افسانه احسانی در گفتگو با خبرنگار مهر و در پاسخ به این که چرا در مناطق مختلف ایران، کمتر شاهد عروسکی هستیم که نماد نوروز باشد گفت: چند وقت پیش سازمان میراث فرهنگی جلسهای برگزار کرد تا در آن نشست درباره نماد نوروز صحبت شود. بعضی با سبزه موافق بودند برخی با ماهی و عدهای هم میگفتند عروسک «عمو نوروز» را به عنوان نماد انتخاب کنیم. اما واقعیت این که، کارهای این چنین نباید دولتی باشد به این جهت که خرده فرهنگها فراموش میشوند و یک عروسک بهعنوان نماد انتخاب میشود و عروسکهای واقعی دیگر که نماد نوروز در یک فرهنگ خاص هستند از بین میروند.
عضو هیئت مدیره موسسه آوای طبیعت پایدار بهضرورت پژوهش در ارتباط با قومیتها و خرده فرهنگهای مختلف و پیدا کردن نماد نوروز در آنها اشاره و بیان کرد: در برخی استانها «بوکه باران» وجود دارد. برای مثال عروسک بارانی که در کرمانشاه یا کردستان وجود دارد، با همان مشخصات در ارمنستان هم هست و وقتی چیزی در یک پهنه جغرافیایی دیگر هم وجود دارد، واقعی و اصیل است. بنابراین در ارتباط با نماد نوروز هم میتوان فراخوان داد. بعد به بررسی نماد نوروز در استانهای مختلف پرداخت چراکه تکرار و تشابه عروسکها نشان دهنده هویت آنهاست. پس وقتی نمادهای نورزی اصیل و باهویت شناخته شدند میتوانیم این عروسکها را معرفی و برایشان فرهنگسازی کنیم.
احسانی، پیش از این و در گفتگو با مهر، حفظ اصالت عروسکها را ضروری دانسته و گفته بود: امروز، ساخت و طراحی عروسکهای بومیبه یک حرکت ملی تبدیل شده و این مساله خوشحالکننده است اما یک دغدغه هم وجود دارد و آن از بین رفتن اصالت عروسکهای بومیاست. به عبارت دیگر، خوب است هر شهر یا منطقه، برای خود نمادی داشته باشد اما ما با یک میراث ناملموس چند هزارساله سروکار داریم که بازماندههایش همان است که در ذهن پیرزنان مناطق روستایی و شهرهای اصیل باقی مانده و وظیفه ماست که این میراث را احیا کنیم.
به گفته این احیا کننده عروسکهای بومی، ابتدا باید این عروسکها احیا و حداقل موزه ای شوند و ما نمیتوانیم بدون پشت سر گذاشتن این مراحل، عروسکی را طراحی و به عنوان عروسک بومیمعرفی کنیم چرا که این کار، یک زنگ خطر است و موجب میشود عروسکهای اصیل قبل از این که از ذهن زنان پیر هر منطقه بیرون بیایند در نطفه خفه شوند. بنابراین باید در مرکز هر استان یک موزه عروسک وجود داشته باشد تا عروسکهای اصیل هر منطقه حفظ شوند.
احسانی در پاسخ به این که آیا خود او به عنوان کسی که به احیای عروسکهای بومیقشم، خراسان جنوبی، قزوین و مناطق دیگری از ایران پرداخته نمیخواهد به نمادهای نوروزی هر منطقه توجه کند گفت: معرفی نمادهای نوروزی به یک عزم ملی نیاز دارد و دولت و مسئولان فرهنگی باید به این حوزه ورود کنند. زیرا پرداختن به این نمادها از توان اشخاص و موسسههای خصوصی خارج است.
نظر شما