آزمایش موشکی کره شمالی و سناریوهای پیش روی آمریکا

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل- فرهاد همتی: در ادامه صف‌آرائی‌های نظامی در شبه جزیره کره، ۱۳ تیر ماه ۹۶ کره شمالی جدیدترین موشک خود را آزمایش کرد. این موشک که از آن به عنوان سیزدهمین موشک پیونگ یانگ در سال ۲۰۱۷ یاد می شود، اولین موشک قاره پیمای کره شما لی است که در سالگرد استقلال آمریکا با موفقیت آزمایش شد. اکنون با آزمایش مو شک قاره پیمای پیونگ یانگ، آمریکا با چه سناریوهایی در منطقه روبرو است؟ اولین آزمایش قاره پیمای پیونگ یانگ چه تاثیری در فرایند بحران شبه جزیره کره به همراه خواهد داشت؟

*سناریوهای آمریکا در قبال بحران شبه جزیره کره

۱- برخورد سخت یا نظامی با کره شمالی:

به اعتقاد اغلب کارشناسان سیاسی اگر چه آمریکا از توان نظامی لازم برای حمله به کره شمالی برخوردار است اما از اراده سیاسی لازم برخوردار نیست چرا که اعمال این گزینه در شبه جزیره کره از سوی مقامات آمریکا یی با پیامدهای غیر قابل جبرانی روبرو است. از این منظر گزینه نظامی آمریکا در بحران شبه جزیره کره به دلایل زیر با شک و تردید همراه است:

الف- در حال حاضر، جامعه جهانی با سیاست های تهاجمی و جنگ افروزانه آمریکا ضد کره شمالی همراه نیست و روسیه و چین هم به عنوان دو ابرقدرت منطقه از کره شمالی حمایت می کنند.

ب- نکته دیگر اینکه، هزینه جانی و مالی جنگ آمریکا در شبه جزیره کره بسیار بالا خواهد بود. حمله احتمالی آمریکا به کره شمالی ممکن است پیامدی جز اتحاد دوکره نداشته باشد که ژاپن و کره جنوبی مخالف آن هستند. کره جنوبی و ژاپن دو متحد آمریکا به شدت در برابر هرگونه جنگ آسیب پذیرند. حدود یکصد هزار نیروی آمریکایی مستقر در ژاپن و کره جنوبی، توان جنگ در شبه جزیره کره را ندارند. سئول پایتخت کره جنوبی که در ۴۰ کیلومتری مرز کره شمالی قراردارد در تیر رس توپخانه کره شمالی قرار دارد. در این بین توکیو پایتخت ژاپن هم در تیررس کامل موشک های کره شمالی قرار دارد، در این صورت هر گونه تحرک نظامی آمریکا در شبه جزیره کره، این دو کشور به عنوان خاکریز اول مورد تهاجم نظامی و موشکی کره شمالی قرار خواهد گرفت و به همین دلیل پیامد آن برای آمریکاو متحدان منطقه اش با هزینه های سیاسی – امنیتی روبرو است.

۲- افزایش فشارهای اقتصادی:

اکنون قوای بازدارنده کره شمالی، کار مهار این کشور را بسیار دشوارتر کرده استکره شمالی سه‌شنبه ۱۳ تیر ماه ۹۶ موشک قاره‌پیمای خود را با موفقیت آزمایش کرد و اکنون خاک آمریکا نیز در تیررس مستقیم این کشور قرار گرفته است. آمریکا مدت‌ها بود که با تحریم و تهدید قصد توقف برنامه موشکی کره را داشت اما اکنون قوای بازدارنده کره شمالی، کار مهار این کشور را بسیار دشوارتر کرده است. البته مریکا پیش نویس قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل را به چین ارائه داده است که خواستار اعمال تحریم های بیشتر علیه کره شمالی است. در واقع مقام های آمریکایی در تلاش هستند تا میلیون ها دلار منابع مالی ۸ بانک بزرگ بین المللی را به اتهام همکاری با شرکت های وابسته به کره شمالی توقیف کنند.

«بریل هاول» قاضی ارشد دادگاه فدرال واشنگتن خواستار توقیف اموال و دارایی های چند بانک بزرگ بین المللی از جمله «بانک آمریکا بی ای سی»، «بانک ملون کورپ نیویورک»، «سیتی گروپ»، «دویچه بانک ای جی»، «اچ اس بی سی»، «جی پی مورگان»، «استاندارد چارترد» و «ولس فارگو» شده است. این تلاشهای دولت آمریکا در حالی است که روسیه بارها اعلام کرده است که اعمال تحریم های بیشتر کمکی به حل مساله کره شمالی نخواهد کرد و در عین حال فشارهای اقتصادی سخت و بی‌رحمانه حتی با کمک چین نیز بعید است تلاش پیونگ‌یانگ را محدود کند.

۳-از سرگیری مذاکرات دوجانبه یا چند جانبه برای حل بحران شبه جزیره کره:

آنچه روشن است اینکه  چین و روسیه قدرت تعیین کننده در منطقه و سطح بین المللی هستند از دیدگاه آمریکا تنها چین و روسیه می توانند هرگونه اقدام جنون آمیز کره شمالی را کنترل کنند. در این میان پکن و مسکو اعلام کرده اند که راه حل سیاسی تنها راه حل بحران شبه جزیره کره است و در ازاء توقف رزمایش آمریکا در منطقه کره شمالی هم، برنامه موشکی و هسته ای اش را متوقف کند. البته روشن است که مساله کره شمالی بهانه آمریکا برای اعمال فشار بر چین است و به راحتی آن را پایان نمی دهد. کره شمالی  هم اعلام کرده است که ظرفیت هسته ای و موشکی این کشور قابل معامله نیست.

البته این خط قرمز کره شمالی بدان معنا است که کره شمالی برای تضمین امنیت خود چاره ای جز افزایش قدرت خود ندارد، از دیدگاه پیون یانگ آزمایش های موشکی وهسته ای کره شمالی عامل بازدارندگی در برابرآمریکا است. به همین دلیل پیونگ یانگ حاضر به معامله بر سر برنامه های هسته ای و موشکی خود نیست. البته چین این توان را دارد که از آمریکا برای کره شمالی تضمین امنیتی بگیرد. و در این بین کره شمالی هم  به دنبال کسب امتیاز امنیتی است.

روشن است که مساله کره شمالی بهانه آمریکا برای اعمال فشار بر چین است و به راحتی آن را پایان نمی دهداگر چه در شش ماه گذشته کا خ سفید به میز مذاکرات دو جانبه و شش جانبه نیامده است اما تغییر شرایط منطقه باعث خواهد شد تا آمریکا در نهایت این فرمول را بپذیرد. موضوعی که مطبوعات امریکایی نیز به آن اذعان دارند. نشریه امریکایی «آتلانتیک» در مطلبی تحت عنوان «نحوه کنار آمدن با جنگ‌افزارهای اتمی کره‌شمالی» با اشاره به چهار گزینه راهبردی فراروی دولت آمریکا برای مقابله با برنامه اتمی پیونگ یانگ در نهایت می نویسد: گزینه چهارم «پذیرش» است.

این گزینه‌ای است که کنار آمدن با آن از همه دشوارتر است. [در این گزینه] با اینکه کیم تسلیحاتی را که می‌خواهد بسازد، کنار می‌آییم و در عین حال به تلاش‌ها برای مهار جاه‌طلبی‌های وی ادامه می‌دهیم. هیچ کس قصد ندارد این سیاست را اعلام کند. هیچ رئیس‌جمهوری نیز به طور علنی و آشکار برابر کیم مجهز و مالک یک بمب اتمی تسلیم نمی‌شود اما دقیقاً همانطور که «جورج دبلیو بوش» [رئیس‌جمهور اسبق آمریکا] که بی‌سر و صدا با آزمایش اتمی پیونگ یانگ کنار آمد و دقیقاً همچون «باراک اوباما» رئیس‌جمهور قبلی امریکا که با صبری راهبردی با آزمایش‌های بعدی و پرتاب‌های موشکی کره‌شمالی برخورد کرد، «دونالد ترامپ» نیز احتمالاً خود را در وضعیتی مشابه خواهد دید، اگر گزینه جایگزین قابل تحمل وجودی داشت، از مدت‌ها پیش از آن استفاده می‌شد.

* آزمایش قاره پیمای کره شمالی  و «تغییر پارادایمی» منطقه

دستیابی کره شمالی به فناوری ساخت موشک‌های قاره‌پیما و چگونگی پاسخ به آن به موضوع جدید اختلاف میان آمریکا و چین تبدیل شده است. آشکار شدن اختلافات پکن و واشنگتن درباره بحران شبه جزیره کره در حالی است که آزمایش موفقیت‌آمیز موشک قاره‌پیمای کره شمالی به گفته شبکه تلویزیونی «سی‌ان‌ان» عامل «تغییر پارادایم» حاکم بر نقش پیونگ‌یانگ در منطقه شده است. اکنون این پرسش مطرح است که منظوراز «آزمایش موشکی قاره پیمای کره شمالی و تغییر پارادایمی» در منطقه چیست؟

کارشناسان سیاسی درباره «آزمایش موشکی کره شمالی و تغییر پارادایمی» در منطقه حداقل دو دیدگاه متفاوت را مطرح ساختند:

۱- برخی ناظران بر این باورند که «تغییر پارادایمی» در شبه جزیره  کره به این معناست که بعد از حدود شش ماه از سیاستهای تهاجمی ترامپ در قبال کره شمالی، آمریکا باید مواضع خود در قبال پیونگ یانگ را سخت تر نماید به بیان دیگر با گذشت شش ماه از سیاست های ترامپ در منطقه،  تغییر مواضع آمریکا در قبال پیونگ یانگ یک ضرورت راهبردی است و در غیر این صورت هیمنه این کشور در افکار عمومی  شکسته خواهد شد.

۲- در این میان برخی دیگر از کارشناسان تعبیر دیگری در مورد «تغییر پارادایمی» در  شبه جزیره کره دارند. به باور این کارشناسان «تغییر پارادایمی» در اینجا به معنی قابلیت ها  وظرفیت های هسته ای و موشکی کره شمالی است. به این معنی که در حال حاضر پیونگ یانگ از نظر فناوری موشکی و هسته ای به مرحله ای رسیده است که باید کاخ سفید بعد از چندین دهه سیاست های حذف و انکار، آنرا بپذیرد و درخط مشی و سیاست خارجی خود در قبال کره شمالی تجدید نظر نماید. و به عبارتی دیگر «تعامل» را جایگزین «تقابل» با پیونگ یانگ نماید. صرف نظر از اینکه کدام نگاه درست است، این سوال مطرح است که آمریکا در حال حاضر چه سناریوهایی در قبال کره شمالی دارد؟