خبرگزاری مهر-گروه هنر-نیوشا روزبان: انجام جلوه های ویژه میدانی، تامین ابزار و امکانات لازم و اخذ مجوز لازم برای تولید فیلم های جنگی، همچنین مساله تامین امنیت جان و سلامت فعالان در این عرصه از جمله مباحث مهم در سینما به شمار می رود و سختگیری زیاد در بحث امنیتی جلوه های ویژه میدانی سینما سبب شده است تا بسیاری از مدیران جلوه های ویژه میدانی دچار مشکل شده و حتی خود را از سینما کنار بکشند. حتی در برخی از موارد به دلیل دردسرهای بسیار، کارگردان و تهیه کننده مجبور به حذف سکانس هایی که نیازمند جلوه های ویژه میدانی بوده، شده اند.
مسایل و موانعی که به تازگی برای فعالان جلوه های ویژه میدانی در سینما پیش آمده و به کیفیت فیلم های سینما لطمه زده است سبب شد با ایمان کرمیان رییس انجمن جلوه های ویژه میدانی و محسن روزبهانی از جمله مدیران باسابقه جلوه های ویژه میدانی به گفتگو بنشینیم.
محسن روزبهانی در بخشی از صحبت های خود به این مساله اشاره کرد که سینما یک هنر است و نمی توان با قوانین نظامی در آن کار کرد. وی همچنین به این مساله اشاره کرد که زمانی که پای آموزش به میان می آید چه کسی بهتر از فعالان جلوه های ویژه میدانی در سینما می توانند در این زمینه کار کنند.
با ما در این مصاحبه همراه باشید:
*یکی از مهمترین مسایلی که در بحث جلوه های ویژه میدانی سینما مطرح است امکانات و ابزار لازم و همچنین مساله آموزش است و معمولا هم همین نکات انجمن جلوه های ویژه میدانی را به چالش می کشد. در حال حاضر وضعیت همکاری و همیاری نهادهای مختلف با انجمن چگونه است؟
محسن روزبهانی: متاسفانه در حال حاضر هر تصمیمی که در سطوح مختلف گرفته می شود تنها روی کاغذ است و به مرحله عمل نمی رسد، به عنوان مثال بعد از کشته شدن زنده یاد جواد شریفی جلساتی را با وزارت دفاع، سپاه و ارتش برگزار کردیم، اما تصمیماتی که گرفته شد به مرحله عمل نرسید و تنها روی کاغذ باقی ماند.
وقتی بحث آموزش در حوزه جلوه های ویژه میدانی سینما به میان می آید باید دید چه کسی می خواهد به افراد این حوزه آموزش دهد؟ آیا اصلا کسی از نظر دانش در این حوزه بالاتر از مدیران جلوه های ویژه میدانی سینمای ایران داریم که بخواهد آموزش های لازم را در اختیار ما قرار دهد؟ همه افرادی که در جلوه های ویژه میدانی فعالیت می کنند دانش خود را از طریق تجربه به دست آورده اند مثلا من از سال ۶۸ مشغول به کار شدم؛ درست زمانی که حتی چاشنی لازم برای انفجار در فیلم ها وجود نداشت و ما همه چیز را با دستان خودمان درست کردیم پس بی شک همه چیز را در زمینه جلوه های ویژه میدانی می دانم.
در بحث امکانات برای جلوه های ویژه میدانی سینما نیز باید ۲ مساله را مورد توجه قرار دهیم؛ اول اینکه تامین امکانات مورد نیاز ما مساله امنیتی به شمار می رود و همین امر سبب می شود تا برای ورود تجهیزات لازم دچار مشکل شویم. در حال حاضر وزارت دفاع باید مجوز ورود تجهیزات را صادر کند که این امر زمانی رخ می دهد که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از ما حمایت کند.
متاسفانه از قبل از مدیریت آقای ایوبی به عنوان رییس سازمان سینمایی تا امروز جلساتی را با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار کردیم اما متاسفانه هیچ کس از ما حمایت نمی کند و هرکس به نوعی پشت ما را خالی می کند. تا زمانی که وزارت ارشاد بودجه و فضای لازم را در اختیار ما قرار ندهد نمی توانیم برای ورود تجهیزات استاندارد و بدون خطر به کشور اقدام کنیم.
البته به تازگی و بعد از جلساتی قرار شده که سازمان سینمایی حمایت هایی را از ما داشته باشد که نمی دانیم این اتفاق رخ می دهد یا خیر. در هر حال ما تا امروز توانسته ایم با همین امکانات محدودی که داریم بخش جلوه های ویژه میدانی را در فیلم ها جلو ببریم و فکر می کنم باز هم بتوانیم این کار را انجام دهیم.
*در حال حاضر ابزار لازم برای انفجار در فیلم ها توسط چه ارگانی تامین می شود؟
روزبهانی: این سپاه و ارتش است که ابزار مورد نیاز را در اختیار ما قرار می دهد که این مساله خود با مشکلاتی همراه است. ما بارها گفته ایم که مواد منفجره ارگان ها را نمی خواهیم و می توانیم با مواد موجود در بازار کار کنیم به شرط اینکه اجازه دهند خودمان کارمان را انجام دهیم.
*با این خواسته شما چگونه برخورد می شود؟
روزبهانی: با توجه به اینکه مجوز ما برای فعالیت در حوزه جلوه های ویژه میدانی نظامی است ارگان های نظامی برای دادن ابزار به ما براساس قوانین نظامی برخورد می کنند، در حالی که کار ما سینما است و قوانین نظامی در اینجا کارآیی ندارد.
*نمونه ای از مشکلاتی که برایتان پیش آمده است، یادتان می آید؟
روزبهانی: ممکن است کارگردان بخواهد یک چاشنی بیشتر از آنچه که قبلا خواسته بود استفاده کند و یا یک شلیک بیشتر داشته باشد در چنین شرایطی ما بر سر دریافت مجوز با ارتش و سپاه دچار مشکل می شویم. اگر قرار باشد همه چیز از قبل برنامه ریزی شده باشد که دیگر جشنواره و جایزه معنا پیدا نمی کند چرا که کارگردان براساس نیازی که احساس می کند سلیقه ای کار می کند و نمی توان درخواست کارگردان را زیر سوال برد.
*پس می توان گفت بعد از سال ها تجربه در این حوزه باز هم برای دریافت مجوز با مشکل مواجه هستید.
روزبهانی: دقیقا. همه این مسایل سبب شده است تا دریافت مجوزهای انفجار و شلیک سخت شود و ما معتقدیم اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه ورود پیدا کند و صدور مجوزها به دست این وزارتخانه و یا حتی وزارت دفاع باشد اوضاع بهتر و کار ما راحت تر می شود، اما همچنان مجوزها توسط سپاه، ارتش و نیروی انتظامی صادر می شود که هر کدام قوانین خود را دارند که این چندگانه بودن نهاد ذیربط مشکلات ما را بیشتر می کند.
در حال حاضر سپاه بیشتر از ارتش و نیروی انتظامی در زمینه صدور مجوز سخت می گیرد و این مجوزها را کاملا امنیتی کرده است.
*مگر افرادی که در این زمینه کار می کنند مورد تایید همین نهادها قرار نگرفته اند؟
روزبهانی: فعالان جلوه های ویژه میدانی سینما توسط وزارت دفاع، وزارت ارشاد و وزارت اطلاعات تایید شده اند و هیچ مشکل امنیتی وجود ندارد.
لازم است تاکید کنم که نزدیک به سه سال است که با مسئولان مختلف برای تامین شرایط مناسب تر در زمینه اخذ مجوز، جلسه برگزار می کنیم ولی تا یک مسئول را مجاب می کنیم مسئول مورد نظر تغییر می کند و ما باید بار دیگر سینما و کارمان را به مدیر جدید معرفی کنیم. متاسفانه مدیر یا مسئول جدید هم هیچ اطلاعاتی از حرفه ما ندارد و از متخصص و کارشناس سینمایی هم برای مشاوره استفاده نمی کند.
نزدیک به سه سال است که با مسئولان مختلف برای تامین شرایط مناسب تر در زمینه اخذ مجوز، جلسه برگزار می کنیم ولی تا یک مسئول را مجاب می کنیم مسئول مورد نظر تغییر می کند و ما باید بار دیگر سینما و کارمان را به مدیر جدید معرفی کنیمایمان کرمیان: مساله تغییر مدیران واقعا برای ما مشکل ساز شده است. زمانی که برای اولین بار به دیدن آقای ایوبی رییس وقت سازمان سینمایی رفتیم بسیار از ما استقبال کرد و ما هم طرح خود در حوزه جلوه های ویژه میدانی سینما را ارایه کردیم ولی هیچ اتفاقی رخ نداد.
کار ما مانند حرفه تخریبچی نیست بلکه جلوه های ویژه میدانی سینما در بخش هنر طبقه بندی می شود. متاسفانه در زمینه جلوه های ویژه میدانی به قدری سختگیری زیاد شده است که فیلمنامه نویس، تهیه کننده و کارگردان ترجیح می دهند سکانس های جلوه های ویژه میدانی را حذف کنند.
اگر کمی با دید هنری به این امر نگاه شود شرایط بهتری ایجاد می شود. با چنین شرایطی که وجود دارد تهیه کننده ترجیح می دهد سکانس های مورد نظر را به صورت ویژوآل افکت در فیلم ایجاد کند و همین مسایل سبب می شود تا تولید فیلم هایی که نیازمند جلوه های ویژه میدانی است بسیار کم شود.
*راهکار شما برای رفع این مشکل چیست؟
کرمیان: اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این زمینه ورود پیدا کند و حمایت درستی از ما داشته باشد اتفاقات خوبی رخ می دهد. مگر برای ورود تجیهزات مورد نیاز بیشتر از ۸۰۰ میلیون تومان بودجه لازم است؟
روزبهانی: ما نیازمند بودجه برای خرید تجهیزات هستیم چراکه پای جان افراد به میان است. جالب است که برای یک شغل بی ربط مجوز همراه داشتن کلت صادر می شود آن وقت برای ما مجوز کلت افکتی صادر نمی شود آنهم کلتی که هزینه شلیک آن بسیار پایین است.
شبه سلاح برای خلافکارها ممنوع است نه برای من که در سینما کار می کنم و از سه وزارتخانه تایید شده اماین را هم باید بگویم بدون حضور ناظر از سوی حفاظت اطلاعات شلیک در صحنه فیلمبرداری امکان پذیر نیست و اجاره کلت به همراه ناظر نزدیک به ۳ میلیون تومان می شود. به ما می گویند کلت افکتی شبه سلاح است. شبه سلاح برای خلافکارها ممنوع است نه برای من که در سینما کار می کنم و از سه وزارتخانه تایید شده ام. ما برای دریافت مواد منفجره باید مدت ها به دنبال مجوز باشیم در حالی که همین مواد به راحتی برای چهارشنبه سوری در اختیار بچه ها قرار می گیرد.
*شاید تمام این سختگیری ها برای این باشد که ساخت فیلم هایی از این دست تنها زیر نظر یک سری از نهادهای خاص باشد؟
روزبهانی: اگر یک نفر بخواهد بدون وابستگی به نهادی فیلم جنگی بسازد امکانات لازم در اختیار او قرار نمی گیرد ولی اگر فیلم جنگی برای یک نهاد خاص باشد امکانات و مجوزها به راحتی و حتی به صورت فکسی صادر و در اختیار او قرار می گیرد در حالی که برای فیلم های دیگر تنها برای یک روز کار باید چهار روز دوندگی کرد.
معتقدم وزارت دفاع به عنوان نهاد مرجع باید یک قانون ثابت بگذارد و ارتش، سپاه و نیروی انتظامی این قانون را در حوزه تولیدات سینمایی رعایت کنند. در حال حاضر نیروی انتظامی اعلام کرده است که تنها به فیلم های خود مجوز می دهد، ارتش هم که تنها می تواند برای فیلم های خود مجوز صادر کند و نمی تواند در کار سپاه ورود پیدا کند و سپاه هم که قوانین بسیار خاصی دارد که بعضا مبتنی بر نگاه فردی است.
ادامه دارد...
نظر شما