دعا در حق یکدیگر به استجابت نزدیکتر است/ قدر؛ شبی برای بخشش همه

آیت الله میرعظیمی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره سوره مبارکه قدر و نزول قرآن در این شب اظهار داشت:  آیات قرآن به صراحت بیان می‌کند که تمام قرآن مجید در ماه مبارک رمضان نازل شده است و انتصاب نزول به خداوند با صیغه متکلم مع الغیر با مفهوم جمع، دلالت بر عظمت آن دارد. نزول قرآن در شب قدر که شب تعیین و تصویب مقدرات الهی است دلیل دیگری بر سرنوشت ساز بودن این کتاب بزرگ آسمانی است.

وی در ادامه گفت: طبق نظر محققان قرآن شامل دو نزول است؛ نزول تدریجی که در مدت بیست و سه سال در دوران نبوت انجام شد و نزول دفعی که در یک شب تمام قرآن بر قلب پیامبر یا بیت المعمور یا از لوح محفوظ به آسمان دنیا، نازل گردید و از طرفی برخی لیلة القدر را آغاز نزول قرآن می‌دانند و مسلمانان بر این اعتقادند که طبق صریح آیه شب قدر، بهتر از هزار ماه است که نشان دیگری بر عظمت این شب است.

شبی برای بخشش همه

این استاد حوزه علمیه قم با بیان این که شبی با این همه برکات الهی باید بهترین باشد عنوان کرد: شبی که در آن قرآن نازل می‌شود، عبادت و احیاء در آن معادل هزار ماه است، خیرات و برکات در آن شب نازل می‌شود، رحمت خاص خداوند شامل حال بندگان می‌شود و فرشتگان و روح نازل می‌شود؛ باید هم بهترین شب سال باشد، همان‌گونه که آیه شریفه می‌گوید: شبی آکنده از سلامت و خیر و رحمت است تا طلوع صبح و شبی است که فرشتگان پیوسته به یکدیگر یا مؤمنان سلام می‌کنند و به حضور پیامبر و جانشین معصومش می‌رسند و سلام عرضه می‌دارند.

وی با بیان روایتی عنوان کرد: امام باقر (ع) در روایتی می‌فرماید «شب قدر شبی است که فرشتگان در گرد ما دور می‌زنند» که این مطلب تأکید بر این موضوع دارد که عظمت امّت محمد بسیار زیاد است که همان فرشتگانی که بر ابراهیم خلیل به یکبار وارد شدند و آتش را سرد کردند، این بار بر امّت محمد هرساله در شبی خاص وارد می‌شوند که بیان و عقل از درک عظمت آن عاجز است و خداوند خود می‌فرماید که «و تو چه میدانی که چه شبی است».

آیت الله میرعظیمی با اشاره به اینکه زمینه توجه و عنایت الهی را افراد خودشان برای خود فراهم می‌کنند تأکید کرد: برخی معتقدند جمیع مقدرات برای تمام سال در آن شب تعیین می‌شود و برخی اعتقاد دارند برای هر کس آن مقدر می‌شود که لایق آن است یعنی به زمینه‌هایی که هر کس برای خود فراهم کرده توجه می‌شود و هر کس نصیبی می‌گیرد که این مسئله تأکیدی بر اختیار انسان است.

وی افزود: این شب، شبی است که دارای قدر و شرافتی عظیم است که قرآن با تمام قدر و منزلتش بر رسول گرامی، به وسیله فرشته صاحب قدر نازل می‌گردد.

قطعیت وجود شب قدر در ماه رمضان

این استاد حوزه علمیه قم در مورد تعیین دقیق این شب گفت: در این مورد اقوال بسیار است که شب هفدهم، نوزدهم، بیست و یکم، بیست و سوم، بیست و هفتم و بیست و نهم در تفاسیر ذکر شده است اما مشهور دهه آخر ماه رمضان و شب بیست و یکم یا بیست و سوم است که باز روایات تأکید بر شب بیست و سوم دارند، امام صادق (ع) در روایتی شب نوزدهم را شب مقدرات، شب بیست و یکم را شب تحکیم مقدرات و شب بیست و سوم را امضاء مقدرات می‌داند و یکی از دلایل ذکر شده برای مخفی بودن شب قدر، اهمیت قائل شدن به همه این شب‌ها است و امام صادق (ع) در جواب شخصی که اصرار بر تعیین دقیق شب قدر داشت فرمودند؛ دو شب «بیست و یکم و بیست و سوم» چه آسان است برای آنچه می‌خواهی.

وی در ادامه تصریح کرد: روایات و کلمات سوره قدر نشان می‌دهد که این شب مخصوص زمان نزول قرآن و منحصر به عصر حضرت محمد صلی الله علیه و آله نیست، بلکه همه‌ساله تا پایان جهان ادامه دارد و مفهوم استمرار و دوام کاملأ واضح است و اختصاص شب قدری که بهتر از هزار ماه است برای امّت پیامبر، موهبتی است که خداوند به احدی از امّت‌های پیشین عنایت نکرده است.

تثبیت، تقدیر، امضاء در سه شب قدر

 آیت الله میرعظیمی با اشاره به شب توبه و انابه و زاری به درگاه خداوند ادامه داد: تصریح به شب بودن در قدر دلالت بر این معنا دارد که باید بیدار بود، عبادت کرد، توبه کرد، خود سازی نمود و نباید در چنین رویداد مهمی خوابید و غافل شد و باید از تمام لحظات آن استفاده کرد زیرا عبادت در شب، رنگ و بوی دیگری از اظهار بندگی دارد، در شب قدر همه بیدارند و همان کاری را انجام می‌دهند که مؤمنان در طول سال انجام می‌دهند و مؤمن و عاصی با توجه به صاحب مقدرات، یک کار مشترک انجام می‌دهند و احیاء می‌دارند.

ولایت ائمه با سوره قدر

وی افزود: روز قدر نیز مانند شب آن بسیار مهم است و توجه به دعاها و اعمال مخصوص و مشترک هر شب از شب‌های قدر به ما نشان می‌دهد که ائمه ما در غالب این دعاها و اعمال، بهترین حالات و مناسب‌ترین احوال را خواستار بودند که باعث هدایت درست و ایجاد انگیزه در طلب بهترین‌ها از زبان بهترین مخلوقات برای ما می‌شود، روش و منش و خواست و دعای امامان همواره هدایت گر بوده و هست و به ما می‌آموزد که چه انجام بدهید و چه بخواهید و چگونه بخواهید تا سعادتمند شوید و زودتر در مسیر درست بیفتید و همچنان راه مستقیم را طی کنید که همانا اهدنا الصراط المستقیم بهترین خواسته‌ای است که می‌توان از خداوند خود خواست چرا که راه دنیا پر پیچ و خم و گمراه کننده است. 

آیت الله میرعظیمی در پایان با دعای؛ پروردگارا به‌حق عظمت این شب‌ها، امام زمان ما را برسان و مهر رضایت ایشان را برنامه اعمال ما منقوش بفرما و خواسته اول همه ما تسریع در ظهور صاحبمان است که در این شب‌ها به لطف و مرحمت خود مقدر بفرما، خاطرنشان کرد: دعا در حق همدیگر به استجابت نزدیکتر است و لذا نه تنها در حق دوستان بلکه در حق مسلمانان و بندگان خدا، برای رفع گرفتاری‌ها و حوائج دعا کنیم.