چرا «اون» راضی به توقف فعالیت های هسته ای کره شمالی شد

به گزارش خبرگزاری مهر، بی بی سی در تحلیل خود می نویسد: اعلام خبر توقف فوری آزمایش‌های موشکی و هسته‌ای کره شمالی توسط کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی در حالی صورت گرفته که او خود را برای دو رویداد مهم دیپلماتیک آماده می‌کند. «آنکیت پاندا» از اعضای مجمع دانشمندان آمریکا و ادیتور ارشد مجله خبری اینترنتی دیپلمات، این سوال را مطرح کرده که رهبر کره شمالی امیدوار است که این اقدامش چه دستاوردی داشته باشد؟

اعلامیه کره شمالی درباره تعلیق آزمایش‌های موشکی و هسته‌ای بدون شک باعث انتشار تیترهایی هیجان انگیز درباره پایان آزمایش‌های هسته‌ای و موشک‌های دور برد این کشور می‌شود، اما سابقه تاریخی کره شمالی و چارچوب برنامه‌های هسته‌ای و موشکی این کشور نشان می‌دهد که احتمالا باید انتظاراتمان را تعدیل کنیم.

اول از همه با توجه به آزمایش‌های هسته‌ای، کره شمالی دلیل تعلیق داوطلبانه این آزمایش‌ها و بستن نیروگاه هسته‌ای پوگی-ری ( این نیروگاه محل انجام تمامی شش آزمایش هسته‌ای کره شمالی از سال ۲۰۰۶ بوده است) را این گونه بیان کرده که رهبر این کشور احساس می‌کند کشورش از نظر طراحی تسلیحات هسته‌ای تجربه کافی را بدست آورده است.

هر چند که تایید چنین ادعایی دشوار است، اما ظاهرا چنین ادعایی غلو آمیز و یا غیرقابل باورنیست. اگر هند و پاکستان را در نظر بگیریم، این دو کشور تا سال ۱۹۹۸ هر یک شش آزمایش هسته‌ای انجام داده بودند و حال بدون آنکه آزمایش‌های بیشتری انجام دهند، در زمره کشورهای دارنده تسلیحات هسته‌ای قرار دارند.

کره شمالی، علاوه بر شش آزمایش هسته‌ای خود، حدود هشت سال هم هست که آشکارا در زمینه توسعه سلاح‌های هسته‌ای فعالیت می‌کند و از این رو می‌تواند به راحتی اطمینان داشته باشد که جزو کشورهای دارای تسلیحات هسته‌ای درنظر گرفته شود.

کلاهکی با قدرت ویران کردن یک شهر

اگر بخواهیم با جزئیات بیشتر به شرایط فعلی نگاه کنیم، پنجمین و ششمین آزمایش هسته‌ای کره شمالی که به ترتیب در سپتامبر۲۰۱۶ و ۲۰۱۷ انجام شد، نشانه‌های پر اهمیتی از وضعیت توسعه توان هسته‌ای کره شمالی به دست دادند. در آزمایشی که سپتامبر ۲۰۱۶ انجام شد، به گفته رسانه دولتی کره شمالی، از کلاهکی استاندارد با اندازه کوچک استفاده شد که می‌توان آن را روی همه انواع موشک‌های برد کوتاه، متوسط و قاره پیمای کره شمالی سوار کرد.

قدرت تخریب برآورد شده این کلاهک‌ها، حدود دو تا سه برابر بمب اتمی است که آمریکا در آخرین روزهای جنگ جهانی دوم روی ناکازاکی انداخت که (اگرچه در مقایسه با کلاهک‌های فعلی قدرت‌های هسته‌ای جهان ناچیز است) برای هدفی که کره شمالی دنبال می‌کند، کاملا کافی است.

و پر اهمیت‌تر از همه، آزمایش موشکی اخیر کره شمالی است که نشان داد این کشور توانایی تولید کلاهکی با قدرت انفجاری بسیار زیادی را دارد.

کارشناسان مستقل و سازمان‌های اطلاعاتی کشورهای مختلف، هنوز درباره اینکه که آیا کره شمالی واقعا به طراحی بمب هیدروژنی (یا گرماهسته‌ای) دست یافته یا خیر اتفاق نظر ندارند. اما داده‌های مربوط به لرزه نگاری که در سوم سپتامبر ۲۰۱۷ ثبت شده، آن قدر اطلاعات به جهانیان داد که براساس آن بتوان نتیجه گیری کرد که کلاهک کره شمالی، قدرت به اصطلاح ویران کردن یک شهر (یا قدرت تخریب معادل ۶.۳ میلیون تن تی‌ان‌تی) را دارد.

در نهایت این که سفر اخیر کیم جونگ اون به پکن نمایشی از قدرت بود، نشانه‌ای از این که او به اندازه کافی از قدرت داخلی یکپارچه در کشورش احساس رضایت می‌کند که کره شمالی را ترک کند. بنابراین اعلام توقف آزمایش‌های هسته‌ای، نشان از اعتماد به نفس رهبر این کشور است.

توقف آزمایش‌ها؛ هزینه‌ای محدود برای ادامه توسعه توان موشکی

در مورد موشک‌ها، رهبر کره شمالی گفته است که او دیگر موشک‌های بالستیک قاره پیما را آزمایش نخواهد کرد. از یک نظر این مسئله تعجب آور است.

کره شمالی تاکنون، موشک‌هایی را که می‌توانند به نزدیکی خاک آمریکا برسند را تنها سه بار آزمایش کرده است. هیچ یک از این آزمایش‌ها هم در زاویه‌ای که موشک باید در عمل پرتاب شود، آزمایش نشده است. (برای آزمایش موشک‌های قاره پیما، زاویه پرتاب را تقریبا عمودی انتخاب می‌کنند تا ضمن آزمایش عملکرد موشک در نزدیک یا خارج از جو زمین، محل فرود آمدن موشک هم نزدیک به محل پرتاب باشد) با این شرایط کره شمالی برای اینکه اطمینان حاصل کند که می‌تواند خاک آمریکا را هدف قرار دهد، لازم است آزمایش‌های بیشتری انجام دهد.

اما کره شمالی احتمالا طرح های دیگری دارد. به عنوان مثال در حالی که این کشور سطح توانایی فنی خود را تا حدی که برای تهدید آمریکا لازم است، بالا برده، اما برای پرتاب موشک‌هایش سکوهای پرتاب کمی دارد. در حال حاضر کره شمالی برای پرتاب موشک‌های قاره پیمای خود، احتمالا تنها شش سکوی پرتاب متحرک دارد.

حتی با وجود آنکه رهبر کره شمالی در سخنرانی اخیرش که به مناسبت سال نو میلادی ۲۰۱۸ داشت، اعلام کرد که نیروی هسته‌ای این کشور کامل شده، دلیل خوبی وجود دارد که بپذیریم او قصد دارد تعداد سکوهای پرتاب را افزایش دهد و حتی روی بخش فرماندهی و کنترل نیروی موشکی این کشور، بیشتر کار کند.

بنابراین، اعلام توقف آزمایش موشک‌های قاره‌پیما، هزینه‌های کمی برای پیشبرد برنامه موشکی کره شمالی خواهد داشت.

نقض ممنوعیت اعلام شده آسان است

ممنوعیت انجام آزمایش‌های هسته‌ای با ژستی از روی حسن نیت در نیروگاه اتمی پوگی-ری می‌تواند باورکردنی شود. به عنوان مثال کره شمالی می‌تواند تونل انجام آزمایش را تخریب کند. در بیانیه‌ای که به مناسبت تعویق فعالیت‌های هسته‌ای و اتمی این کشور منتشر شده، تنها آمده است که این نیروگاه بسته می‌شود.

اما تا آن وقتی که کره شمالی موشک‌هایش را در اختیار دارد، می‌تواند با یک هشدار، به توقف خود خواسته آزمایش‌ها پایان دهد. در سال ۱۹۹۹، کره شمالی توقف آزمایش موشکی را پذیرفت، اما چند سال بعد از آنکه توافق منعقد شده در سال ۱۹۹۴ به نتیجه نرسید، دوباره از سال ۲۰۰۶ آزمایش‌هایش را از سر گرفت.

رهبر کره شمالی از نشست اخیر کمیته مرکزی استفاده کرد تا موفقیت‌های پروژه استراتژیک ملی‌اش را بیان کند که او آن را «بیونگ‌جین» یا توسعه موازی نامیده است و به توسعه همزمان توان هسته‌ای- موشکی و اقتصادی کشور اشاره دارد.

رهبر کره شمالی تاکید کرده که با توقف آزمایش‌های هسته‌ای تمام تلاش‌ها به ایجاد اقتصادی قدرتمند و بهبود استانداردهای زندگی مردم معطوف می‌شود.

این موضوع باید جدی گرفته شود. برای رسیدن به این هدف، کره شمالی در نشست‌های آتی که با سران کره جنوبی و آمریکا دارد، به دنبال خلاص شدن از تحریم‌های بین‌المللی است.

نشست سران یک امتیاز است

این اقدام کره شمالی قبل از برگزاری دو نشست پیش بینی شده با آمریکا و کره جنوبی صورت گرفته است. ممکن است تعجب آور باشد که چرا کیم قبل از ملاقات با دونالد ترامپ، تصمیم به توقف آزمایش‌های هسته‌ای گرفته است.

جواب ساده است. نشستی با رئیس جمهوری آمریکا بخودی خود یک امتیاز است. برای رهبر کره شمالی این چیزی است که نه پدر و نه پدربزرگش نتوانستند به آن دست یابند.

در آخر، آنچه که کره شمالی با تخریب نیروگاه هسته‌ای و پذیرش توافق یکجانبه در توقف آزمایش موشک‌های قاره‌پیما از دست می‌دهد در مقایسه با نشستن کیم و دونالد ترامپ بر سر یک میز کاملا قابل تحمل است.

در اعلامیه کره شمالی، هیچ اشاره‌ای به خلع سلاح هسته‌ای نشده است. بلکه برعکس اعلامیه کره شمالی، بیشتر به این شبیه هست که کسی قصد کنار گذاشتن تسلیحاتی که در نهایت تضمینی برای حفظ کشور است، را ندارد.