مجله مهر: در روزهایی که از سوی رسانههای مغرض تلاش میشود تا بین ایرانیها و اعراب اختلافافکنی شود، جمعی از جوانان اهوازی دست به انتشار ویدئویی تحت عنوان «عربالاهواز» زدهاند که در نوع خود قابل توجه است. این ویدئو تلاش دارد نشان بدهد که برخلاف آنچه رسانههای بیگانه القا میکنند، ایران ساکنانی عرب دارد که در مصالحه و آرامش کامل در کنار سایر اقوم ایرانی زندگی میکنند.
در این نماهنگ، که مخاطب در آن با صحنههایی نوستالژیک از استان خوزستان روبهروست، توسط گروه فرهنگی تنفس صبح تولید شدهاست. آنها پیش از چند ویدئوی دیگر نیز تولید کرده بودند که مورد توجه قرار گرفته بود. به سراغ اسماعیل معنوی کارگردان این آثار هنری رفتیم و گپ و گفتی دربارهٔ تولیدات این گروه زدیم:
از ظرفیتهای هنری مناطق محروم استفاده میکنیم
صحبت را از اولین این گروه هنری شروع کردیم. آنها اولین بار با دو موزیک ویدئو تحتعنوانهای «گله مندیم» و «سید علی جونوم تو بایی» مشهور شدند. اسماعیل معنوی دربارهٔ این کارها میگوید: «در مؤسسه تنفس صبح بنای کارمان را بر استفاده از ظرفیتهای فراموش شده گذاشتیم، رفتیم سراغ مناطق محروم و روستاها، البته با این رویکرد که صدایمان را از مناطق محروم آنقدر بلند کنیم تا به گوش مدیران و «مخاطبانِ بایدها» در تهران برسد.
مثلاً در ماجرای حوادث دی ماه کشور، تنها اثر هنری که همان ایام و ظرف حدود یک هفته تولید و منتشر شد مربوط به گروه سرود روستای تاچل علیشیر واقع در شمال استان خوزستان بود که با عنوان «گله مندیم» منتشر شد و در شبکههای اجتماعی با عنوان «صدای واقعی مردم» بازتاب بسیار زیادی داشت.
ببینید یکوقتی هست که شما در یک دبستان با امکانات در محله ولنجک یا حتی در یک کلانشهر مثل اهواز به سراغ بچهها میروید و سرودی تولید میکنید که در آن از ایستادگی بر مواضع انقلاب و رهبری حرف میزنید اما یکوقت است که در یکی از محرومترین مناطق ایران لوکیشن میبندید و بچههای محروم و مظلومی را جلوی دوربین میآورید که با سایه سنگین محرومیت بزرگ شدهاند و در دولتهای مختلف مورد بیمهری قرار گرفتهاند اما بازهم از عمق جان میگویند «سید علی جونوم تو بایی» یا میگن «ما همه هم خانهایم، مشکل شود حل» قطعاً اثر کاملاً متفاوتی بر مخاطب دارد.»
سرود "گلهمندیم" فقط در تلگرام ۳ میلیون بیننده داشت
اسماعیل معنوی میگوید: «سعی میکنیم در کارهایمان به موضوعات و مسائلی بپردازیم که دغدغه و مشکل اصلی مردم است. مثلاً ما در همان سرود "گله مندیم" به ماجرای حقوقهای نجومی و مدیران ضعیف و کمکار اشاره کردیم که مورد استقبال فراتر از حد انتظار قرار گرفت. البته با همین گروه سرود روستای تاچل علیشیر قبلاً هم سرود زیبای "سید علی جونوم تو بایی" رو منتشر کرده بودیم که بیش از سه میلیون بیننده در تلگرام داشت.
قطعاً وجود اقوام مختلف یکی از ظرفیتهای بالقوه کشور ماست. فارس و لر و کرد و بلوچ و عرب و ترکمن و… هر کدام در فرهنگ بومی شان ارزشهایی دارند که پرداختن به آنها دوای بسیاری از دردهاست. ما با همین دیدگاه هشتگ #انا_عربی_ایرانی را در شبکههای اجتماعی داغ کردیم و از ابتدای امسال هم پروژه تولید نماهنگ 'عرب الاهواز" را شروع کردیم.»
چرا کسی از هویزه فیلم سینمایی نمیسازد؟
اسماعیل معنوی میگوید: «عربها از اقوام اصیل ایرانی هستند که از قبل از ظهور اسلام در خوزستان و در کنار رودخانه کارون زندگی کردهاند و همواره مرزداران امین و فداکاری برای ایران بودهاند، نمونه شاخص این ویژگی در دوران دفاع مقدس متبلور شد، جایی که صدام روی قومیت عرب حساب باز کرده بود اما عربهای ما هزاران شهید به انقلاب تقدیم کردند. حتی ما در هویزه روستایی داریم که مردمش برای تحویل ندادن خلبان ایرانی به نیروهای صدام مبارزه کردند و حتی چند نفر هم شهید دادند اما حاضر نشدند خلبان ایرانی را به متجاوزان بعثی تحویل دهند، خب این نباید سوژه یک فیلم سینمایی فاخر باشد؟! چرا داشتههایمان را آنگونه که هستند معرفی نمیکنیم؟!»
از تمرکزگرایی فرهنگی گلایه داریم
آقای معنوی که به فعالیتهای فرهنگی در استان خوزستان مشغول است از تمرکزگرایی فرهنگی گلایه دارد. او میگوید: «متأسفانه یکی از آفتهایی که بعضاً اهالی هنر و رسانه به آن دچار میشوند «مرکز گرایی» و غافل شدن از سایر ظرفیت هاست. عمده توجه رسانهها و هنرمندان به اتفاقاتی است که در تهران رخ میدهد و این مسئله قطعاً برای هر دو طرف خسارت بار است. پرداختن به هویت اصیل و وحدت یکپارچه اقوام ایرانی هم یکی از اهداف ماست. معتقدم که اگر به مسئله اقوام بطور کامل و جامع و البته دقیق و هنرمندانه بپردازیم نتایج خوبی خواهیم گرفت.
ما در نماهنگ «عرب الاهواز» برخی از ویژگیهای شاخص عرب ایرانی را مطرح کردهایم و به آن افتخار کردهایم. فرمِ این محصول هم با سایر تولیداتمان متفاوت بود، سعی کردیم در هر بخش از بهترینها استفاده کنیم، هم شعر هم آهنگسازی و تنظیم و هم تصویربرداری و تدوین. تولیداتمان را بیشتر بر بستر فضای مجازی منتشر میکنیم.»
صداوسیما حتی برای انتشار هم کمکمان نکرد!
«علی القاعده باید صداوسیما از گروههای اینچنینی حمایت میکرد اما الان در شرایطی هستیم که خودمان به هر نحو شده کارهایمان را تولید میکنیم اما حتی برای انتشار هم از ظرفیت صداوسیما بهرهمند نمیشویم! من نمیخواهم ژست اپوزیسیون بگیرم و زحمات برادرانم در صداوسیما را انکار نمیکنم اما دوستان باید بدانند که ایران متعلق به همه استان هاست و دفتر و دستک داشتن در تهران ملاک و میزان خوبی برای تشخیص آثار خوب و بد نیست.
ما در «عرب الاهواز» سعی کردیم حس خوبی به مخاطب منتقل کنیم و تلخیها و سختیهای زندگی مردم مان را کمتر نشان دهیم، اما این دلیل نمیشود مشکلات مردم را مطرح و پیگیری نکنیم. متأسفانه خوزستان مورد بی مهری دولت تدبیر و امید قرار گرفت و در بحرانهای اخیر و مشکلاتی مثل گرد و خاک و بی آبی و… اقدام درخوری از دولت ندیدیم. بنا داریم که در آینده این مشکلات و کمکاریهای صورت گرفته را بیشتر فریاد بزنیم.»
ترجمه شعر «عربالاهواز» به فارسی
شعر این نماهنگ اثر مرتضی آل کثیر است که به فارسی نیز برگردان شده است:
ما اهل شهامت هستیم که سرافرازی از شجاعتمان قصهها ساخت و در روز مصاف چون کوهها در برابر دشمنان سینه سپر کردیم
بزرگیهای ما بیشمار است و بیرقمان پیوسته برافراشته و مردان ما همواره در راه وطن فدا شدهاند
اهل شرافت و ایمانیم. وطن زیبای ما ایران است. شهامتمان نشان از بر حق بودن دارد. ما عرب های خوزستانیم
عشق به وطن در خاطر ماست و همچون خونی در رگهایمان در جریان است
هیچگاه ذلت نمیپذیریم و غیرتمان در تاریخ انسانیت میدرخشد
ما با عزت بزرگ شده ایم و ایران دوستداشتنی مأمن ما خواهد ماند
شیعهایم و به این مفتخریم که زائران اربعین حسینی را در خانه های قلبمان میهمان میکنیم
تمدن ما از آب کارون و نخل اهواز سرچشمه گرفته. در پی ما تاریخ را جستجو کن تا بنگری که چگونه در اوج بودهایم و سرافراز
اهواز شهر و دیار ماست و ما به غیرت داشتن معروفیم و همه قومیتها برادران ما هستند... عربهای اهوازیم
نظر شما