انجمن قولی به پروژه یوز نداده/نمی‌توانیم کمک‌ها رابه دیگران بدهیم

مرتضی پورمیرزایی در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: موضوع دام در توران از ابتدای شکل‌گیری پروژه بین‌المللی حفاظت از یوزپلنگ آسیایی مطرح بوده است. انجمن به منظور حل بخشی از این معضل پروپوزالی به مبلغ ۹۲ هزار و ۶۹۴ یورو برای کمیته ملی IUCN در کشور هلند ارسال کرد. سرانجام در تاریخ ۲۰۱۴/۵/۱ انجمن موفق شد قراردادی به مبلغ ۸۵ هزار یورو با این نهاد امضا کند که ۸۰ هزار یورو از این مبلغ در همان زمان به مرور وارد ایران شده است. ۵ هزار یورو نیز بابت حسن انجام کار نزد کارفرما امانت مانده است.

وی درباره اینکه سرانجام این پول در ایران چه بوده است توضیح داد: این مبلغ در همان زمان و به محض ورود به ریال تبدیل شده است. با توجه به اینکه پول در چند قسط وارد ایران شده نرخ تبدیل متفاوت بوده است اما بطور متوسط این پول با نرخ ۳۳ هزار و ۹۶ ریال تبدیل شده و بنابراین مبلغ دریافت شده تا این لحظه در حدود ۲۶۴ میلیون تومان بوده است.

پورمیرزایی تأکید کرد: بخش کمی از پول در تلاش‌های اولیه پروژه هزینه شده اما بخش عمده پول به طور کامل در حساب انجمن موجود است و طبق پروپوزال برای خرید هزینه خواهد شد. ضمن این که طبق قرارداد ما اجازه نداریم به جز هزینه‌های اجرایی که در پروپوزال آمده است و مبلغی که برای خرید مشخص شده، هزینه دیگری کنیم.

پروژه از ابتدا با کمبود بودجه مواجه بوده است

مدیر پروژه خروج دام از مراتع یوز انجمن یوزپلنگ ایرانی ادامه داد: با توجه به تفاوت مبلغ درخواستی و دریافت شده پروژه از ابتدا با مشکل کمبود بودجه مواجه بوده است. بنا بر پروپوزال اصلی که در دو جدول مالی ریال و یورو تنظیم شده بود، انجمن تصمیم گرفت مبلغ کسری را از بخش هزینه‌های اجرای پروژه کسر کند و مبلغی که در پروپوزال اصلی برای خرید آغل تعهد داده شده بود را بدون تغییر بگذارد و برای تأمین هزینه‌های اجرا از دیگر منابع اقدام کند.

پورمیرزای تصریح کرد: پروپوزال مذکور بر اساس اطلاعات ارائه شده توسط اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان نگارش شده بود اما پس از آغاز به کار پروژه متأسفانه مبالغ خرید بالاتر از اطلاعات پیشین ابراز می‌شد که این تفاوت از دلایل متفاوت نشأت می‌گرفت. بنابراین با هماهنگی اداره کل حفاظت محیط زیست سمنان و پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی تصمیم بر آن شد که تا تأمین شدن کل مبلغ مورد نیاز انجمن اقدام به خرید نکند. دلیل این تصمیم عمدتا به‌دلیل تلاش برای جلوگیری از افزایش غیرواقعی قیمت سامانه‌ها انجام گرفت. طبق توافق مقرر شد تا سازمان حفاظت محیط زیست کسری بودجه خرید را که در حدود ۳۰۰ میلیون تومان بود را تامین کند.

وی افزود: اسفند ماه ۱۳۹۴ انجمن با توجه اینکه همچنان سهم سازمان تأمین نشده بود، تصمیم گرفت با تغییر رویکرد، اجرایی شدن هرچه سریعتر پروژه را پیگیری کند. به همین منظور شرایط مجدداً مورد بررسی قرار گرفت تا گزینه‌های احتمالی پیشروی پروژه استخراج شود. مکاتباتی با اداره کل حفاظت محیط زیست استان سمنان و اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان انجام گرفت تا گزارش آخرین ممیزی سامانه‌های عرفی دریافت شود. همچنین بصورت موازی مکاتبات و جلساتی با حامی مالی پروژه برگزار شد تا گزینه‌های مطرح شده امکان‌سنجی شوند.

توران در بلندمدت بیش از هر منطقه دیگری برای یوز حائز اهمیت است

مدیر پروژه خروج دام از مراتع یوز انجمن یوزپلنگ ایرانی گفت: با توجه‌ به پیچیدگی‌های ایجاد شده برای پروژه در منطقه توران و نگرانی انجمن و حامی مالی پروژه از شانس موفقیت در توران، پس از جمع‌بندی در جلسه مشترک تیم شکل‌گرفته در انجمن و با حضور نماینده حامی مالی مصوب شد امکان بررسی مناطق دیگر برای اجرای پروژه طی متممی در ادامه قرارداد اولیه برای انجمن مهیا شود. در خرداد ماه ۱۳۹۶ متمم به امضای دو طرف رسید و تیم جدید پروژه فعالیت خود را برای جذب منابع مالی جدید برای مطالعات اقتصادی ـ اجتماعی آغاز کرد. همچنین در این حین ارزیابی تمامی زیستگاه‌های یوز اعم از مناطق حفاظت شده و آزاد به عنوان هدف جدید پروژه در دستور قرار گرفت. پروژه در حال حاضر در این مرحله به سر می‌برد تا نقطه جدید مشخص شود.

پورمیرزایی در پاسخ به این پرسش که نگرانی‌ها در مورد موفقیت در توران چه بود گفت: توران زیستگاه حساسی است که در بلندمدت بیش از هر منطقه دیگری برای یوز حائز اهمیت است. هرگونه عدم رعایت ابعاد اجتماعی پروژه‌ها در توران می‌تواند تبعات جبران ناپذیری همچون اتفاقی که سال‌ها پیش برای خوش ییلاق رخ داد را به دنبال داشته باشد. با توجه به ارزیابی انجمن از وضعیت منطقه، مکاتبات و جلسات برگزار شده در سمنان، این موضوع به نگرانی اصلی حامی مالی و انجمن تبدیل شده بود. پول موجود پروژه کفاف خرید تمامی آغل‌های داخل پارک را نمی‌داد و بر اساس توافق انجام شده، به‌منظور جلوگیری از بالارفتن قیمت، خرید بخشی از آغل‌ها به صلاح نبود. همچنین مؤسسات همکار و پروژه حفاظت یوزپلنگ آسیایی پروژه‌هایی برای مدیریت دام در منطقه داشتند. این برنامه‌ها تلاش داشتند که ورود، خروج و تعداد سگ گله‌ها را مدیریت کنند که می‌توانست تا حدود نسبی مشکل دام راکاهش دهد.

وی تأکید کرد: وضعیت نگران کننده یوز، انجمن را از هرگونه تعلل برحذر می‌داشت. با توجه به اینکه در دیگر زیستگاه‌ها و گذرگاه‌های یوز در مناطق آزاد نیز مستثنیات و مستحدثات زیادی وجود دارند که آزادسازی آن‌ها می‌تواند برای یوز حائز اهمیت باشد.

انجمن قول همراهی و در اختیار گذاشتن پول پروژه را به کسی نداده است

مدیر پروژه خروج دام از مراتع یوز انجمن یوزپلنگ ایرانی درباره اینکه آیا طبق گفته‌های هومن جوکار مدیر پروژه حفاظت یوزپلنگ ایرانی مبلغ موجود در انجمن یوزپلنگ ایرانی به پول تهیه شده در کمپین یوز تا ابد اضافه خواهد شد یا نه تصریح کرد: هیچ صحبتی با انجمن در این خصوص چه پیش از شکل‌گیری کمپین یوز تا ابد و چه در حین آن نه از سوی پروژه و نه راهبران کمپین صورت نگرفته است. صحبتی که آقای جوکار به آن اشاره کردند مربوط به ماه‌ها پیش و در مورد موضوع دیگری بوده است نه کمپین یوز تا ابد. لذا انجمن قول همراهی و در اختیار گذاشتن پول پروژه را به همکاران خود نداده است اما آماده گفتگو درباره هرگونه همکاری در این زمینه هستیم.

پورمیرزایی افزود: همچنین آقای جوکار به عنوان مدیر پروژه حفاظت از یوزپلنگ آسیایی و متولی رسمی حفاظت از یوزپلنگ در ایران، از ابتدای این پروژه طی گزارش‌های دوره‌ای به‌طور کامل در جریان روند بررسی شرایط و مکاتبه با حامی مالی پروژه و تصویب نهایی برای انتقال پروژه به زیستگاه‌های احتمالی دیگر بوده‌اند.

طبق قرارداد پول را باید مستقیم به شخص دامدار پرداخت کنیم

وی در پاسخ به این پرسش که اگر اکنون با توجه به سخنان اخیر جوکار از طرف پروژه یوز این درخواست مطرح شود، آیا انجمن این مبلغ را در اختیار پروژه یوز قرار می‌دهد تا خریداری آغل‌ها انجام شود یا نه گفت: هم انجمن و هم حامی مالی نسبت به در نظر نگرفتن ابعاد اجتماعی پروژه در توران نگران بودند. جمع‌بندی این بود که این خطر زیاد است و اکنون با فعالیت رسانه‌ای و جمعی کمپین «یوز تا ابد» این امکان وجود دارد که قیمت‌ها بار دیگر به شکلی غیرواقعی بالا ‌رود و در شرایط فعلی و انتظار ایجاد شده توسط مردم برای انجام سریعتر پروژه ما به شدت نگران در نظر گرفته نشدن ابعاد اجتماعی موضوع هستیم. 

پورمیرزایی تصریح کرد: گزینه اول ما تا وقتی مطمئن نشویم که نگرانی‌هایمان برطرف می‌شود توران نخواهد بود. از طرف دیگر طبق قرارداد با حامی مالی، ما نمی‌توانیم پول را در اختیار دیگری بگذاریم و مستقیم باید به شخص دامدار پرداخت کنیم.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا این موضع انجمن به معنای منتفی شدن انجام پروژه در توران خواهد بود گفت: خیر. اما پس از بررسی‌های انجام شده ما نگرانی‌های زیادی از کار در توران داریم. در صورتی‌که این نگرانی‌ها را مرتفع شده ببینیم همچنان توران را مهمترین زیستگاه برای خرید خروج دام می‌دانیم اما کمپین تاکنون برنامه شفافی از اینکه چطور می‌خواهد ابعاد اجتماعی پروژه را در نظر بگیرد ارائه نداده است.

ماجرای نیم میلیون یورو اشتباه یک موسسه همکار بود

مدیر پروژه خروج دام از مراتع یوز انجمن یوزپلنگ ایرانی در خصوص برخی شبهات درباره مبلغ نیم میلیون یورو که برای حفاظت از یوز به انجمن داده شده نیز گفت: موضوع به اشتباه یک مؤسسه همکار مشترک میان انجمن و IUCN هلند در وب‌سایتش برمی‌گردد که اشتباها مبلغ ۸۵ هزار یورو را به شکلی عجیب نیم میلیون یورو عنوان کرده بود. در تماسی که انجمن با آن‌ها داشته خبر اصلاح شد و انجمن تا این لحظه تنها مبلغ ۸۰ هزار یورو از IUCN هلند دریافت کرده است.

پورمیرزایی در پاسخ به این پرسش که آیا انجمن مبلغی از سازمان ملل نیز دریافت کرده یا نه گفت: خیر. برای این پروژه هیچ پولی از سازمان ملل دریافت نکرده ایم. انجمن تنها یک پروژه کوچک با SGP آن‌هم در دهه ۸۰ داشته است و پس از آن هیچ مبلغی از این نهاد دریافت نکرده است.