خبرگزاری مهر-گروه بین الملل: اخیرا منابع آمریکایی و عربی از تلاش دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا برای تشکیل ائتلاف امنیتی و سیاسی جدید با برخی کشورهای حوزه خلیج فارس(عربستان، کویت، امارات و بحرین)، مصر و اردن با هدف مقابله با ایران خبر داده اند و اینکه کاخ سفید خواستار تقویت همکاری با این کشورها در زمینه دفاع موشکی، آموزش نظامی، مبارزه با تروریسم و موضوعات دیگری مانند حمایت از روابط اقتصادی و دیپلماتیک منطقه ای است.
این طرحی است که به گفته مقامات کاخ سفید و خاورمیانه ای نسخه ای از ناتو یا ناتوی عربی است. دولت ترامپ امیدوار است که این ائتلاف که موقتا نام ائتلاف استراتژیک خاورمیانه نامگذاری شده است در جریان نشست ۱۲ و ۱۳ اکتبر سال جاری میلادی در واشنگتن مورد بررسی و رونمایی قرار دهد.
آمریکا با الگوگرفتن از ناتو، در پی تشکیل سازمانی به نام «ائتلاف راهبردی خاورمیانه» است که هدف آن مبارزه با نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه است. طرح ایجاد پیمان امنیتی پیش از سفر یکسال قبل ترامپ به عربستان از سوی مسئولان سعودی مطرح شد.
در این راستا خبرنگار مهر گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» رئیس سابق بخش تحلیل عملیات سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) انجام داده که در ادامه می آید.
پیلار از اساتید دانشگاه «جرج تاون» است و تاکنون مسئولیت های متعددی را بر عهده داشته که از جمله آنها می توان به ریاست واحد تحلیل عملیات های سیا در شرق نزدیک، خلیج فارس و جنوب آسیا اشاره کرد. پیلار سابقه حضور در شورای اطلاعات ملی آمریکا را به عنوان یکی از اعضای اصلی آن نیز دارد.
*آمریکا به تازگی از تشکیل ائتلافی منطقه‌ای علیه ایران با مشارکت اردن، عربستان، مصر، امارات، کویت و بحرین موسوم به ناتوی عربی خبر داده که قرار است بزودی در واشنگتن از آن رونمایی شود. آیا می‌توان این ائتلاف را به عنوان یک سازمان نظامی تمام عیار به حساب آورد؟
به نظر می‌رسد ائتلاف احتمالی اعلام شده، بیشتر عنوان و برچسبی جدید برای ائتلاف‌های موجود فعلی باشد.
هیچ کدام از این اقدامات، گرایشات و جهت‌گیری‌ها کشورهای درگیر در منطقه را نسبت به مسائل و موضوعات جاری تغییر نمی‌دهد و یا باعث ایجاد تعهدات جدید در میان کشورهای منطقه نخواهد شد.
بعید به نظر می‌رسد که این ائتلاف بتواند شکلی جدید از توافقات جدید در منطقه مانند آن چه ناتو در غرب را شکل داد، باشد. در واقع احتمال بسیار کمی وجود دارد که ائتلاف مورد نظر بتواند در شکل و شمایل به عنوان سازمانی نظامی چندجانبه مانند ناتو عمل کند.
*با توجه به شکست ائتلاف‌های مشابهی که قبلا از سوی عربستان و یا شورای همکاری خلیج فارس علیه ایران شکل گرفته است، آینده و سرنوشت ائتلاف فعلی به سرکردگی آمریکا را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در پاسخ به این سوال باید در ابتدا پرسید هدف ائتلاف مذکور بطور دقیق چیست؟ بیشتر ائتلاف‌های شکل گرفته از سوی دولت‌ها با اهداف و دلایل تدافعی دنبال می‌شود و هرکدام از اعضای این ائتلاف‌ها متعهد می‌شوند در صورت تهاجم نظامی به یاری دیگر اعضا بشتابند.
تا زمانی که ایران هیچ اقدام و تهاجم نظامی علیه دولت‌های عضو ائتلاف نداشته باشد، هیچ تغییری در سیاست‌ها و یا فعالیت‌های دولت‌های عضو ائتلاف صورت نخواهد گرفت.
مشکل اصلی در خاورمیانه‌ای که ایران نیز گرفتار آن است، این است که موقعیت بازیگران در این منطقه مشخص و واضح نیست.
مشخص نیست که ایران در منطقه مهاجم(متجاوز) است یا قربانی. با توجه به این شرایط، بسیار سخت است که بتوانیم تعریفی از شکست‌ها و یا موفقیت‌ها را در منطقه داشته باشیم.
*چرا گفته شده است که ائتلاف مورد نظر علیه ایران سه هفته قبل از آغاز تحریم‌ها تشکیل خواهد شد؟
دولت ترامپ بیشترین تلاش خود را بکار بسته تا در هر زمینه‌ای با ایران مخالفت کند و فشارها را افزایش دهد. تحریم‌ها مهمترین بخش این هدف هستند و همنوایی با رقبای منطقه‌ای ایران دلیل دیگری است.
باید در نظر داشت که تعیین این زمان بصورت تصادفی صورت نگرفته است.
*با توجه به سیاست‌های ترامپ، به نظر می‌رسد که هدف آمریکا از تشکیل ائتلاف نظامی با مشارکت کشورهای عربی، اخاذی و گرفتن پول بیشتر از کشورهای عربی از طریق گسترش ایران هراسی در منطقه است. نظر شما در این ارتباط چیست؟
موارد متعددی از ایران هراسی وجود دارد. در عین حال هیچکدام از کشورهای شرکت کننده در این ائتلاف نمی‌توانند نگاه و زمینه فکری دیگر بازیگران عضو ائتلاف را تغییر دهند. این که یک طرف از کشورها در این ائتلاف مزایای و منافعی را از این ائتلاف بدست می‌آورند، لزوما به معنای اخاذی آمریکا از کشورهای عربی نیست.
البته برخلاف این ادعا، این امارات و عربستان هستند که آمریکا را درگیر رقابت‌های منطقه‌ای خود کرده‌اند که آمریکا نیز چندان سهمی از این بازی‌ها ندارد و سهم آمریکا بسیار کمتر است.
*از طرف دیگر در حالی که ائتلاف مذکور دارای نیروی هوایی و دریایی می‌باشد، اما این ائتلاف فاقد نیروی زمینی است که شرط لازم برای موفقیت یک ائتلاف به شمار می‌رود. این مسئله را شما چگونه ارزیابی می‌کنید؟
با توجه به نوع تنش‌ها و درگیری‌های نظامی احتمالی که در مناطق دریایی مانند خلیج فارس اتفاق می‌افتد، نیروی دریایی و هوایی کاربرد و تناسب بیشتری در این تنش‌ها خواهند داشت.
نیروهای زمینی و پیاده نظام معمولا برای جنگ‌ها در مقیاس بزرگتر وارد عمل می‌شوند. با این حال وقوع جنگ برای هیچ‌کس خوب نخواهد بود و ما امیدواریم که چنین چیزی اتفاق نیافتد.
نظر شما