معرفی بخش ها و جوایز سن سباستین/ رقابت برای ربودن صدف ها

خبرگزاری مهر-گروه هنر-محمدامین شکاری: جشنواره سن سباستین مهم ترین جشنواره اسپانیا است که هر ساله در شهر سن سباستین واقع در ایالت باسک و در نیمه دوم ماه سپتامبر برگزار می شود و در پرونده بررسی جشنواره های معتبر سینمایی جهان بدان پرداخته ایم. در بخش نخست این مقاله مروری بر تاریخ شکل گیری جشنواره داشتیم و در ادامه نیز به بخش ها و جوایز آن می پردازیم.

بخش های جشنواره

همچون دیگر جشنواره های معتبر دنیا سن سباستین نیز شامل بخش های بسیار متنوعی است که بخش «انتخاب رسمی» شناخته شده ترین آنهاست. با توجه به مقررات FIAPF در این بخش مجموعه ای از کارهای تازه سینما که در جشنواره های دیگر نشان داده نشده اند برای جوایز اصلی رقابت می کنند.

«کارگردانان نو» دیگر بخش مهم جشنواره است که مربوط به فیلم های اول یا دوم استعدادهای جدید سینماست. از دیگر قسمت های جشنواره می توان به این چند مورد اشاره کرد:

«افق های لاتین» مخصوص فیلم های آمریکای لاتین که در اسپانیا هنوز منتشر نشده اند.

«مروارید ها» که در آن بهترین فیلم های نمایش داده شده در جشنواره های جهان در طول سال که در اسپانیا اکران نشده اند برای کسب جایزه بهترین فیلم از دیدگاه مخاطبان  رقابت می کنند.

«زابالتی-تاباکالرا» که این بخش در میان جشنواره های دنیا کم نظیر است. در این جا هیچ قاعده و قانون خاصی وجود ندارد چه در سبک و چه در زمان، هیچ محدودیتی وجود ندارد فیلم های کوتاه، نیمه بلند، بلند، داستانی، بدون داستان، پویانمایی و...در اینجا به رقابت می پردازند.

«زینه میرا» ویترینی برای فیلم های تولیدشده یا کارگردانی شده توسط اهالی ایالت باسک.

«بازنگری» این بخش شامل برنامه ای بر مرور آثار یک فیلمساز مشهور یا کارهایی با یک موضوع ویژه است.

«سینمای  رام نشده» که در سال ۲۰۱۳ با همکاری خانه رسانه ردبال ایجاد شد و مخصوص فیلم های اکشن ورزشی و ماجراجویانه است. این بخش به صورت غیررقابتی برگزار می شود.

«ولودروم» که یکی از محبوب ترین قسمت های جشنواره است مربوط به نمایش فیلم ها در سینماهای عظیم در مجموعه ورزشی ولودروم آنوئتا با گنجایش ۳۰۰۰ نفر است.

«ساخت اسپانیا»، «فیلم برای بچه ها» و... نیز جز دیگر بخش های این جشنواره هستند و البته کارگاه های آموزشی و تبادل تجربه برای سینماگران جوان از سراسر جهان نیز هر ساله در این جشنواره برپا می شود.

جوایز

شناخته شده ترین جوایز جشنواره مربوط به بخش انتخاب رسمی است که در آن هفت جایزه اهدا می شود. این جوایز شامل صدف طلایی برای بهترین فیلم، جایزه ویژه هیات داوران، صدف نقره ای بهترین کارگردان، صدف نقره ای بهترین بازیگر زن، صدف نقره ای بهترین بازیگر مرد، جایزه هیات داوران بهترین فیلمبرداری و جایزه هیات داوران بهترین فیلمنامه است.

جوایز جانبی دیگری نیز در جشنواره وجود دارد که از جمله آنها می توان به این جوایز اشاره کرد: جایزه بهترین کارگردان نو که از طرف بانک کوتکسا اسپانیا به ارزش ۵۰ هزار یورو به کارگردان و پخش کننده آن اهدا می شود. جایزه بهترین فیلم از دیدگاه مخاطبان که مبلغ ۵۰ هزار یورو است و به بهترین فیلم اهدا می شود و جایزه دوم آن هم مبلغ ۲۰ هزار یورو است که به بهترین فیلم اروپایی تعلق می گیرد و همچنین جایزه افق های لاتین  که برنده آن مبلغ آن ۳۵ هزار یورو را با خود به خانه می برد.

جایزه دونوتسیا هم که نامش را از اسم شهر سن سباستین در زبان محلی باسک گرفته، جایزه افتخاری جشنواره است که از سال ۱۹۸۶ به عنوان یک جایزه جدید به جشنواره اضافه شد و هر ساله به صورت افتخاری  به عنوان دستاورد هنری به بزرگان سینما اعطا می شود. دونوتسیا در اولین دوره به گرگوری پک ستاره افسانه ای سینمای کلاسیک هالیوود تعلق گرفت و اولین زن دریافت کننده این جایزه نیز بت دیویس بازیگر شاخص سینما بود که به فاصله ۱۵ روز مانده به پایان زندگیش این جایزه را تصاحب کرد. از میان دیگر دریافت کنندگان این جایزه می توان به رابرت میچم، لانا ترنر، کاترین دنو، آل پاچینو، آنتونی هاپکینز، رابرت دنیرو، وارن بیتی، مریل استریپ و داستین هافمن اشاره کرد.    

سینمای ایران

کشور ما تاکنون سه بار جایزه اصلی جشنواره موسوم به صدف طلایی را از آن خود کرده است که دو بار آن به صورت مشترک با فیلم های دیگر کشورها بوده، اتفاقی که برخلاف این سال های جشنواره در سه دهه اول آن اصلا رایج نبود. اولین بار صدف طلایی با فیلم «سارا» (۱۹۹۳) ساخته داریوش مهرجویی کارگردان بلندآوازه موج نوی سینمای ایران به صورت مشترک با فیلم «آغاز و پایان» محصول سینمای مکزیک به ایران تعلق گرفت. «سارا» که اقتباسی آزاد از «خانه عروسک» اثر هنریک ایبسن بود برای بازیگر نقش اصلیش نیکی کریمی نیز جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن (صدف نقره ای) را به ارمغان آورد.

صدف طلایی بیش از یک دهه بعد در سال ۲۰۰۴ با فیلم «لاک پشت ها هم پرواز می کنند» ساخته بهمن قبادی برای بار دوم به سینمای تعلق گرفت. از این فیلم به عنوان اولین اثر ساخته شده در کشور عراق، پس از سقوط دیکتاتوری صدام حسین یاد می شود. دو سال بعد از این فیلم، بهمن قبادی دوباره با فیلم «نیوه مانگ» به صورت مشترک با فیلم «پسر من» محصول سینمای فرانسه، جایزه اصلی این جشنواره را از آن خود کرد. قبادی با کسب این جایزه در کنار فرانسیس فورد کاپولا به عنوان تنها فیلمسازان غیر اسپانیایی زبان که دو بار جایزه اصلی جشنواره را تصاحب کرده اند قرار گرفت. او همچنین جایزه فیپرشی را برای «نیوه مانگ»  بدست آورد.