به گزارش خبرنگار مهر، اسد گلزاده بخارایی، شاعر و نویسنده معروف فارسیگوی ازبکستان در سال ۱۹۳۵ میلادی در دهستان «شَوگان» واقع در منطقه «پیشکوه» ولایت بخارا به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در مدرسه زادگاه خود فرا گرفت. در سالهای ۱۹۵۴-۱۹۵۸ به کسب تحصیلات عالی در دانشکده زبان و ادبیات فارسی تاجیکی دانشگاه دولتی آموزگاری شهر دوشنبه پرداخت.
در طول سالهای ۱۹۵۸-۱۹۶۸، این شاعر ازبک در مدارس متوسطه منطقه پیشکوه به تدریس زبان و ادبیات فارسی مشغول شد. مدتی به عنوان مدیر مدرسه و مدیر امور آموزشی مدرسه نیز ایفاء وظیفه کرد. از سال ۱۹۶۸ به عنوان کارمند بخش برنامههای تاجیکی صدا (رادیوی) ولایت بخارا و تا سال ۱۹۹۵ به عنوان سردبیر مجلّه رادیویی «خواجه نصیر الدین بخارا» فعالیت داشت.
بهترین نمونههای شعر اسد گلزاده در گزیدههای شعری او تحت عناوین «نسیم بخارا» (بخارا، انتشارات بخارا، ۲۰۰۱)، «خط پیشانی» (دوشنبه، انتشارات سروش، ۲۰۰۳)، شکوفههای بخارا (دوشنبه انتشارات معارف و فرهنگ، ۲۰۰۴)، نفس بهار (دوشنبه، معارف و فرهنگ، ۲۰۰۷)، نماز روی برگ، (دوشنبه انتشارات معارف و فرهنگ، ۲۰۰۷)، عرض سپاس (بخارا، انتشارات بخارا ۲۰۱۲) و همچنین در گزینههای دستهجمعی «مرغابی چه میکابد؟»، «لفظ شیرین»، «کهکشان آرزو»، «گل مراد»، «گلستان ادب»، «فرشتگان فارسیگو»، «دانشنامه زبان و ادبیات فارسی ازبکستان: قرن بیستم تاکنون»، «تذکره ادبیات بچهها»، در کتابهای درسی و آموزشی «کتاب خوانش»، برای دورههای ابتدای و کتاب «ادبیات» دوره متوسطه مدارس تاجیکی کشور ازبکستان منتشر شده است.
بر اساس این گزارش که رایزنی فرهنگی ایران در ازبکستان آن را تهیه کرده و برای انتشار در اختیار مهر قرار داده است، اسد گلزاده بخارایی را به عنوان یک شاعر سالمند فارسی گوی بخارایی در ازبکستان و تاجیکستان و تا حدی در ایران میشناسند. نخستین مجموعه شعر او با نام «نسیم بخارا» در سال ۲۰۰۱ توسط انتشارات معروف فارسی زبان بخارایی امین جان شکور منتشر شد. در این مجموعه یک سلسله چهارپاره، غزل، مخمس، رباعی و دوبیتیهایی که وی در سالهای گوناگون سروده، گرد آمده است.
«خط پیشانی» دومین مجموعه شعری اسد گلزاده بخارایی است، که در سال ۲۰۱۳ توسط «سروش» در شهر دوشنبه زیر نظر یوسف جان احمد زاده به طبع رسیده است. در این کتاب تعدادی از غزلیات، مخمسها، رباعیات و دوبیتیها و فردیات شاعر گرد آمدهاند.
«شکوفههای بخارا» سومین مجموعه شعری شاعر است که در سال ۲۰۱۴ توسط انتشارات «معارف و فرهنگ» در دوشنبه منتشر شده است. در این مجموعه اشعار برای کودکان و نوجوانان سروده شاعر جای گرفته است.
«نماز روی برگ» چهارمین کتاب شعری شاعر است که در سال ۲۰۰۷ از سوی انتشارات «معارف و فرهنگ» در دوشنبه به چاپ رسیده است. در این مجموعه اشعار در قالب شعر آزاد و شعر سپید گرد آمده است. در همان سال مجموعه دیگری از اسد گلزاده با نام «نَفَس بهار» توسط همان انتشارات به چاپ رسید که اشعار برای کودکان و نوجوانان سروده شاعر را دربرمیگیرد.
«عرض سپاس» گزیده شعرها برای کودکان و نوجوانان است، که در سال ۲۰۱۲ توسط انتشارات «بخارا» در شهر بخارا به زبان فارسی تاجیکی (الفبای سرلیک) به چاپ رسیده و در برگزیده داستانها و قصههای منظوم شاعر نیز هست.
نهایتاً، در سال ۲۰۱۷ جلد اول «کلیات آثار» اسد گلزاده بخارایی (در سه جلد) توسط انتشارات «ینگی نشر» در شهر تاشکند به زبان فارسی تاجیکی رسم الخط سرلیک در ۴۵۶ صفحه، ولی در تیراژ ۲۰۰ جلد به چاپ رسید.
این کتاب نسبتاً حجیم شاعر که با تنظیم و تصحیح دکتر جعفر محمد ترمذی و پیشگفتار مفصل پرفسور توکّل چاری یف استاد دانشگاه بخارا در دسترس علاقمندان شعر و ادب پارسی قرار گرفته است، شامل ۸ بخش تحت عناوین «ای بخارا، شاد باش و دیر زی»، «درگاه سخن»، «عشق میراثی»، «بخت سبز»، «جام زرّین»، «چهار مینار»، «از دفتر حجو» و «خروارپند» بوده و قسمت عمده اشعار در سالهای گوناگون سروده اسد گلزاده بخارایی را دربرمیگیرد.
بخش اول این کتاب شامل حدود ۵۰ شعر شاعر در قالبهای شعر آزاد و چهارپاره و مثنوی در وصف بخارا و بناهای تاریخی و بزرگان آن است، بخش دوم تقریباً ۴۰ شعر در قالبها و موضوعات مختلف را دربرمیگیرد، بخش سوم مشتمل بر ۱۰ غزل و مخمس است، بخش چهارم ۱۷ شعر شعر عاشقانه شاعر را شامل میشود، بخش پنجم برگزیده دوبیتیهای گلزاده، بخش ششم برگزیده قطعات اوست، بخش هفتم شامل طنز و مطایبات و بخش هشتم نیز مشتمل بر پند و حکم شاعر است.
جلد دوم کلیات آثار «اسد گُلزاده بخارایی» در ۴۲۳ صفحه و همراه با تصاویر و با خط سرلیک در سال ۲۰۱۸ با حمایت رایزنی فرهنگی ایران در ازبکستان و به همت جعفر محمد ترمذی شاعر و نویسنده تاجیک ازبکستان منتشر شده است.
نظر شما