عدالتی که زیر سوال رفت/ برتری سلیقه های شخصی

نیما جوان مدیر نشر و پخش «جوان» در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به فقدان سیاست های اصولی و دارای چارچوب در حوزه نظارت کیفی دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توضیح داد: من فکر می کنم هم اکنون ماجرای وظیفه نظارتی دفتر موسیقی وزارت ارشاد به گونه ای است که گویا قرار نیست حمایتی اتفاق بیفتد، اگر هم قرار باشد چنین فضایی وجود داشته باشد حتما ما بی خبریم. به هر حال در این حوزه باید گفت دفتر موسیقی اکنون کاری را انجام می دهد که بخش حراستی وزارت ارشاد هم می تواند آن کار را انجام دهد و ما هم به آن در چارچوب قوانین قطعا احترام می گذاریم. به هر حال عدم ورود آثار اجتماعی و سیاسی که از خط قرمزها عبور می کنند یکی از وظایفی است که می تواند در این مجال مورد بررسی قرار گیرد که البته این خط قرمزها هم جای بحث دارد که فعلا از آنها عبور می کنم.

وی ادامه داد: همان گونه که در دهه های قبل شورای کیفی در رادیو برای بررسی آثار موسیقایی وجود داشت، شورای نظارتی هم در دفتر موسیقی وزارت ارشاد وجود دارد که در آن کارشناسان پیرامون همه حوزه ها نظرات خود را بیان می کنند اما من فکر می کنم این نظارت بسیار ضعیف است زیرا اعمال نظرها عمدتا شکل سلیقه ای یا فرمایشی پیدا می کند. یعنی ما در همین ارتباط بعضا با پرونده هایی مواجه می شویم که از نظر بسیاری از موزیسین ها و کارشناسان اثر استاندارد و قابل قبولی است اما در شورای کارشناسی دفتر موسیقی رد می شود. در عین حال می بینیم از همین شورای کارشناسی خروجی هایی به مخاطبان ارائه می شود که واقعا آثار عجیب و غریبی به لحاظ محتوا هستند.

این تهیه کننده و ناشر گفت: من نمی دانم چرا این رویه باید ادامه پیدا کند؟ آیا با این شرایط عدالت زیر سؤال نمی رود؟ چند روز پیش همراه یکی از دوستانم به تماشای یکی از کنسرت های تهران رفتیم اما باور کنید وقتی بین بخش اول و دوم کنسرت وقفه ای برای استراحت اعلام شد ما و تعدادی دیگر از مخاطبانی که بلیت خریده بودند، به دلیل کیفیت بسیار بد اجرا سالن را ترک کردیم. به هر حال اگر این اجرا در صحنه های تجربی و غیر رسمی اتفاق می افتاد قطعا ما انتظار چندانی نمی توانستیم از نحوه کیفیت داشته باشیم اما وقتی این کنسرت با مجوز رسمی وزارت ارشاد برای یکی از تالارهای رسمی پایتخت صادر می شود آن وقت ماجرا قطعا فرق می کند یعنی من به عنوان مخاطب توقع دارم به محض ورود به سالن با یک اجرای استاندارد رو به رو شوم. البته در این میان ماجرای «پلی بَک» نیز وجود دارد که این موضوع را باید در مبحث دیگری بررسی کرد.

من فکر می کنم هم اکنون ماجرای وظیفه نظارتی دفتر موسیقی وزارت ارشاد به گونه ای است که گویا قرار نیست حمایتی اتفاق بیفتد، اگر هم قرار باشد چنین فضایی وجود داشته باشد حتما ما بی خبریم. جوان در بخش دیگری از صحبت های خود بیان کرد: طبیعتا همان گونه که گفتم بخش حراست یکی از مواردی است که در حوزه نظارت وجود دارد اما در این شرایط نمی شود که بخش حراستی وجود داشته باشد اما در حوزه کیفیت ما نظارت دارای چارچوب و اصولی نداشته باشیم. من بر این باورم حلقه گمشده این ماجرا تعدادی از دوستان کارشناس هستند که در بیرون از دفتر موسیقی با آنها سلام و علیک هم داریم اما هیچ وقت دور یک میز ننشسته ایم تا با هم درباره این چالش ها حداقل صحبت کنیم. اساسا من فکر می کنم با توجه به این رویه که سیاستگزاری های کلان تمامی محتوای فعالیت های دفتر موسیقی را فراگرفته بنابراین حرف های ما به عنوان ناشر و تهیه کننده به گوش تصمیم گیرندگان نمی رسد.

مدیر نشر و پخش «جوان» با ذکر خاطره ای از فقدان نظارت کیفی مناسب در دفتر موسیقی وزارت ارشاد گفت: ما در یک آلبوم مفهومی قطعه ای داشتیم که یک رهگذر با صدای فالش می بایست به زیرپل خواجو اصفهان می رفت و با خوانش یک اثر قطعه قبلی را به قطعه بعدی پیوند می داد اما در کمال ناباوری وقتی قطعه را برای تایید به دوستان مسئول ارسال کردیم، عزیزان به ما گفتند که اگر یک خواننده اصفهانی را به جای این مرد رهگذر در کار بیاوریم آنها مجوزهای لازم را به ما می دهند. ما به آقایان اعلام کردیم چارچوب محتوایی کار باید فالش باشد، حتی همان جا پیشنهاد دادیم لاقل یک شورایی به نام «شورای موسیقی تجربی» را در دفتر موسیقی وزارت ارشاد تاسیس کنید که بتوانیم به این نوع تفکر نیز احترام بگذاریم. من واقعا نمی دانم دوستان در برخی اوقات به قدری ریز جزییات می شوند که بسیار شگفت زده می شویم اما در جایی کار آنچنان از روی دست شان رد می شود که ما در مواردی شاهد اجرای آثار و آلبوم های پراز ایراد هستیم.

وی افزود: موضوعاتی که به آن اشاره مساله بسیار جدی است که باید هرچه زودتر مرتفع شود. چندی پیش بامداد افشار از آهنگسازان خلاق و مستعد سینما و تئاتر کشورمان که موسیقی فیلم «مغزهای کوچک زنگ زده» و بسیاری از آثار نمایشی متعلق به اوست آلبومی را برای دریافت مجوز به دفتر موسیقی وزارت ارشاد ارسال کرد اما درکمال تعجب این آلبوم به دلیل تجربی بودن یا آوانگارد بودن مورد تایید کارشناسان قرار نگرفته و پرونده آلبوم به راحتی کنار گذاشته شد. من معتقدم چنین رویکردی قطعا پویایی یک جریان را می گیرد موضوعی که در موسیقی پاپ وجود ندارد و گویا این موشکافی فقط در اشکال دیگری از موسیقی وجود دارد.