
این رمان در مجموعه «قفسه آبی» نشر چشمه، در ۲۷۶ صفحه، به قیمت ۲۳۰۰۰ تومان و با شمارگان ۱۰۰۰ نسخه منتشر شده است.
مصطفی انصافی متولد ۱۳۶۶ است. تحصیلاتش را در رشته مهندسی عمران - سازه در مقطع کارشناسی ارشد به پایان رسانده، اما به خاطر علاقه زیادی که به ادبیات دارد سال‌هاست می‌نویسد. داستان‌های کوتاه او در تعداد زیادی از جشنواره‌ها و جوایز ادبی نامزد یا برگزیده شده‌اند. انصافی علاوه بر داستان‌نویسی گه‌گاه با مجلات و روزنامه‌ها همکاری می‌کند. او سردبیر سایت ادبی ۵۱ نیز هست.
نظر شما