آنها به ويرانگري عشق مي ورزند!

مسائل اجتماعي مسائلي هستند كه از سوي مردم يك جامعه و يا حافظان نظام به عنوان مسائلي مغاير با هنجارها و ارزشهاي فرهنگي و به عنوان شرايط نامطلوب و زير استاندارد فرهنگي تعريف شده اند.از آنجا كه مي توان تخريب ارادي اموال عمومي را مغاير با هنجارها ، ارزشها، قوانين و آداب و رسوم مردم جامعه  ديد پس مي توان آن را نوعي مساله اجتماعي قلمداد كرد كه به اقتصاد ، رفاه و كل جامعه صدمات جبران ناپذيري وارد مي كند.

"و نداليسم"  پديده اجتماعي جديدي است كه در جوامع مختلف ظهور وبروز پيدا كرده است. اين پديده را به سازگاري نوجوانان و كودكان با محيط اجتماعي تعبير مي كنند. تحقيقات نشان داده اين معضل اجتماعي بسيار پيچيده و به تعداد زيادي متغيرهاي داراي وزن هاي نسبي  متفاوت وابسته است و بر خلاف پديده هاي طبيعي ، پديده هاي اجتماعي تابع يك علت نيستند ودر پي شناخت هر واقعيت اجتماعي و چگونگي شكل گيري آن بايد به دنبال  فهم علل متعدد آن بر آمد .

با توجه به گسترش جوامع صنعتي در شهرهاي بزرگ همه روزه  شاهد ويرانگري عمدي و رفتارهاي غير مسئولانه و ضد اجتماعي برخي از افراد هستيم كه به طورعمد به تخريب و نابودي هر آنچه زيبا و هر آنچه متعلق به همگان است مي پردازند. در اصطلاح  جامعه شناسي به اين گونه افراد "وندال" اطلاق مي شود.

" ونداليسم" ، يك مشكل حاد اجتماعي  

امروزه دركلانشهر تهران"  ونداليسم"  به عنوان يك مشكل حاد اجتماعي مطرح است كه نه تنها سلامت و امنيت شهر را به مخاطره مي اندازد ، بلكه هزينه هاي مالي هنگفتي  را  به ساكنين اين شهر تحميل مي كند،  اين مسئله اجتماعي هنگامي به وجود مي آيد كه به نظر مي رسد قدرتي كه جامعه براي تنظيم روابط بين افراد دارد با شكست روبرو شده و نهادهاي آن دستخوش تزلزل مي شود، قانون هاي آن مورد بي احترامي  قرار مي گيرد و انتقال  ارزشهاي آن از نسلي به نسل ديگر به سختي صورت مي پذيرد.

توجهي كه به بزهكاري جوانان مي شود به اين دليل است كه بزهكاري مقدمه جرم است  ، علت ديگر آن ترس از اين است كه جامعه درانتقال ارزشهاي مثبت اجتماعي با شكست روبرو شود. به عبارت ديگر بزهكاري نمايشگر تزلزل درجامعه تلقي مي شود و از آنجا كه بسياري از كارشناسان علوم اجتماعي معتقدند تخريب اموال مقدمه اي براي رفتارهاي بزهكاري مي تواند باشد به اهميت طرح مسئله ونداليسم  مي توان پي برد.

كارشناس اداره كل مطالعات اجتماعي نيروي انتظامي در خصوص علل پيدايش ونداليسم مي گويد: ونداليسم مشتق از واژه وندال نام قومي از اقوام ژرمن - اسلاو است كه در لشگر كشي ها و فتوحات خود بر سر راه هر چه آباداني بود تاراج و نابود مي كردند همين شهرت تاريخي سبب شده است كه امروز ونداليسم به عنوان رفتاري در جهت تخريب آگاهانه اموال عمومي تخريب ونابودي آثار هنري ، صنعتي و تمدن شناخته شود.

رضا متولي درمورد خصوصيات وندالها مي گويد :  نتايج بدست آمده از بررسي خصوصيات فردي خانوادگي ، شخصيتي و رفتاري وندال هاي مورد مطالعه در تهران نشان مي دهد كه براساس نتايج حاصله از حيث توزيع جنسي اكثريت قريب به اتفاق آنان  2/98 درصد مذكرند، بيشترين درصد آنها در گروه سني 14 تا 29 سال قرار دارند و از حيث سواد سه چهارم داراي تحصيلات زير ديپلم اند ، حدود 43 درصد قبل از ورود به دوره راهنمايي ترك تحصيل كرده اند و بيش از 73 درصد آنان داراي والدين بي سواد و كم سواد با مشاغلي با سطوح پايين و با در آمدهاي اندك اند.

ريشه هاي خانوادگي

اين تحقيقات همچنين نشان مي دهد 62 درصد وندال هاي تحت مطالعه فرزندان والدين ناموفق  در زندگي زناشويي ومتعلق به خانواده هاي از هم پاشيده اند . 33 درصد والدين معتاد ، 41 درصد داراي والديني با سابقه مجرميت و 61 درصد با تجربه تنبيه بدني در منزل ، مدرسه ومحيط اجتماعي پيرامون بوده اند.

متولي اظهار مي كند:  نتايج پيمايش ونداليسم در تهران نشان مي دهد كه ميزان بيماري افسردگي  و پرخاشگري در گروه وندال ها به مراتب بيش از گروه غير وندال است ،  بطوري كه بالغ بر 70 درصد وندال ها به بيماري پرخاشگري و حدود 67 درصد به بيماري افسردگي دچار بوده اند.

به عقيده اين كارشناس موضوعات مورد نظر براي ونداليسم ها متعدد و متنوع است  ، به ترتيب فراواني هاي مشاهده شده درمناطق مختلف از شعار نويسي وخط كشي بر روي ديوارها ، ميز و صندلي و درخت تا تخريب تلفن هاي عمومي ، پاره كردن صندلي اتوبوس ، تخريب كتب و مجلات كتابخانه ، تخريب فضاي  سبز خصوصا اموال پارك ها و مكان هاي فرهنگي و ورزشي  و شكستن نرده خيابان ها ، پل ها و معابر عمومي ، شكستن لامپ خيابانهاي و تخريب اتومبيل هاي شخصي گسترده است.

شرايط نامطلوب اقتصادي

به نظر وي مهمترين علل پيدايش رفتارهاي ونداليسمي عبارت  از ميزان درآمد خانوار ،  شرايط نامطلوب محيط خانه، ميزان بالاي اختلافات خانوادگي ، وضعيت نامطلوب تحصيلي و احساس تبعيض در مدارس ، محيط اجتماعي و خانوادگي  است.

كارشناس اداره مطالعات ناجا اعتقاد دارد زمينه بروز ونداليسم معمولا ناشي از عوامل مختلفي چون طلاق والدين، مشكلات رواني و روحي ، عدم توجه والدين به فرزندان ، تربيت نادرست خانوادگي ، بي هويتي ، كنجكاوي ، عدم آگاهي كافي ، سرخوردگي و انتقام از اجتماع و سركشي از هنجارهاي اجتماعي است ،  معمولا افرادي كه از زندگي خود راضي نبوده  و  احساس مي كنند كه اجتماع براي نيل به اهدافشان به آنها كمكي نكرده با تخريب اموال عمومي سعي در آرام كردن خود دارند  . اين قبيل اشخاص از آنجا كه توان انجام كارهاي بزرگ را ندارند با آسيب رساندن به اموال عمومي به نوعي خود را تخليه روحي و رواني مي كنند.

بر اساس تحقيقات انجام  شده در جهان اعمال ونداليسمي به طور وسيع توسط جوانان انجام  مي شود بدون آنكه بدانند اين عمل جرم است ،  آنها اعمال  خود را نوعي شوخي مي دانند .
اين واقعيت كه اغلب  در حين اعمال ونداليسم چيزي دزديده نمي شود اين مفهوم را تقويت مي كند كه آنها شيطنت مي كنند اما بزهكار نيستند ، بلكه  تخريب اموال براي آنها تفريح و هيجان مي اورد و در واقع اعتراضي به موقعيت مبهم آنها در ساختار اجتماعي است.