خبرگزاری مهر ، گروه استانها- مهدی مقاری: «ما انسان ها موجودات اجتماعی هستیم، بنابراین در دنیایی زندگی می کنیم که ناگزیر از ارتباطیم، در واقع زندگی هر کدام از ما به حدی با ارتباطات بین فردی در هم تنیده شده است، که امروزه بخش مهم و جدایی ناپذیر زندگی هر کدام از ما را تشکیل می دهد و تقریباً تمامی جنبه های زندگی ما را تحت سیطره خود قرار داده است.
ما به کمک ارتباطات می توانیم بسیاری از نیازهای خود را شناخته و راه های رسیدن به آن را مرتفع کنیم، به طور مثال ارتباطات می توانند بر روی نیازهای جسمانی، نیاز به امنیت، نیاز به تعلق خاطر داشتن، نیاز به عزت نفس و خودشکوفایی تاثیر گذارباشند.
به مدد ارتباطات سالم می توانیم مسیر اهداف خود را شفاف تر ببینیم و با گام های مطمئن تری برای رسیدن به آنها تلاش کنیم، ارتباطات می توانند ما را در رسیدن به خودشناسی و خودآگاهی یاری دهند، چرا که ما انسان ها بخشی از هویت خود را در تعامل با دیگران می سازیم.
به طور مثال ممکن است گاهی نسبت به توانایی ها، نقاط قوت و ضعف و بسیاری از جنبه های وجودی خودمان نابینا باشیم، اما در اثر تعامل و مراوده موثر با دیگران می توانیم آنها را به بهترین شکل به شکوفایی برسانیم.
ارتباط بین فردی با دیگران افق دید ما را وسیع تر کرده و منجر به یادگیری تجربه های جدید، راه های فکری بدیع و آموزه های کارآمدی خواهد شد، اما از طرفی افرادی که فاقد مهارت های ارتباطی اند و یا در این زمینه ضعف های آشکاری دارند معمولاً از طرف سایر افراد مورد پذیرش قرار نمی گیرند و طرد می شوند.
این گونه افراد به دلیل عدم مهارت های ارتباطی هر روز بیشتر در لاک خود فرو می روند و تنها، منزوی و گوشه گیر می شوند و گاه حتی نسبت به خود، دیگران و تمامی زندگی احساس رضایت نمی کنند.
اگر چه بسیاری از ما به اهمیت ارتباطات و نقش کلیدی آن در یک زندگی سالم واقفیم اما تنها تعداد قلیلی از افراد سعی می کنند، این مهارت را در زندگی خود در ارتباط با همسر، فرزندان ، دوستان و یا محیط کاری خود پیاده کنند، به همین دلیل است که اکثر ارتباطات ما یا به قهر و یا به اختلاف و نزاع کشیده می شود، قطعا دارا بودن مهارت های یک ارتباط موثر از میزان آسیب های اجتماعی می کاهد. » این مطالب را آسیه ملک دار، مدیر اورژانس اجتماعی شهرستان پیشوا و کارشناس مسائل اجتماعی می گوید، برای بررسی چگونگی ایجاد یک رابطه موثر، با وی به گفتگو نشستیم، این گفتگو در ادامه می آید:
* چگونه می توانیم مهارت برقراری ارتباط را در خود پرورش دهیم؟
ارتباط یک فرآیند است، که در آن اطلاعات و همچنین احساسات و عواطف خود را از طریق پیام های کلامی و غیر کلامی به دیگران منتقل می کنیم.
به بیان ساده تر ارتباط، انتقال و دریافت پیام است، اما نکته مهم در برقراری ارتباط این است که بتوانیم پیام های خود را به صورت شفاف و آشکار به طرف مقابل خودمان انتقال دهیم.
چرا که در غیر این صورت منجر به سوء تفاهم های فراوانی در ارتباط خواهیم شد.
در واقع زمانی می توان گفت که ارتباط به گو نه ای موثر شکل گرفته است، که به هنگام ارسال یک پیام، آن پیام به درستی از طرف مخاطب دریافت شود، اختلاف ها و برخورد ها از زمانی شروع می شود که یا ما پیام را به درستی و به گونه ای شفاف ارسال نکرده باشیم و یا فرد مقابل آن را به درستی دریافت نکرده باشد.
* بسیاری از افراد معتقدند، چگونگی آغاز یک ارتباط در آن موثر است، این آغاز چگونه باید باشد؟
بله، آغاز یک ارتباط در واقع مرحله اول آن است، که باید سعی کنید برخورد خوبی داشته باشید، بنابراین یک سلام به همراه یک لبخند می تواند آغاز خوبی باشد.
توجه داشته باشید که ملاقات های اول هیچ گاه از ذهن طرف مقابل پاک نخواهد شد، پس سعی نکنید در برخورد اول حالت تدافعی، خشک و انعطاف ناپذیر به خودتان بگیرید، در آغاز یک رابطه و گفتگو می توانید از سوالات ساده استفاده کنید، البته سوال هایی که نیاز به جواب های طولانی نداشته باشد، مثلاً می توانید از طرف مقابلتان بپرسید که به چه ورزشی علاقه مند است.
* چه مواردی سبب قوام یک رابطه می شود؟
باید سعی کنیم در ارتباطات خود به علایق طرف مقابل هم توجه کنیم و به آن ها احترام بگذاریم، مسلماً همه ما انسان ها علایق و سرگرمی های خاص خودمان را داریم، که گاهی تمایل پیدا می کنیم در ارتباط با آن ها با دیگران صحبت کنیم.
شما می توانید در آغاز صحبت خود به این نکته توجه کنید و در مورد موضوع مورد علاقه طرف مقابل که می تواند کتاب، موسیقی و... باشد، صحبت کنید، البته این مهم است، که کمی هم از خودتان بگویید.
اگر شما به طور مداوم طرف مقابلتان را هدف پرسش های خودتان قرار دهید این ارتباط شکل خوبی به خود نخواهد گرفت و گاهی افراد آن را به حساب کنجکاوی غیر منطقی می گذارند، بنابراین بهتر است، کمی هم در مورد علایق و سرگرمی های خودتان صحبت کنید.
هرگز هنر گوش دادن را دست کم نگیرید، یک ارتباط از نوع موثر هرگز شکل نخواهد گرفت، مگر آن که شما مهارت گوش دادن فعال را در خود تقویت کنید.
بسیاری از افراد شنیدن را با گوش دادن اشتباه می گیرند، در صورتی که ۲ عمل متفاوت است، گوش کردن یک عمل عامدانه است، که فرد با تمرکز و به قصد برقراری ارتباط کارآمد اطلاعات را دریافت می کند.در صورتی که شنیدن یک امر منفعل است.
* نوع گوش دادن انسان ها نیز با یکدیگر متفاوت است؟
بله، انسان ها معمولاً در ارتباط با فرایند گوش دادن به صحبت های دیگران به ۴ دسته تقسیم می شوند، دسته اول افرادی هستند، که کوچک ترین توجهی به سخنان گوینده ندارند و تنها منتظر جواب می مانند، دسته دوم شامل افرادی است که با اعمال تصنعی تنها وانمود می کنند، که به سخنان طرف مقابل توجه دارند، در حالی که در ذهن خود به دنبال امور دیگر می گردند.
گروه سوم را افرادی تشکیل می دهند که سخنان طرف مقابل را گلچین می کنند و تنها به آن دسته اموری توجه می کنند که خواهان توجه به آن هستند و دسته چهارم افرادی هستند که مهارت گوش دادن فعال را آموخته اند.
این افراد با گوش ها، چشم ها و قلب خود و با تمرکز به صحبت های طرف مقابل توجه می کنند.
مسلماً این افراد متوجه پیام های کلامی و غیر کلامی می شوند که شاهراه رسیدن به ارتباط موثر است، متاسفانه بسیاری از ما در اثر تقویت نکردن این مهارت در زندگی ضربه های فردی و اجتماعی فراوانی را متحمل شده ایم، چراکه تنها یاد گرفته ایم بدون گوش کردن به صحبت های فرد مقابل و بدون تشخیص مناسب تجویز کنیم.
این موارد به خصوص اگر در میان خانواده و یا در زندگی زناشویی در بین همسران باشد، ممکن است عواقب خطرناکی داشته باشد.
* چطور می توان مهارت گوش دادن را در خود ارتقا بخشید؟
سعی کنید یک محیط مناسب را که عاری از هر گونه عوامل مزاحم شامل سرو صدا و.. باشد انتخاب کنید.
لازمه گوش دادن صبور بودن است، بنابراین زمانی که فردی اعم از همسر، فرزند و یا دوست شما قصد دارد در باب مشکل پیش آمده با شما صحبت کند، عجولانه و از سر شتاب صحبت های او را قطع نکنید، یک شنونده ماهر می بایست سعی کند، پاسخ دهی مناسب داشته باشد، چرا که ارتباط یک فرانید دو طرفه است.
اگر تنها یک نفر از آغاز تا پایان ارتباط صحبت کند، مسلماً این گفتگو کمی خسته کننده خواهد بود، سعی کنید در لابلای سخنان فرد مقابل علایمی ازخود نشان دهید که حاکی از توجه و علاقه شما به سخنان او است، این علایم شامل تکان دادن سر، تماس چشمی، چهره ای و... می تواند باشد.
به طور کلی شما می بایست علاوه بر رفتارهای کلامی فرد به زبان بدن او و یا رفتارهای غیر کلامی او نیز توجه کنید، چراکه بسیاری از افراد پیام هایی را که با زبان کلام خود بیان نمی کنند با زبان بدن به راحتی بر ملا می کنند.
مثلاً گاهی ممکن است فرد خواهان پایان گفتگو باشد، اما هیچ گاه نتواند آن را به زبان بیاورد، اما این پیام را به راحتی با نگاه کردن مداوم به ساعت خود، احساس ناخوشایند در چهره و.. به شما منتقل می کند و شما می بایست به محض دیدن این علایم گفتگو را پایان دهید.
نظر شما