به گزارش خبرنگار مهر، «اسرار الحکم» یکی از آثار و تألیفات فارسی و گرانبهای حکیم ملاهادی بن مهدی سبزواری (۱۲۱۲_۱۲۸۹ هجری قمری) است. این کتاب یکی از متون فلسفی- کلامی دوران بعد از صدرا است که به وسیله یکی از قوی‌ترین و نامدارترین فلاسفه ایران بعد از اسلام به رشته تصویر در آمده‌است. این کتاب دارای مزایایی است که سبب می‌شود در میان نوشته‌های حکیم سبزواری جاودانه مانده و همچون نگینی پر تلألو بدرخشد. مشتمل بودن این اثر بر بیش از ۴دانش فلسفه، عرفان، کلام، فقه و برقراری رابطه‌هایی میان دانشی بین این فن‌ها و دانش‌های چهارگانه چهره خاصی به این تألیف بخشیده‌است.
این اثر در دو جلد تدوین شده‌است: جلد اول: در حکمت علمیه؛ جلد دوم: در حکمت عملیه.
ملاهادی بن مهدی بن حاج میرزا هادی بن میرزا مهدی بن محمدصادق سبزواری در سال ۱۲۱۲هجری قمری در سبزوار متولد شد. ایشان یکی از بزرگترین حکیمان و عارفان قرن ۱۳هجری قمری و از نامدارترین شاگردان و شارحان حکمت صدرایی است. حکیم سبزواری ۷ساله بود که پدرش مرد. در ده سالگی برای تحصیل به مشهد مقدس رفت و ده سال اقامت کرد. شهرت حکمای اصفهان او را برای تحصیل عرفان و فلسفه به اصفهان کشید و حدود هفت سال در آنجا اقامت کرد سپس به مشهد مراجعت کرد و در مدرسه حاج حسن به تدریس پرداخت. آنگاه عازم بیت الله شد. در مراجعت اجبارا دو سه سالی در کرمان اقامت کرد و به تربیت نفس و ریاضت پرداخت. در همه مدتی که آنجا بود به کمک خادم مدرسه به خدمت طلاب قیام کرد و بعد دختر همان خادم را به زنی گرفت و رهسپار سبزوار شد. قریب به چهل سال بدون آنکه حتی یک نوبت از آن شهر خارج شود در آنجا توقف کرد و به کار مطالعه و تحقیق و تدریس و تألیف و عبادت و ریاضت نفس و تربیت شاگردان پرداخت تا در عصر روز بیست و پنجم ذی الحجه سال ۱۲۸۹قمری در سبزوار درگذشت. آرامگاه او در دروازه نیشابور سبزوار (اکنون معروف به فلکه زند) قرار دارد.
حاج ملاهادی سبزواری در شعر و اسرار تخلص می کرد. (نقل از شرح حال سبزواری به قلم دامادش) وقتی ناصرالدین شاه مرحوم در سفر اول به سبزوار رسیدند و به خانه آن مرحوم رفتند، بر روی همان حصیر که در اطاق تدریس افتاده بود جلوس فرموده و خواهش کتابی در اصول دین به زبان فارسی نمودند.... کتاب اسرارالحکم پاسخ حکیم متاله به درخواست شاه است.
ثمره عمر پربرکت حکیم سبزواری انتشار کتب و رسالات متعددی است که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
«منظومه و شرح منظومه سبزواری»، «دیوان حاج ملأ هادی»، «اسرار الحکمة فی المفتتح المختتم»، «شرح فارسی بر برخی از ابیات مشکل مثنوی مولانا»، «مفتاح الفلاح و مصباح النجاح»، «شرح الاسماء»، «النبراس فی اسرار الاساس»، «حاشیه بر الشواهد الربوبیه فی المناهج السلوکیه اثر نفیس مرحوم صدرالحکماء المتألهین ملاصدرالدین شیرازی»، «حاشیه بر اسفار اربعه ملاصدرالدین شیرازی»، «حواشی بر کتاب مفاتیح الغیب ملأ صدرالدین شیرازی»، «حاشیه بر مبدأ و معاد صدرالدین شیرازی»، «حاشیه بر شرح سیوطی لابن مالک»، «حاشیه بر کتاب «شوارق» اثر ملأ عبدالرزاق لاهیجی»، « هدایه الطالبین فی معرفة الانبیاء و الائمة المعصومین» و...
کتاب «اسرارالحکم؛ در حکمت علمیه و عملیه» اثر حاج ملاهادی سبزواری، مصحح؛ سید ابراهیم میانجی با مقدمه توشهیکو ایزوتسو و حواشی ابوالحسن شعرانی در ۶۲۰ صفحه به قیمت ۷۰ هزارتومان توسط انتشارات مولی به تازگی منتشر شده است.
نظر شما