به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سایت نوبل، آکادمی سوئد تصمیم گرفت تا جایزه نوبل ادبی ۲۰۱۸ را اهدا نکند و بنیاد نوبل نیز از این تصمیم حمایت کرد. لارس هایکناشتن مدیر اجرایی بنیاد نوبل به سوالهایی که در این مورد مطرح شده پاسخ داده است.
چرا نوبل ادبیات در سال ۲۰۱۸ جایزهای اهدا نمیکند؟
موسسهای که برندگان نوبل ادبیات را از سال ۱۹۰۱ تاکنون انتخاب کرده، یعنی آکادمی سوئد، در ماههای اخیر در معرض یک بحران اعتماد قرار گرفت. موقعیتی که ایجاد شد تاثیری بزرگ بر جایزه نوبل داشته است. اعضای آکادمی با اعلام تصمیم خود در ۴ ماه می، دارند نشان میدهند که جدی بودن این موقعیت را درک میکنند و قصد دارند وقت خود را صرف تغییر ضروری در اعضا بکنند. اهدا نکردن جایزه نوبل ادبیات یک تصمیم سخت و غیرمعمول بود ، اما در این موقعیت ما باور داریم که تصمیم آکادمی بهترین تصمیم بود و به حفاظت از شهرت جایزه نوبل کمک خواهد کرد.
سال ۲۰۱۹ چه اتفاقی خواهد افتاد؟
هدف آکادمی سوئد این است که تصمیمی را که درباره جایزه نوبل ۲۰۱۸ گرفته شده عملی کند و سال ۲۰۱۹ دو جایزه اهدا کند. ما امیدواریم همه چیز خوب پیش برود هم در عین حال همه چیز به بازیابی اعتماد آکادمی سوئد بستگی دارد.
آیا این تاثیری بر کار جوایز دیگر میگذارد؟
نه. تصمیم آکادمی سوئد تاثیری بر انتخاب برندگان جوایز فیزیک، شیمی، زیستشناسی یا پزشکی، صلح و علوم اقتصادی نمیگذارد. روند انتخاب برندگان این جوایز توسط موسسههای مستقلی انجام می شود و آنها به صورت معمول در سال ۲۰۱۸ نیز کار خود را انجام میدهند.
آیا جایزههای مختلف نوبل به یک اندازه مهم هستند؟
یکی از نقاط قوت جایزه نوبل دقیقا ترکیب منحصر به فرد علوم، مسایل انسانی و تلاشهای صلح با هم است. این نشان دهنده نبوغ آلفرد نوبل است. برای ما همه جایزههایمان به یک اندازه مهم هستند. به همین دلیل هم امیدواریم تا اعتماد به نوبل ادبیات هم برگردد و سال آینده با اهدای دو جایزه در یک سال همه چیز درست پیش برود.
این مسایل چه تاثیری بر شهرت اهداف جایزه نوبل داشته است؟
همانطور که اشاره کردیم، این بحران تاثیری وسیع بر جایزه نوبل داشته است. در سطح بینالمللی آکادمی سوئد رابطه تنگاتنگی با جایزه دارد. در سوئد، جایزه نوبل کمتر با آکادمی سوئد اشتباه گرفته میشود و مردم بین این دو تمایز روشنی قایل هستند و به خوبی میدانند آکادمی سوئد و بنیاد نوبل دو نهاد جداگانه هستند که وظایف متفاوتی در باره اهدای جایزه نوبل دارند. نقش آکادمی انتخاب برندگان نوبل ادبیات است، در حالی که بنیاد یک مسئولیت کلی برای اجرای جایزه نوبل دارد.
چرا رسانههای بینالمللی این همه بر جنبههای جنبش «#من هم همینطور» تاکید کردند؟
خوب جای تعجب ندارد چون این بحران از وقتی شروع شد که پای کسی که پیوندی نزدیک با آکادمی سوئد داشت، به مساله آزار جنسی کشیده شد، هر چند او خودش یکی از اعضای آکادمی نبود. از آنجا که آکادمی به عواقب ناشی از این مساله به دقت توجه نکرد، وضعیت بحرانی شد. هر چه بحران جلوتر رفت، مطالب بیشتر مورد توجه قرار گرفت و به نظر آمد که موضوع مربوط به افراد و نهادهای ساختاری است مثل مسایل مربوط به قوانین محرمانه و درگیر شدن منافع با هم.
این در حالی است که جایزه نوبل به عنوان یکی از ارزشهای نهادین خودش به همه اشکال آزار و نابرابری توجه دارد.
چگونه می توان اعتماد را به آکادمی سوئد برگرداند؟
آکادمی سوئد باید قادر باشد با گزارشهای دقیق نشان دهد چه اقدامات مشخصی در حال انجام است و باید بتواند کمک بگیرد تا بتواند مشکلاتش را حل کند. در میان همه اینها، آنها نیاز دارند تا با رعایت محرمانه بودند و قوانین، به بازسازی خود بپردازند. بنیاد نوبل نیز ناظر بر تلاشهای آکادمی است و از آنها تا آنجا که ممکن است حمایت میکند.
کار در طور سال را چگونه ادامه میدهید؟
بنیاد مسئول امور ملی و موقعیت جایزه نوبل است. تمرکز ما بر مدیریت داراییهایی آلفرد نوبل است تا این جایزه بتواند در آینده نیز ادامه پیدا کند. ما فعالان مردمی داریم که از دستاوردهای برندگان نوبل از سال ۱۹۰۱ تاکنون شکل گرفته است. در عین حال دستاوردهای نوبل را به صورت دیجیتالی و بینالمللی گسترش دادهایم و مخاطبان جوان و متنوعی را جذب کردهایم. در عین حال مرکز نوبل در استکهلم نیز راهاندازی شده که ترکیبی ویژه از علوم، ادبیات و صلح را دربرمیگیرد و برگزاری نمایشگاهها و برنامههای مدرسهای و سخنرانی را دربرمی گیرد.
فکر میکنید چرا این وضعیت برای آکادمی سوئد رخ داد؟
دلایل زیادی وجود دارد. این آکادمی فرهنگی بسته در طول یک دوره زمانی طولانی داشت و چنین وضعیتی احتمالا میتواند هر زمانی با چالش روبه رو شود. شخصا متقاعد شدهام که گشایشهای بزرگتر به سمت جهان بیرون میتواند برای آکادمی سوئد خوب باشد و آن را در طولانی مدت قوی میسازد تا از این موقعیت بیرون بیاید. معتقدم در نهایت چیز خوبی از این وضعیت فعلی بیرون میآید ؛ حتی اگر در هفتههای اخیر با چنین حسی روبهرو نبوده باشیم.
معتقدم امروز جایزه نوبل از هر زمان دیگری مهمتر است و هدفی برای همه آنهایی است که از روشهای علمی، و تلاشهای بینالمللی انساندوستانه و صلح حمایت میکنند.
نظر شما