خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل- جواد حیران‌نیا-مریم خرمائی: چندی پیش نخست وزیر رژیم صهیونیستی که زرادخانه هسته ای آن در دیمونا برای جهانیان شناخته شده است در ادامه نمایش های مضحک خود در خصوص ایران، مدعی شد که اسرائیل به «اسناد و مدارک» پیشرفت محرمانه هسته‌ای ایران دست یافته که نشان دهنده «فریب جهانیان» از سوی تهران است.
این در حالی است که وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد اظهارات نخست وزیر اسرائیل تکرار اطلاعات قدیمی است که قبلا توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی مورد بررسی قرار گرفته بود.
در خصوص ادعاهای بنیامین نتانیاهو خبرنگار مهر گفتگویی با «اولی هاینونن» معاون سابق آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، انجام داده است.
هاینونن رئیس سابق بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی و مشاور ارشد اندیشکده «بنیاد دفاع از دموکراسی» در زمینه علوم تحلیلی و منع اشاعه هسته ای است. وی همچنین عضو اندیشکده «مرکز بلفر» متعلق به دانشگاه هاروارد است.
*آیا اسناد ارائه شده توسط بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسراییل حاوی نکات جدید درباره برنامه هسته ای ایران بود؟ شما پیشتر اعلام کردید که برخی از این اسناد را در سال ۲۰۰۸ میلادی در جلسه محرمانه شورای حکام مطرح کرده‌اید و آژانس نیز درباره آن تصمیم گیری کرده و لذا این اسناد چیز جدیدی نیست. نظر شما چیست؟
اسناد ارائه شده در اشکال چاپی و الکترونیک که به گفته نتانیاهو جزئی از مواد ذخیره‌شده در انبار تهران است، بسیار فراتر از اطلاعاتی است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سال ۲۰۰۸ به آنها دسترسی داشت.
همچنین به‌نظر می‌رسد که اسناد فعلی به اماکن، مواد، تجهیزات، آزمایش‌ها و افرادی فراتر از گزارش ۲۰۱۵ آژانس و زمان ارزیابی آژانس درباره ابعاد نظامی برنامه هسته‌ای ایران اشاره دارد.
*اما با استناد به اسناد خود آژانس در مورد پروژه موسوم به «آماد» فعالیت این پروژه در سال ۲۰۰۳ میلادی متوقف شده است. اگر به آژانس اعتماد دارید این نهاد چنین نظری داده است. لذا چرا نتانیاهو بر موضوعی دست گذاشته که پرونده آن توسط آژانس بسته شده است؟
سوال کلیدی این است که آیا این اطلاعات گسترده و مستندات ارائه شده درباره پروژه آماد در سازگاری با تعهدات ایران ذیل معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای و توافق جامع اقدام مشترک (برجام) است که از ایران می‌خواهد هرگز دنبال «دستیابی به تسلیحات هسته‌ای، توسعه و یا مالکیت آنها» نباشد.
همچنین مسئله ای که توسط برخی مطرح می شود استفاده از این اسناد است. این عده مطرح می کنند که آیا کارکنان سازمان پژوهش‌های نوین دفاعی ایران که پیگیر آماد بودند به کار بر روی هریک از این مباحث که طبق برجام مجاز نیست، ادامه داده‌اند.
*کاخ سفید اسناد ارائه شده توسط نتانیاهو را معتبر دانسته است و بر این اساس اسناد نتانیاهو می تواند زمینه خروج ترامپ از برجام را فراهم کند و در واقع افکار عمومی را برای نقض برجام از سوی ترامپ متقاعد سازد. نظر شما چیست؟
به‌عقیده من، به‌جای خروج، برجام نیازمند تقویت درراستای تبدیل به توافقی بادوام هستیم. از منظر واشنگتن مهمترین مولفه‌هایی که باید اصلاح شوند شامل بندهای مربوط به موشک‌های بالستیک و کروز، دسترسی نامحدود آژانس به سایت‌های مربوطه ازجمله سایت‌های نظامی و بندهای غروب خورشید ازجمله اندازه و دامنه برنامه غنی‌سازی اورانیوم است.
*نتانیاهو معتقد است که ایران مطابق برجام عمل نکرده و نقض برجام از سوی تهران صورت گرفته است. الان این پرسش مطرح است که مرجع صلاحیت دار در خصوص پایبندی ایران به برجام، «آژانس بین المللی انرژی اتمی» است یا «اسراییل»!؟
مرجع اصلح آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است که دبیرخانه آن ارزیابی‌های بی‌طرف، مستقل و فنی درباره اجرای توافق‌های پادمانی و برجام ارائه می‌دهند.
نتایج و سوال درباره تطابق با توافق‌ها برعهده شورای حکام آژانس و شورای امنیت سازمان ملل است اما هریک از اعضا نظر خود را خصوص این مباحث دارد. اسرائیل این مدارک را در اختیار آژانس قرار می‌دهد.
نظر شما