خبرگزاری مهر- گروه استان ها، آرزو یارکه سلخوری: قانون حق آزادی دسترسی به اطلاعات به‌منظور جلوگیری از فساد در دولت سال‌ها پیش تصویب شد، مردم ما با توجه به این قانون بایدبه دستگاههای حکومتی مراجعه کنند و از آنها اطلاعات بخواهند اما هیچ‌یک از مردم راجع به این قانون صحبتی نمی‌کنند. درصورتی‌که این قانون پایه است و تمام سطوح جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
اما خبرنگاران که به‌طور جدی با این قوانین در ارتباط هستند همچنان نتوانستند از این قانون به‌صورت آزادانه بهره‌برداری کنند.
وابستگی؛ مطبوعات را به حیاط‌خلوت دولت تبدیل کردند
مهری غیاثوند سردبیر روزنامه جام جام به خبرنگار مهر گفت: یکی از مشخصه‌های مدیریتی پاسخگو بودن واشراف کامل به مسائل پیرامونی حوزه مدیریتی است؛ درسالهای اخیر متأسفانه نگاه حزبی و جناحی موجب واگذاری برخی پست‌های مدیریتی به افرادی شده است که کمترین شناخت را از حوزه‌های مدیریتی خوددارند؛ همین موضوع یکی از دلایل اصلی گریزان بودن مدیران از پاسخگویی به افکار عمومی و جراید است.
وی افزود: دلیل ضعف آگاهی از حوزه مدیریتی از یک‌سو؛ ناتوانی مطبوعات برای به چالش کشیدن این نوع مدیریت‌ها که عمده آن ریشه در وابستگی مطبوعات در حوزه‌های مالی به نهادهای دولتی و مهم‌تر از همه سواد رسانه‌ای است از سوی دیگر، سبب شده تا حیاط‌خلوتی برای این دست از مدیران فراهم شود، در چنین شرایطی تصویب قانون دسترسی آزاد به اطلاعات نیز بی‌شک نمی‌تواند راه به‌جایی ببرد.
غیاثوند تأکید کرد: اعتماد، پیش‌شرط هر رابطه معقول و منطقی است و صدالبته اگر فضای بی‌اعتمادی بین رسانه و مدیران باشد به‌قاعده درهای بسته تنها تصویری است که باید خبرنگاران در انتظار آن باشند.
وی یادآور شد: اما پیش‌شرط جلب اعتماد؛ داشتن سواد رسانه‌ای تعهد شغلی و مهم‌تر از آن اخلاق حرفه‌ای است که امیدواریم با آموزش خبرنگاران و کاهش مشکلات معیشتی آنها شاهد ورود خبرنگاران جسورتری به عرصه خبر باشیم.
گردش آزاد اطلاعات در استان وجود ندارد
هادی درزی رامندی خبرنگار خبرگزاری ایرنا در این خصوص گفت: اطلاع‌رسانی شفاف در جامعه ضعیف است چون مدیران و مسئولان تنها عملکردی که به نفع خودشان باشد را تبیین میکنند و از طرح مسائلی که برای مردم و رسانه‌ها جای درنگ دارد اجتناب میکنند.
وی تأکید کرد: بسیاری از مسئولان به بهانه محرمانه بودن از ارائه اطلاعات خودداری میکنند، من نیز در تهیه اطلاعات در حوزه‌هایی که از بنده شناخت داشته‌اند مشکل جدی نداشتم اما در برخی حوزه‌ها که شناختی نبود علیرغم معرفی خودم با مشکل جدی در تهیه اطلاعات حتی غیر محرمانه مواجه شده‌ام.
وی با اشاره به اینکه برای تهیه گزارشی در خصوص یک شرکت تولیدی کمپوست در آبیک که محرمانه نبود یکماه در انتظار پاسخ مدیرکل سابق اداره حفاظت محیط زیست استان بودم؛ خاطرنشان کرد: این مدیر چون خودش اطلاعاتی دراین خصوص نداشت، می خواست خبرنگار را از سر خود بازکرده و به روابط عمومی و معاون خود حواله دهد.
این خبرنگار فعال استان تصریح کرد: در استان بر گردش آزاد اطلاعات توسط مسئولان ارشد تاکید می شود اما در عمل چیزی دیده نمی شود، این در حالی است که خبرنگاران رسانه های بیگانه مانند مسیح علینژاد به راحتی با نمایندگان ما در خصوص مسائل حساس جامعه مصاحبه کرده و حتی از مدیران دستگاه ها اطلاعات کسب می کنند در حالیکه یک خبرنگار رسمی با چالش های جدی در این زمینه مواجه می شود.
درزی یادآور شد: ظاهرا به جز مدیران ارشد استان مابقی مسئولان با خبرنگاران ارتباط عمیقی ندارند چون آنها را مورد اعتماد نمی دانند، مدیران نسبت به ارائه اطلاعات علاقه ای ندارند چون مسائلی که توسط خبرنگاران مورد پیگیری قرار می گیرد عمدتا مسائل حاد و مورد علاقه جامعه است که هرگونه اظهار نظر در مورد آنها ممکن است در آینده مشکلاتی را برای مدیران ایجاد کند.
مدیران دولتی پاسخگویی خبرنگاران نیستند
محبوبه امیدوار سردبیر هفته نامه مینودر نیز در این باره به خبرنگار مهر گفت: اگرچه قانون دسترسی آزاد به اطلاعات خیلی خوب است و اصحاب رسانه از آن استقبال می کنند اما مدیران این طرح را به نوعی مزاحم می دانند و از ارائه اخبار و اطلاعات به خبرنگاران واهمه دارند.
وی افزود: معمولا برای تهیه گزارش های اقتصادی و اجتماعی نیاز به آمار و اطلاعات داریم که برای به دست آوردن آن ها از ۲ هفته و گاهی تا ۲ ماه انتظار می کشیم، در مجموع فضای اطلاع رسانی استان تا حدودی کمرنگ شده است.
امیدوار تاکید کرد: یکی از مهمترین انتقادات به دستگاه های دولتی و مدیران، پاسخگو نبودن است، به طوری که برای تکمیل گزارش های خود به دلیل عدم همکاری مدیران، اطلاعات را از خبرگزاری ها می گیریم.
وی بیان کرد: پاسخگو نبودن مدیران ناشی از بی اعتمادی نیست بلکه برخی از مدیران نسبت به آثار اطلاع رسانی ناآگاهند یا از زیر بار مسئولیت شانه خالی می کنند، مدیران روابط عمومی که نقش مهمی در این میان دارند عمدتا منفعل عمل می کنند و به گفتن اینکه مدیر تمایل به مصاحبه ندارد از رسالت خود فاصله می گیرند در حالی که باید زمینه ارتباط مدیر و خبرنگاران را افزایش دهند.
امیدوار یادآور شد: اگرچه قانون دسترسی آزاد به اطلاعات به تصویب رسیده اما برخی از مدیران به راحتی از کنار این قانون عبور میکنند و حتی در مواردی شاهد برخورد قهرآمیز با خبرنگاران هستیم.
وی اظهار کرد: اطلاعات در کشور وجود دارد اما کسی جرات و جسارت انتشار این اطلاعات را ندارد. نگاه دستگاههای دولتی به اطلاعات محرمانه است اما به لحاظ قانونی این اطلاعات محرمانه نیستند، از طرفی اطلاعات پرهزینه است و انتشار اطلاعات به صورت گزینشی و سیاسی صورت می‌گیرد.
نصرت الله علیرضایی مدیرکل روابط عمومی استانداری قزوین در این خصوص بیان کرد:قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات یکی از قوانین زیرمجموعه بحث منشور حقوق شهروندی است، یکی از حقوق شهروندان دسترسی آزاد به اطلاعات است که به منظورتوزیع عادلانه اطلاعات به عنوان یک گزینه جدی مطرح است.
وی گفت:دراین زمینه قانونی نوشته شده است که افراد،پژوهشگران، دانشجویان و خبرنگاران می توانند از اطلاعاتی که در اختیار دستگاه ها است استفاده کنند، این قانون انتشار آزاد واطلاعات سبب می شودنه تنها دولتمردان و مسئولان به اطلاعات دسترسی دارندبلکه فضایی فراهم شده که همه شهروندان به اطلاعات دسترسی داشته باشند.
مدیرکل روابط عمومی استانداری قزوین یادآور شد: برای این که قانون جا بیافتد باید فرهنگسازی صورت بگیرد و زمان می خواهد که افراد وارد سامانه شوند و در خواست آمار و قابلیت انتشار داشته باشند، دستگاه های اجرایی و دولت موظف هستند که در مدت ۱۰ روز اطلاعات را در اختیار فرد قرار دهند.
وی تاکید کرد: اطلاعات اگر محرمانه نباشد باید در دسترس قرار گیرد، در غیر این صورت خبرنگاران می توانند از طریق روابط عمومی استانداری پیگیری کنند تا مشکلات را حل کنیم، اگر خبرنگاری از ناحیه رسانه مجوزدار قانونی دارای کارت خبرنگاری است یا نامه مکتوب دارد هیچ دستگاهی حق ندارد از خط سیاسی یک خبرنگار سوال کند و باید آزادانه اطلاعات را در اختیار وی قرار دهد.
علیرضایی افزود: تعامل رسانه و روابط عمومی باید دو سویه شود، برخی از خبرنگاران در جلسات خاص که مسئله اقتصادی مطرح است حضور پیدا می کنند ولی در جلسات عمومی حاضر نمی شوند، باید روابط تقویت شود و باور کنند که روابط عمومی و رسانه ها رسالت مشترکی دارند و آن هم پاسخگویی به افکار عمومی است.
وی اظهار کرد: تنها جایی که دولت دست بالا دارد، قانون آزادی دسترسی به اطلاعات است و اگر بخواهیم دولت را راستی‌آزمایی کنیم، این قانون سنگ محک است، مدیران دستگاه های اجرایی باید طبق این قانون اطلاعات را آزادانه در اختیار خبرنگاران قرار دهند.
امید است با اجرای قانون دسترسی آزاد به اطلاعات زمینه شفاف سازی کارها در همه دستگاههای دولتی مهیا شده و از ظرفیت خبرنگاران برای جلوگیری از هرگونه تخلف استفاده شده و گامی در مسیر توسعه استان برداشته شود.
نظر شما